Lavozim vazifalari

Khalq talimi vazirining 2015 yil 24 iyundagi 191-sonli buyrugiga ILOVA

KhALQ TALIMI KhODIMLARI ASOSIY
LAVOZIMLARINING MALAKA TAVSIFLARI

Mazkur Khalq talimi khodimlari asosiy lavozimlarining malaka tavsiflari (bundan buyon matnda malaka tavsiflari deb yuritiladi) Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2015 yil 19 iyundagi 164-son “Khizmatchilarning asosiy lavozimlari va ishchilar kasblarining yangilangan klassifikatorini tasdiqlash tugrisida”gi qaroriga muvofiq, khalq talimi khodimlar asosiy lavozimlarining malaka tavsiflarini belgilaydi.

bob. Umumiy qoidalar

Ushbu malaka tavsiflari khalq talimi khodimlari lavozimlari va ishchilar kasblari nomlaridan foydalanishda, mehnat daftarchalariga yozuvlarni qayd etishda, lavozimlarni khodimlarning toifalariga kiritishda, shuningdek, khodimlarni ishga qabul qilishda ularning malumoti darajasiga quyiladigan eng kam talablar yuzasidan qullanilishi majburiydir.

bob. Maktabgacha talim muassasalari
khodimlarining malaka tavsiflari
. Maktabgacha talim muassasasi
mudiri lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	778
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1319
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) maktabgacha talim muassasasi umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish;

b) pedagogik jamoa va boshqa khodimlarni bolalar bilan olib boradigan tarbiyaviy ishlarda yuqori samaraga erishishini tashkil qilish;

v) tarbiyaviy jarayonda mehnatni tashkil qilishning zamonaviy shakllaridan foydalanish;

g) maktabgacha talimga quyiladigan davlat talablariga muvofiq tarbiyalash dasturlarining bajarilishini nazorat qilish;

d) tarbiyalanuvchilar sogligini mustahkamlash, ularni tarbiyalash va uqitish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratish;

e) pedagogik kengashga rahbarlik qilish, oilada farzand tarbiyasi masalalari buyicha ota-onalar, ularning urnini bosuvchi shakhslar (bundan buyon matnda ota-onalar deb yuritiladi) bilan ishlashni tashkil qilish;

j) sanitariya-gigiena talablariga, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilish;

z) tarbiyalanuvchilarning ovqatlanishi, yozgi soglomlashtirish tadbirlarini tashkil qilish;

i) maktabgacha talim muassasasida tasdiqlangan rejaga muvofiq ish yuritishni tashkil qilish, tarbiyalanuvchilar ruykhati buyicha tuldirilishini amalga oshirish;

k) maktabgacha talim muassasasi jihozlaridan tugri foydalanish, ularning hisobini yuritish va saqlanishini taminlash;

l) maktabgacha talim muassasasining pedagog khodimlarga bulgan ehtiyojini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyishni amalga oshirish, ularni munosib ishlashi uchun zarur shart-sharoitlar yaratish hamda mehnat va ishlab chiqarish intizomiga rioya qilinishini taminlash;

m) byudjet mablaglaridan oqilona foydalanish va muassasa mulkiga ehtiyotkorona munosabatda bulish;

n) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik shartnomalari tuzishda maktabgacha talim muassasasi nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish, ishonchnomalar berish, turli yunalishlardagi davlat va nodavlat jamgarmalar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

o) ichki mehnat tartibi qoidalarini urnatish, maktabgacha talim muassasasi shtatlar jadvalida tarbiyachi-metodist lavozimi bulmaganda uning vazifalarini bajarish;

p) tarbiyalanuvchilarni ichimlik suvi bilan taminlash va bolalar uchun quyilgan sanitariya-gigiena talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi maktabgacha talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabgacha talimga quyiladigan davlat talablarining mazmunini;

v) tarbiyalanuvchilarni “Bolajon” tayanch dasturi orqali bilim olishini taminlashni;

g) maktabgacha pedagogika va psikhologiyani, maktabgacha yoshdagi bolalarni uqitish, tarbiyalashning shakl va metodlarini;

d) pedagogik fan va amaliyotda ishlab chiqilgan metodik hujjatlarni, uquv va tarbiya jarayonida uqitish tekhnikaviy vositalaridan foydalanish amaliyotini;

e) pedagogika, pedagogik psikhologiya, bolalar fiziologiyasi, sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot yoki kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot va kichik yoshdagi bolalarni tarbiyalash buyicha kurslarni tugatganlik;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Maktabgacha talim muassasalari
metodisti lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	1725
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) maktabgacha talim muassasasi jamoasi uquv-tarbiyaviy faoliyatiga metodik rahbarlik qilish;

b) maktabgacha talim muassasasidagi barcha yoshdagi guruhlarda bolalarni tarbiyalash va uqitish dasturlarining bajarilishini taminlash va nazorat qilish;

v) tarbiyachi va tibbiy khodimlar ishini yunaltirish, nazorat qilish, bevosita bolalar bilan ishlovchi tarbiyachilarga va tibbiy hamshiralarga zarur metodik yordam kursatish;

g) maktabgacha talim muassasasida bolalarni tarbiyalash va uqitish buyicha metodik materiallarni umumlashtirish;

d) ilgor pedagogik tajribalarni urganib, tarbiyachilar va tibbiy hamshiralar orasida tajriba almashish ishlarini tashkil qilish;

e) bolalar tarbiyasining dolzarb masalalarini pedagogik kengashning muhokamasiga kiritish va unda tarbiyachilarning faol ishtirokini taminlash;

j) maktabgacha talim muassasasida qabul qilingan buyruqlarning bajarilishini nazorat qilish;

z) ota-onalar orasida pedagogik bilimlarning tarviqot-tashviqoti buyicha hamda maktabgacha talim muassasasida turli yosh guruhlar buyicha tarbiyachilar ishida izchillikni taminlash;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi maktabgacha talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabgacha talimga quyiladigan davlat talablarining mazmunini;

v) tarbiyalanuvchilarni “Bolajon” tayanch dasturi orqali bilim olishini taminlashni;

g) maktabgacha pedagogika va psikhologiyani, maktabgacha yoshdagi bolalarni uqitish va tarbiyalashning shakl va metodlarini;

d) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablarini bajarilishini nazorat qilish shakllari va metodlarini;

e) pedagogik fan va amaliyotda ishlab chiqilgan metodik hujjatlarni, uquv va tarbiya jarayonida uqitish tekhnikaviy vositalaridan foydalanish amaliyotini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot yoki kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot va kichik yoshdagi bolalarni tarbiyalash buyicha kurslarni tugatganlik;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) uch yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Maktabgacha talim muassasalari
tarbiyachisi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	157
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3320
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) tarbiyalanuvchilarni har tomonlama uygun rivojlantirish va tarbiyalash ishlarini tashkil qilish, ularni maktabgacha talimga quyiladigan davlat talablariga muvofiq maktabda uqishga tayyorlash;

b) kichik, urta va katta yoshdagi tarbiyalanuvchilarni aqliy va jismoniy rivojlantirishga, muomala kunikmalarini shakllantirishga qaratilgan turli khildagi tadbirlarni tashkil etish, jumladan guruh va individual mashgulotlar, uyinlar, sahnalashtirishlar, tabiatga ekskursiyalar tashkil qilish;

v) tarbiyalanuvchilarning individual khususiyatlarini, qiziqishlari va mayllarini urganish;

g) talim-tarbiya dasturlarini muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun guruhlarda zarur shart-sharoitlar yaratish;

d) guruhdagi har bir bolaning holati va sogligini nazorat qilish, maktabgacha talim muassasasi tibbiy khodimlari bilan birgalikda tarbiyalanuvchilarning sogligini mustahkamlashga, ruhiy, jismoniy rivojlanishiga kumaklashuvchi tadbirlarni muntazam utkazish;

e) tarbiyalanuvchilar sogligidagi uzgarishlar tugrisida maktabgacha talim muassasasi mudirini, muassasa tibbiy khodimlarini, ota-onalarni darhol khabardor qilish;

j) tarbiyalanuvchilarning maktabgacha talim muassasasiga qatnovini hisoblash tabelini yuritish, ularni muassasaga kelmaganlik sabablarini aniqlash, tibbiy khodimlarni muassasaga kelmagan tarbiyalanuvchilar tugrisida khabardor qilish;

z) uquv-tarbiyaviy ishlarni rejalashtirish, tarbiyalanuvchilar uchun urnatilgan kun tartibini bajarishni taminlash, ular tugrisida ota-onalar bilan suhbatlar olib borish;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi maktabgacha talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablarining mazmunini;

v) tarbiyalanuvchilarni “Bolajon” tayanch dasturi orqali bilim olishini taminlashni;

g) maktabgacha pedagogika va psikhologiyani, defektologiya asoslarini, yosh anatomiyasi va fiziologiyasini;

d) maktabgacha yoshdagi bolalarni uqitish va tarbiyalash shakl va metodlarini, jumladan maktabgacha yoshdagi bolalarga tilni, matematikani, tabiatshunoslikni, tasviriy sanatni uqitish metodikalarini, mehnat talimini, musiqiy va jismoniy tarbiyani urgatishni, bolalar uqitilayotgan tilning grammatik tuzilishi va suz tarkibini;

e) pedagogik fan va amaliyotda ishlab chiqilgan metodik hujjatlarni, uquv va tarbiya jarayonida uqitish tekhnikaviy vositalaridan foydalanish amaliyotini;

j) maktabgacha yoshdagi bolalarning ommaviy uyinlarini tashkil qilish qoidalarini, gigiena asoslarini;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha urta makhsus pedagogik malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

Maktabgacha talim muassasasi tarbiyachisiga ikkinchi malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

a) maktabgacha talim muassasasi tarbiyachisiga quyiladigan umumiy talablarga javob berishi;

b) maktabgacha tarbiya va talimning zamonaviy pedagogik tekhnologiyalarini bilishi;

v) tarbiyalanuvchilar bilan uzaro munosabatlarda ularning individual va yosh guruhlari khususiyatlarini bilishi;

g) talim-tarbiya jarayonida tarbiyalanuvchilarning qiziqishi va sogligini hisobga olgan holda yondoshishi;

d) talim jarayonida qulay shart-sharoit yaratish, amaliy faoliyatida talim jarayonining khilma-khilligini (variantliligini) taminlovchi metodlar, usullar va vositalarni qullay olishi;

e) tarbiyalanuvchilarni “Bolajon” tayanch dasturi orqali maktabgacha talimga quyiladigan davlat talablariga mos holda bilim olishini taminlashi;

j) muassasa ijtimoiy faoliyatida faol qatnashishi;

z) uz yunalishi buyicha oliy yoki urta makhsus malumotli hamda tarbiyachi vazifasida uch yildan kam bulmagan mehnat stajiga ega bulishi, belgilangan muddatlarda malaka oshirgan bulishi.

Magistr darajasiga ega bulgan pedagog khodimga attestasiya utkazilmasdan ikkinchi malaka toifasi beriladi.

Birinchi malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

a) ikkinchi toifa pedagogga quyilgan barcha talablarga javob berish;

b) bolaning intellektual va shakhsiy rivojlanish darajalarini diagnostik takhlil qilish usullarini bilishi;

v) maktabgacha yoshdagi bolalarga talim va tarbiya berishning zamonaviy tekhnologiyalarini bilishi;

g) talim jarayonida dastur va tekhnologiyalarni ijodiy qullashi;

d) ilgor ish tajribalari maktabgacha talim muassasasida ommalashtirilishi, metodik tavsiyalar yaratish;

e) uz yunalishi buyicha oliy yoki urta makhsus malumotli hamda tarbiyachi vazifasida uch yildan kam bulmagan mehnat stajiga ega bulishi; malaka oshirish kurslarini muntazam utishi;

j) ikkinchi toifali tarbiyachi lavozimida kamida uch yil ish stajiga ega bulishi bilan.

Oliy malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

a) birinchi toifa pedagogga quyilgan barcha talablarga javob berishi;

b) maktabgacha yoshdagi bolalar talim-tarbiya jarayonida umumiy rivojlantiruvchi dastur va tekhnologiyalarni, bolaning psikhik rivojlanish darajalarini hamda bolalar bilan korreksion ishlash asoslarni bilishi;

v) ilgor pedagogik tekhnologiyalar va metodikalarni ishlab chiqishi, ularni tadqiqot eksperimental faoliyatlarda ishtirok etgan holda sinashi;

g) bolaning rivojlanish muhitini mustaqil yarata olishi, shuningdek, talim va tarbiyaning kurgazmalar, uyinlar, original vositalari muallifi bulishi;

d) ilgor ish tajribalari tuman yoki shaharda ommalashtirilishi, metodik tavsiyalar va uslubiy qullanmalar yaratishi;

e) uz yunalishi buyicha oliy pedagogik malumotli hamda birinchi toifali tarbiyachi lavozimida kamida uch yil stajga ega bulishi, malaka oshirish kurslarini muntazam utishi bilan.

. Maktabgacha talim muassasasi tarbiyachi
yordamchisi lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	3698
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	5131
Khodimlar toifasi	Khizmat kursatuvchi khodim

Lavozim vazifalari:

a) tarbiyachining bolalarga qarashida yordam berish, ularni kuzatish, bolalarni muzeylar, khiyobonlar va boshqa dam olish joylariga olib borishga kumaklashish;

b) kichik, urta va katta yoshdagi tarbiyalanuvchilarni aqliy va jismoniy rivojlanishidan kelib chiqib, vatanga, milliy qadriyatlarga muhabbat ruhida tarbiyalash;

v) tarbiyalanuvchilarning muomala kunikmalarini shakllantirishga qaratilgan guruh va individual mashgulotlar, uyinlar, tabiat quyniga ekskursiyalar va boshqa tadbirlar utkazish;

g) tarbiyalanuvchilarni ovqatlantirishni va chumiltirishni tashkil qilish, ularni uziga uzi khizmat kursatish kunikmalariga urgatish;

d) rivojlanish va muvaffaqiyat darajasini baholash uchun bolalarning hulqini, yurish-turishini urganish;

e) tarbiyalanuvchilarning muvaffaqiyatlarini manaviy ragbatlantirish, tarbiyachi va ota-onalar bilan birga muhokama qilishda ishtirok etish;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablari mazmunini;

b) maktabgacha pedagogika va psikhologiyani, defektologiya asoslarini, yosh anatomiyasi va fiziologiyasini;

v) maktabgacha yoshdagi bolalarni uqitish, tarbiyalash shakl va metodlarini, jumladan maktabgacha yoshdagi bolalarga tilni, matematikani, tabiatshunoslikni, tasviriy sanatni uqitish metodikasini, mehnat talimini, musiqiy va jismoniy tarbiyani urgatishni;

g) tarbiyalanuvchilar uqitilayotgan tilning grammatik tuzilishi va suz tarkibini, ular uchun tayyorlanadigan ovqatlarning reseptlarini hamda tayyorlash tekhnologiyalarini;

d) maktabgacha yoshdagi bolalarning ommaviy uyinlarini tashkil qilish qoidalarini, gigiena asoslari, bolalar hayoti va sogligini muhofaza qilish qoidalarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) malumot talab qilinmaydi;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

. Maktabgacha talim muassasalari musiqa yunalishi
buyicha mutakhassisi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	1766
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3453
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) tarbiyalanuvchilarning musiqaviy qobiliyatlarini va tuygu sohasini, ijodiy faoliyatini rivojlantirishni amalga oshirish;

b) musiqaviy faoliyatni tashkil qilishning turli shakl va kurinishlaridan foydalanib, ularda estetik didni shakllantirish, musiqa asbobida ijro tekhnikasini mahorat bilan bajarish;

v) tarbiyalanuvchilar bilan yakka va jamoaviy tartibda ishlash, qobiliyatli va iqtidorli tarbiyalanuvchilarni tanlab olish, ularning musiqiy qobiliyatlarini rivojlantirishga kumaklashish;

g) tarbiyalanuvchilarning individual va yosh khususiyatlarini, ijodiy qobiliyatlarini hisobga olib pedagogik faoliyat yunalishlarini belgilash;

d) tarbiyachilar bilan birga tarbiyalanuvchilarni raqs, ashula, musiqiy uyinlarga urgatish;

e) ota-onalarga farzandlarining musiqiy tarbiyasi, talimi yuzasidan maslahatlar berish, ota-onalar va pedagog khodimlarning tarbiyaviy ishlarning shu yunalishidagi faoliyatini muvofiqlashtirish;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablari mazmunini, amaldagi maktabgacha talim muassasalarda musiqiy talimga oid normativ-huquqiy, metodik va boshqa hujjatlarni;

b) bolalar musiqa talimi nazariyasi va amaliyoti asoslarini, bolalar musiqa adabiyotini, khoreografiya asoslarini, khor jamoasi bilan ishlashni, sahnalar, madaniy- ommaviy tadbirlarni utkazish dasturlarini hamda ularning tartibini amaliy jihatdan ishlab chiqishni;

v) bolalar shakhsini rivojlantirishning individual khususiyatlari, turli yoshdagi bolalarning musiqaviy idroki, tuygulari, motorikasi va musiqiy imkoniyatlarini;

g) uzbek, sharq va khorijiy bastakorlar, khalq hofizlari hayoti va ijodini, musiqa tarikhini va madaniyatini, bolalar repertuari asarlarini;

d) musiqa asboblarini, shuningdek uzbek, sharq, evropa mumtoz musiqa sanatini, operani, baletni, vokal-khor kunikmalarini;

e) Uzbekistonning turli hududlariga khos bulgan musiqa metodlarini va usullarini, instrumental va ijro yunalishlarini, musiqaviy uyinlarni, musiqaviy vazn harakatlarini;

j) rivojlanishda nuqsoni bulgan bolalar bilan ishlashda defektologiya asoslari va tegishli metodikalarni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida urta makhsus musiqaviy malumot;

b) amaliy ish staji talab etilmaydi.

. Maktabgacha talim muassasalari sport
buyicha trener-uqituvchisi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2690
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3455
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) har bir guruh uchun jismoniy tarbiya mashgulotlari jadvalini tuzish, guruhlar yosh tarkibini hisobga olib, tasdiqlangan dasturlar buyicha uquv mashgulotlari utkazish;

b) kun davomida tarbiyalanuvchilarning harakat faolligini nazorat qilish, sport- soglomlashtirish tadbirlari olib borish;

v) tarbiyalanuvchilar soglom, jismonan baquvvat holda maktabga tayyorlash maqsadida ularga turli jismoniy mashqlar bajartirish;

g) jismoniy rivojlanishda orqada qolgan bolalar bilan alohida mashgulotlar utkazish;

d) tarbiyalanuvchilarning sogligi va jismoniy holatini nazorat qilish, tarbiyachilar va ota-onalarga bolalar sogligini mustahkamlash, jumladan sport seksiyalari, tugaraklar tashkil qilish buyicha maslahatlar berish, ularga metodik va amaliy yordam kursatish;

e) mashgulotlar paytida tarbiyalanuvchilar sogligi va khavfsizligiga javobgar shakhs hisoblanib, uzining kasbiy mahoratini, bolalar bilan ishlashning metodik usullarini takomillashtirish, maktabgacha talim muassasasi khodimlari va ota-onalar orasida jismoniy tarbiya buyicha tarviqot-tashviqot ishlarini olib borish;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi maktabgacha talim sohasidagi, jismoniy tarbiya va bolalar sportini rivojlantirishga oid hamda bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablari mazmunini;

v) maktabgacha yoshdagi bolalar pedagogika va psikhologiyasi asoslari hamda bolalarni jismoniy tarbiyalashning nazariya va amaliyoti asoslarini;

g) bolalar anatomiyasi va fiziologiyasini;

d) zamonaviy va khalq bolalar sport uyinlari qoida va talablarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida jismoniy tarbiya buyicha urta makhsus malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

bob. Umumiy urta talim maktabi (maktab-internat)
khodimlarining malaka tavsiflari
. Umumiy urta talim maktabi (maktab-internat)
direktori lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	688
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1319
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) umumiy urta talim maktabi (maktab-internat)ning (bundan buyon matnda maktab deb yuritiladi) umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish;

b) maktab uquv-tarbiya jarayonini tashkil etishni rivojlantirish, talim sifatini yakhshilashning asosiy yunalishlarini belgilash;

v) maktabning yillik ish rejasini tasdiqlash hamda uqituvchilar tomonidan uquv rejasining bajarilishini nazorat qilish;

g) uquv jarayoniga nisbatan pedagogik tekhnologiyalarning qullanishiga rahbarlik qilish;

d) maktab faoliyatining moliyaviy-khujalik masalalarini hal qilish, byudjet va byudjetdan tashqari mablaglarning shakllanishi, undan samarali foydalanishini amalga oshirish;

e) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik shartnomalari tuzishda maktab nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish, ishonchnomalar berish, turli yunalishlardagi davlat va nodavlat jamgarmalar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

j) uquv jihozlari, qurilmalari va boshqa talim vositalarining saqlanishini taminlash, maktabning moddiy-tekhnika bazasini rivojlantirish ishlarini tashkil etish;

z) maktabning pedagog khodimlarga bulgan ehtiyojini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyishni amalga oshirish, pedagog khodimlar attestasiyasini tashkil qilish hamda mehnat va ishlab chiqarish intizomiga rioya qilinishini taminlash;

i) maktab qoshidagi makhsus komissiyaga rahbarlik qilish, uquvchilarning bilimlari sifatini davlat talim standartlariga mos kelishini, tarbiyaviy ishlar samaradorligini taminlash va nazorat qilish;

k) pedagog khodimlarni ragbatlantirish uchun davlat talim standartlari talablarining bajarilishini kholis baholashni tashkil qilish;

l) uquvchilarni maktabga qabul qilish va sinfdan sinfga utkazish va bir maktabdan boshqasiga utkazish ishlarini tashkil qilish;

m) uquvchilarni darsliklar va uquv metodik qullanmalari bilan taminlash ishlarini tashkil etish, darsliklar bilan taminlashning ijara tizimini rivojlantirish va takomillashtirish, darsliklar ijara tizimidan tushgan mablaglarning jamgarilishini nazorat qilish hamda ularning maqsadga muvofiq sarflanishini taminlash;

n) ota-onalar, mahalla va boshqa jamoat tashkilotlari bilan uquv-tarbiyaviy ishlarni takomillashtirish buyicha hamkorlikni tashkil qilish;

o) bolalikni himoya qilish buyicha, voyaga etmaganlar huquq va manfaatlarini muhofaza qilishga oid talablarga rioya qilinishini taminlash;

p) kam taminlangan oilalarning 1-9 sinf farzandlarini ijtimoiy muhofaza qilish ishlarini, ularni qishki kiyim-kechak majmuasi va darsliklar bilan bepul taminlashni tashkil etish;

r) internat turidagi umumtalim muassasalarida yotoqkhonaga muhtoj uquvchilar uchun kerakli yashash va ovqatlanish sharoitlarini yaratish;

s) uquvchilarni milliy ananalar, urf-odatlar buyicha tarbiyalashga, ularda milliy va umuminsoniy qadriyatlarni uygunlashtirish asosida yuksak manaviy-akhloqiy sifatlarni shakllantirish, vataniga va khalqiga sodiq fuqaro sifatida tarbiyalash;

t) maktab khodimlari vazifalari, lavozim majburiyatlarini belgilash, ular orasidagi eng faollarini ragbatlantirish, uz vakolati doirasida intizomiy jazo choralarini qullash;

u) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilish;

f) uquvchilarni ichimlik suvi bilan taminlash va bolalar uchun quyilgan sanitariya- gigiena talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktab faoliyati va uni rivojlantirishning iqtisodiy asoslarini, jamoani boshqarishning samarali usullarini;

v) uquv va tarbiya sifati, davlat talim standartlari talablarini joriy qilish natijalari bilan bogliq holda khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) talim muassasasi va uqituvchilar faoliyatini tahlil qila olishni, talim muassasasi faoliyatidagi muammolarni aniqlash va ularni hal qilishning samarali yullarini topishni;

e) maktabni rivojlantirish dasturini ishlab chiqish, talim muassasasini boshqarishning tashkiliy tarkibini tuzish, shartnomalar tuzishni;

j) pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) pedagogika yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Umumiy urta talim maktabi (maktab-internat)
direktorining uquv ishlari buyicha urinbosari
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	914
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) uquv jarayonini tashkil qilish, davlat talim standartlariga muvofiq uquv- tarbiyaviy rejalar va dasturlarning bajarilishini taminlash;

b) pedagog khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyishda ishtirok etish, pedagogik jamoaning uquv-metodik ishlariga rahbarlik qilish, uqituvchilarning ilgor tajribalarini urganish va umumlashtirishni, zamonaviy pedagogik tekhnologiyalarni joriy qilishni tashkil etish;

v) pedagog khodimlarga metodik yordamni, jamoaning va uqituvchilarning pedagogik faoliyatini tahlil qilishni tashkil qilish va amalga oshirish;

g) uqituvchilar faoliyatining yillik, choraklik va oylik rejalarini tasdiqlash va bajarilishini nazorat qilish, uqituvchilar faoliyatining tasdiqlangan rejalariga mos ravishda ish vaqti hisobini olib borish, darslar, imtihonlar jadvali va boshqa uquv tadbirlarini ishlab chiqish;

d) maktabda talim standartlari talablari bajarilishini nazorat qilish, uquvchilarning uzlashtirishi va khulqining monitoringini amalga oshirish, fakultativ mashgulotlar va fanlar tugaraklarining ishlashini tashkil qilish;

e) uquv khonalarini namoyish va tekhnik talim vositalari bilan, kutubkhonalarni kitoblar, uquv-metodik qullanmalar, gazetalar, jurnallar va boshqa akhborot manbalari bilan jihozlanishiga rahbarlik qilish;

j) uquv fanlari buyicha metodik materiallar ishlab chiqilishini, yosh mutakhassislarga metodik yordam berishni, uqituvchilar malakasini, kasbiy mahoratini oshirish ishlarini olib borish, uquvchilarning uquv yuklamasini takomillashtirish;

z) sinf jurnallarining yuritilishi va saqlanishini taminlash, sinf rahbarlari faoliyatiga rahbarlik qilish, uquv ishlari holati va natijalari tugrisida hisobotlarni tuzish, ota-onalar bilan hamkorlikni tashkil etish;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish;

k) bolalar uchun quyilgan sanitariya-gigiena talablariga rioya qilish;

l) direktor yuqligida uning lavozim vazifalarini bajarish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) pedagogika fanlari va amaliyoti, jamoani boshqarishning samarali usullarini hamda boshqarish psikhologiyasi yutuqlarini;

v) maktab faoliyati va uni rivojlantirishning pedagogik va iqtisodiy asoslarini;

g) davlat talim standartlari talablari va uning mazmunini, ilgor pedagogik tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini;

d) khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

e) pedagog khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini;

z) talim muassasasi va uqituvchilar faoliyatini tahlil qila olish, talim muassasasi faoliyatidagi muammolarni aniqlash va ularni hal qilishning samarali yullarini topishni;

i) maktabni rivojlantirish dasturini ishlab chiqish, talim muassasasini boshqarishning tashkiliy tarkibini tuzishni;

k) metodik tavsiyalar, uquv rejalari va dasturlar, lavozim yuriqnomalarini ishlab chiqishni;

l) maktab faoliyatini zamonaviy tekhnologiyalar asosida monitoring qilish, uquv jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini qullashni;

m) pedagogika, psikhologiya, bolalar fiziologiyasini hamda pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni.

Malaka talablari:

a) pedagogika yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Umumiy urta talim maktabi (maktab-internat)
direktorining manaviy-marifiy ishlar
buyicha urinbosari lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	914
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) talim muassasasida manaviy-akhloqiy tarbiyaviy ishlarni tashkil qilish;

b) tarbiyaviy ishlarning yillik va oylik rejalarini ishlab chiqish, sinf rahbarlari amalga oshiradigan tarbiyaviy ishlar rejalarining bajarilishini nazorat qilish;

v) “Milliy istiqlol goyasi va manaviyat asoslari” majmuasiga kiruvchi fanlar buyicha talim standartlari talablarining bajarilishini nazorat qilish, shu fanlar buyicha uzlashtirish, uquvchilarning davomati va khulqi, tarbiyaviy tadbirlarning sifati va samaradorligi monitoringini amalga oshirish;

g) maktabda tugaraklar va sport seksiyalarining faoliyat yuritishini taminlash;

d) milliy ananalar, tarikhiy qadriyatlar va buyuk ajdodlar misoli asosida uquvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash ishlarini tashkil qilish;

e) uquvchilar bilan olib boriladigan sinfdan tashqari, ekskursiya va madaniy ommaviy ishlarni muvofiqlashtirib borish;

j) pedagogik jamoaning tatil paytidagi faoliyatini, jumladan yozgi uquv tatili davrida uquvchilarning kunduzgi dam olish oromgohlarida dam olishi bilan bogliq ishlarni tashkil qilish;

z) maktabning uquv va boshqa khonalarini uquvchilarning manaviy-akhloqiy tarbiyasiga oid masalalarni hal qilishga khizmat qiluvchi kurgazmali targibot va tashviqot vositalari bilan jihozlashni tashkil qilish;

i) maktabning manaviy-marifiy va tarbiyaviy ishlarini muvofiqlashtirish va yunaltirish;

k) maktabning ilgor pedagogik tajriba almashish buyicha ishlarini muvofiqlashtirish, tarbiyaviy ishlar sifati va natijalarini tahlil qilish;

l) pedagog khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyishda ishtirok etish, yuqori malakali uqituvchilarning ilgor pedagogik tajribasini urganish, umumlashtirish va ularni ommalashtirish;

m) tarbiyaviy ishlar buyicha metodik materiallar ishlab chiqishni, yosh mutakhassislarga metodik yordam kursatishni tashkil qilish, uqituvchilarning kasb mahoratini, malakasini oshirish ishlarini olib borish;

n) sinf rahbarlarining sinfdan va maktabdan tashqari olib boradigan tarbiyaviy faoliyatiga rahbarlik qilish, talim muassasasi tarbiyaviy ishlari holati va natijalari tugrisida hisobotlar tuzish, ota-onalar bilan hamkorlikni tashkil qilish;

o) uquvchilarning tartib-intizomi va davomati, tarbiyaviy ishlar samaradorligining nazoratini amalga oshirish;

p) sanatkorlar, sportchilar, jamoat arboblari, urush va mehnat fakhriylari bilan uchrashuvlar va ijodiy kechalar utkazilishini tashkil qilish;

r) huquqni muhofaza qiluvchi organlar va fuqarolarning uzini uzi boshqarish organlari bilan uquvchilar urtasida huquqbuzarliklarning oldini olish masalalari buyicha hamkorlik qilish;

s) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish;

t) bolalar uchun quyilgan sanitariya-gigiena talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) jamoani boshqarishning samarali usullarini hamda boshqarish psikhologiyasi yutuqlarini;

v) bolalarni vatanparvarlik ruhida manaviy-akhloqiy tarbiyalash usullarini;

g) uz khalqi tarikhini, maktab faoliyati va uni rivojlantirishning pedagogik va iqtisodiy asoslarini;

d) talim standartlari talablari va uning mazmunini;

e) khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

j) pedagog khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini;

i) pedagogika fani va amaliyoti, boshqaruv psikhologiyasining jahon va mamlakat miqyosidagi erishilgan yutuqlarini;

k) talim muassasasi va uqituvchilar faoliyatini tahlil qila olish, talim muassasasi faoliyatidagi muammolarni aniqlash va ularni hal qilishning samarali yullarini topishni;

l) maktabning tarbiyaviy tadbirlar ssenariylarini va tarbiyaviy ishlar rejalari, dasturlarini ishlab chiqishni;

m) metodik tavsiyalar, uquv rejalari va dasturlar, qoidalar, nizomlar, lavozim yuriqnomalarini ishlab chiqishni;

n) maktab faoliyatini zamonaviy tekhnologiyalar asosida monitoring qilish, uquv jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini qullashni;

o) pedagogika, psikhologiya, bolalar fiziologiyasi, pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni.

Malaka talablari:

a) pedagogika yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Talim muassasalari uslubchisi
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) talim muassasalari, metodik ishlarni tashkil qilish, muassasalardagi uquv- metodik va tarbiyaviy ishlarning holatini va ularning davlat talim standartlariga mosligini tahlil qilish hamda samaradorligini oshirish buyicha takliflar ishlab chiqish;

b) talim muassasalarida tugaraklar shakllantirishda ishtirok etish, pedagog khodimlarga uqitish mazmuni, shakllari, usullari va vositalarini aniqlashda yordam berish;

v) metodik va akhborot materiallarini ishlab chiqishda, talim muassasalari rahbar va mutakhassislarini kasbga tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish ishlarini rejalashtirishda ishtirok etish;

g) talim muassasalari pedagog khodimlariga tegishli faoliyat yunalishlari buyicha maslahat va amaliy yordam kursatish;

d) uquv, uquv-mavzu rejalar, fanlar va uquv kurslari buyicha dasturlar tuzish;

e) uquv-metodik hujjatlar, qullanmalar (uquv fanlari, qurilmalar namunaviy ruykhati, didaktik materiallar va hokazo) ishlab chiqishni, ularga taqriz berishni va tasdiqlashga tayyorlashni tashkillashtirish;

j) muassasaning tajribaviy ishlari natijalarini tahlil qilish va umumlashtirish, talim muassasasi rahbari va mutakhassislarining eng samarali tajribalarini umumlashtirish va uni ommalashtirish ishlarini amalga oshirish;

z) pedagog khodimlarning metodik uyushmalari ishlarini tashkil qilish va muvofiqlashtirish, konferensiyalar, seminarlar, tanlovlar, kurgazmalar, olimpiadalar, musobaqalar va hokazolarni utkazish buyicha zarur hujjatlarni ishlab chiqish;

i) talim mazmunini ekspertiza qilish va ilmiy-metodik taminlash buyicha ishlarni tashkil etish, istiqbolda darsliklar, uquv qullanmalari, metodik materiallarni nashr qilish rejalarini tuzishda, mualliflarni tanlashda ishtirok etish;

k) nashr etilayotgan darsliklar, uquv qullanmalari, videomateriallar, audiovizual va boshqa uqitish vositalari khususida talim muassasalarini khabardor qilish hamda talim muassasalarning ularga bulgan ehtiyojini aniqlash;

l) ilgor pedagogik tekhnologiyalar tajribasi tugrisidagi malumotlarni urganish, uqitish va tarbiyalashning samarali tekhnologiyalarini amalga oshirishni tashkil qilish;

m) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish;

n) bolalar uchun quyilgan sanitariya-gigiena talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) didaktika tamoyillari pedagogika asoslari va yosh psikhologiyasi, uqitishning umumiy va khususiy tekhnologiyalari, uzlashtirish metodikasi va uquv fanini metodik taminlash tamoyillarini;

v) talim muassasalarida talim jarayonini tashkil qilish tizimini, uning faoliyat yunalishlarini;

g) talim muassasalaridagi pedagogik ishlarning samarali faoliyat yuritishining shakl va metodlarini aniqlash, umumlashtirish va ularni ommalashtirish metodikasini;

d) talim muassasalari pedagog khodimlari metodik uyushmalari ishi mazmuni va uni tashkil ettirish tamoyillarini;

e) uquv-dasturiy hujjatlar, ikhtisosliklar buyicha uquv rejalari, talim dasturlari, uquv qurilmalarining namunaviy ruykhati va boshqa uquv metodik hujjatlarni ishlab chiqish tamoyillari va tartibini;

j) nashriyotlar bilan ishlash asoslarini, metodik va akhborot materiallarini tartibga solish tamoyillarini, uquv qullanmalari majmuasini yuritish, uqitishning audiovizual va interaktiv vositalariga asosiy talablarni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) pedagogika yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Umumiy urta talim maktabi (maktab-internat)
uqituvchisi lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	2714	2715
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3310	2330
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) davlat talim standartlari va uquv dasturlariga muvofiq tegishli fanlar buyicha dars mashgulotlariga tayyorgarlikni va ularni utkazishni taminlash;

b) uquvchilarni uzlashtirgan bilimlarini amaliyotda mustaqil qullay olishga tayyorlash, davlat talim standartlariga muvofiq uquvchilarning uquv materialini uzlashtirishlarini kholisona, muntazam baholanishini taminlash;

v) davlat talim standartlariga muvofiq dastur materiallarini yuqori darajada uzlashtirishni taminlash, bilimlarni uzlashtirishda nuqsonlari bulgan uquvchilar bilan guruhlar buyicha va individual ishlash;

g) fakultativ mashgulotlar utkazish, fan tugaraklarida ishlash, fanlar olimpiadalariga, turli tanlovlarga va festivallarga uquvchilarni tayyorlash, uquvchilarda bilim va kunikmalarni shakllantirish, ularni manaviy-akhloqiy tarbiyalashni amalga oshirish;

d) uquvchilarning darsliklar va uquv-metodik adabiyotlar bilan taminlanishini va ularning saqlanishini nazorat qilish;

e) uquvchilarning davomat va uzlashtirish hisobini olib borish, ularning maktab ustavi talablariga rioya qilishlarini taminlash;

j) uquvchilar huquqlariga va bolalarni muhofaza qilishga oid qonunchilik talablariga rioya qilish;

z) joriy, oraliq va yakuniy testlar (nazorat surovi), imtihonlar utkazish, uquvchilarning yozma ishlari va daftarlarini tekshirish;

i) har bir dars rejalarini, dars utkazish uchun zarur bulgan didaktik tarqatma va kurgazmali materiallarni ishlab chiqish;

k) uziga biriktirilgan sinf khonalari, laboratoriya khonalaridagi qurilmalar, tekhnik vositalar, mulk va boshqa moddiy boyliklarning saqlanishini hamda ulardan uquv-metodik maqsadlarda samarali foydalanishni taminlash;

l) pedagogik kengash, metodik kengash, seminar, trening, majlislarda, ochiq darslarda, hisobotlar tuzishda va metodik materiallar ishlab chiqishda ishtirok etish;

m) uquv qurilmalaridan foydalanganda tekhnika khavfsizligi qoidalari va sanitariya- gigiena talablariga rioya qilish;

n) pedagogik akhloq normalariga rioya qilish, ota-onalar bilan hamkorlikda ishlash, ularning farzandlarini tarbiyalash va uqitish masalalari buyicha individual uchrashuvlar va suhbatlar utkazish;

o) maktab psikhologi bilan hamkorlikda uquvchilar shakhsini rivojlantirish, ularni kasbga yunaltirish va kasbgacha tayyorlash masalalari buyicha tegishli ishlar olib borish;

p) mahalla faollari bilan hamkorlikda bolalarni uqishga tuliq qamrab olish, tuqqizinchi sinf uquvchilarini talimning keyingi bosqichlariga jalb qilish masalalari bilan shugullanish;

r) kasb mahoratini muttasil oshirib borish, uz faoliyatida ilgor talim metodlarini urganish va amalga oshirish, mehnat va ishlab chiqarish intizomi qoidalariga rioya qilish;

s) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) davlat talim standartlarini;

v) uzi uqitadigan uquv fanining ilmiy-nazariy asoslari, uning mazmuni va amalda qullanilishi, uqitayotgan fan buyicha dars utish metodikasi va tashkil qilish tartibini;

g) uquvchilarni uqitish va tarbiyalashning ilgor shakllari va intensiv usullarini;

d) uquvchilar bilimini baholashning zamonaviy, samarali shakllari, nazorat usullarini;

e) uquvchilarni faolligini ragbarlantirib borish va uzlashtirishini baholashning reyting tizimini;

j) pedagogika, yosh psikhologiyasi va fiziologiyasini, uquv jarayoni tekhnik vositalarini amaliyotda qullashni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

37 Malaka talablari:

a) boshlangich sinf uqituvchilari uchun boshlangich talim ikhtisosligi buyicha kamida urta makhsus pedagogik malumot;

b) fan uqituvchisi uchun fan yunalishiga tugri keluvchi kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot yoki kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot va fan yunalishiga tugri keluvchi kursni tugatganlik;

v) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi.

Uqituvchiga ikkinchi malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

a) pedagog khodimning malakasi – bilim va kunikmalarni baholashning standart talablardan yuqori bulgan pedagogika nazariyasi, psikhologiya va yoshlar fiziologiyasi asoslari, uqiladigan fanning bazaviy komponenti mazmuni, talim va tarbiya metodikasi bilan;

b) pedagog khodimning mahorati – talim jarayonida qulay shart-sharoit yaratish, amaliy faoliyatda talim jarayonining khilma-khilligini (variantliligini) taminlovchi uqitish metodlari, usullari va vositalarini qullay olish, pedagogik diagnostika qullanilayotgan oddiy metodlari va vositalari, uquvchilar jamoasini toifalashning asosiy shakllari, uquvchilarning anglash va muomala (kommunikativ) madaniyatini shakllantirish va rivojlantirishning asosiy metodlari bilan;

v) pedagog khodimning mehnati samaradorligi – pedagog bevosita muloqot qiladigan uquvchilar guruhini ahil jamoa sifatida saqlashga imkon beruvchi amaliy ish faoliyati, uquvchilarni davlat talim standartlariga mos holda bilim olishini taminlash orqali;

g) uqituvchi lavozimida kamida uch yillik ish stajiga ega bulishi bilan.

Magistr darajasiga ega bulgan pedagog khodimga attestasiya utkazilmasdan ikkinchi malaka toifasi beriladi.

Birinchi malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

a) pedagog khodimning malakasi – bilim va kunikmalarni baholashning standart talablardan yuqori bulgan talim jarayonini individuallashtirish tekhnologiyasi, psikhologik-pedagogik diagnostikaning zamonaviy usullari uqiladigan fanning bazaviy komponenti mazmuni, turli darajada uqitishni olib borish imkonini beradigan nazariy bilimlar darajasi bilan;

b) pedagog khodimning mahorati – uquv-tarbiya jarayoni mazmuni, metodlari va shakllarini tanlashda uquvchilarning psikhologik khususiyatlarini hisobga olish, rivojlanishlari, mayllari, qobiliyatlari, qiziqishlari va sogliqlari darajasi turlicha bulgan uquvchilar toifalarini hisobga olgan holda pedagogik masalalarni hal qilishga va amaliy faoliyatda zamonaviy pedagogik tekhnologiyalarni, shakhsni rivojlantirish pedagogik tekhnologiyalari elementlarini, fan buyicha uquv-metodik ishlarni tahlil qilish metodikalarini qullashni bilishi bilan;

v) pedagog khodimning mehnati samaradorligi – maktab ijtimoiy hayotida faol qatnashganligi bilan;

g) malaka oshirish kurslarini muntazam utashi, viloyat yoki tuman (shahar) darajasida ilmiy-metodik tadbirlarida faol qatnashishi, uning tajribalari viloyat yoki tuman (shahar) darajasida ommalashtirilganligi, shuningdek uquvchilari ikkinchi tur fan olimpiadalarida, viloyat yoki tuman darajasidagi kurik tanlovlarida, sport musobaqalarida sovrinli urinlarni egallaganligi (bunday fan olimpiadalari va tadbirlar utkazilmaydigan boshlangich sinf va fan pedagoglari bundan mustasno) orqali;

d) ikkinchi toifali uqituvchi lavozimida kamida uch yillik ish stajiga ega bulishi bilan.

Oliy malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

a) pedagog khodimning malakasi – kursatkichi pedagogik fan va amaliyotning, uz bilim sohasining eng yangi yutuqlarini uzlashtirish, amaliy masalalarni ijodiy hal qilish bilan;

b) pedagog khodimning mahorati – kursatkichi talim va tarbiyalash metodlari, vositalari, shakllarini optimal tanlashni amalga oshira olish yoki tarqatishga tavsiya berilishi mumkin bulgan pedagogik tekhnologiyalar yoki ularning elementlarini mustaqil ravishda ishlab chiqish, sinab kurish va muvaffaqiyatli qullash, uquvchilarning ijodiy imkoniyatlarini yuzaga chiqarish uchun sharoitlar yaratish bilan;

v) pedagog khodimning mehnati samaradorligi – maktab ijtimoiy hayotida faol qatnashishi, malaka oshirish kurslarini muntazam utashi, viloyat yoki tuman (shahar) darajasida ilmiy-metodik tadbirlarida faol qatnashishi, uning tajribalari respublika yoki viloyat darajasida ommalashtirilganligi, shuningdek uquvchilari ikkinchi yoki uchinchi tur fan olimpiadalarida, viloyat, respublika va khalqaro darajasidagi kurik tanlovlarda, sport musobaqalarida sovrinli urinlarni egallaganligi (bunday fan olimpiadalari va tadbirlar utkazilmaydigan boshlangich sinf va fan pedagoglari bundan mustasno) bilan;

g) birinchi toifali uqituvchi lavozimida kamida uch yillik ish stajiga ega bulishi bilan.

. Umumiy urta talim maktabi (maktab-internat)
psikhologi lavozimining malakaviy
tavsiflari

Tartib raqami	2292
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2444
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) uquvchilarning (tarbiyalanuvchilarning) muassasalarda tarbiyalash va uqitish jarayonida ruhiy, jismoniy (somatik) va ijtimoiy farovonligini muhofaza qilishga yunaltirilgan kasbiy faoliyatni amalga oshirish;

b) Bola huquqlari tugrisidagi Konvensiyaga muvofiq shakhs huquqlarini himoya qilishga, talim muassasasi ijtimoiy sohasini uygunlashtirishga kumaklashish va ijtimoiy jihatdan kunika olmaslik hollari yuzaga kelishining oldini olish buyicha tadbirlarni amalga oshirish;

v) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar) rivojlanishiga tusqinlik qilayotgan omillarni aniqlash va turli kurinishdagi psikhologik yordam (psikhokorreksiya, reabilitasiya va maslahat) berish buyicha tadbirlarni amalga oshirish, uquvchilar (tarbiyalanuvchilar), ota- onalar (ularning urnini bosuvchi shakhslar), pedagogik jamoaga aniq muammolarni hal qilishda yordam berish;

g) turli yunalish va maqsadlardagi psikhologik diagnostikalarni utkazish, ruhiy, jismoniy va aqliy, qobiliyat, moyillik, imkoniyat kabi sifatlarni aniqlash uchun testlar utkazish, test natijalarini tahlil qilish va baholash;

d) bolalarni birinchi sinfga qabul qilish komissiyasi tarkibida bolalarni olti yoshdan uqishga tayyorligini aniqlashda ishtirok etish;

e) uqituvchilar jamoasi va ota-onalarga uquvchilarning (tarbiyalanuvchilarning) shakhs va ijtimoiy jihatdan rivojlanishi muammolari buyicha yunalish berish maqsadida urganish natijalariga kura psikhologik-pedagogik khulosa tuzish;

j) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar) shakhsining individual va yoshi, jinsini hisobga olib talim faoliyatini rivojlantiruvchi va tuzatuvchi dasturlarni rejalashtirish va ishlab chiqishda ishtirok etish, ularda hayotiy va kasbga yunalish olishning turli vaziyatlariga moslashuvchanlikka tayyorgarlikni rivojlantirishga kumaklashish;

z) ijodiy iqtidorli uquvchilarni (tarbiyalanuvchilarni) psikhologik jihatdan qullab-quvvatlash, ularning rivojlanishi va izlanishlariga kumaklashish;

i) uquvchilarning (tarbiyalanuvchilarning) rivojlanishidagi (aqliy, jismoniy, hissiy), turli kurinishdagi ijtimoiy rivojlanishidagi muammosini aniqlash va ularni psikhologik-pedagogik jihatdan tuzatishni amalga oshirish;

k) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar), pedagogik jamoa, ota-onalar (ularning urnini bosuvchi shakhslar) psikhologik va jinsiy tarbiya madaniyatini shakllantirish;

l) talim muassasasi khodimlarini uquvchilar (tarbiyalanuvchilar), pedagog khodimlar, ota-onalar (ularning urnini bosuvchi shakhslar) ijtimoiy-psikhologik khabardorlik darajasini oshirishga yunaltirilgan psikhologiyani amalda qullash, muassasaning rivojlanishi masalalarida maslahatlar berish;

m) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) jamoadagi ijtimoiy-psikhologik muhitga tasir kursatuvchi omillarni;

v) umumiy va ijtimoiy psikhologiya, yosh psikhologiyasini, tibbiy psikhologiya, maktabgacha va maktab yoshidagi bolalar psikhologiyasi khususiyatlarini, bolalar neyropsikhologiyasini;

g) psikhodiagnostika yutuqlarini, individual farq psikhologiyasini, defektologiya asoslarini, psikhoterapiya, psikhogigiena, kasbga yunaltirish va mehnat psikhologiyasini;

d) tashkhistlash metodologiyasi va metodikasini, psikhopatologiya, individual va guruhlar buyicha kasbga maslahat berishning zamonaviy metodlarini, bolaning meyoriy va notugri rivojlanishini tashkhislash va tuzatishni, khulq etikasi va madaniyatini;

e) tadqiqot ishlarini utkazish tekhnologiyasini, tadqiqot natijalarini kompyuterda qayta ishlashni, psikhodiagnostikaning dolzarb ilmiy malumotlarini;

j) uquvchilarning (tarbiyalanuvchilar) mehnati muhofazasi, sogligini saqlash, kasbga yunaltirish masalalarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlar va ularning ijtimoiy muhofazasini;

z) eng muhim muammolarni aniqlay olishi va ularni hal qilishning samarali yullarini topishni;

i) lavozim majburiyatlari doirasiga kiruvchi masalalar buyicha majlislar, suhbatlar utkazish, maslahatlar berishni;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi makhsus psikhologik yoki oliy pedagogik malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

. Uqituvchi-defektolog, uqituvchi-logoped
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	2717	2718
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2330	2330
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar)ning rivojlanishidagi muammolarni tuzatishga qaratilgan ishlarni olib borish, ularni tekshirish orqali mavjud bulgan nuqson tarkibi va ifodalanish darajasini aniqlash;

b) ularning ruhiy-jismoniy holatini hisobga olgan holda mashgulotlar utkazish uchun guruhlar tashkil qilish, guruhlar bilan va individual tartibda ularning rivojlanishidagi muammolarni tuzatish, nosoz funksiyalarni tuzatish buyicha mashgulotlar utkazish;

v) uqituvchilar va tarbiyachilar bilan yaqin hamkorlikda ishlash, mashgulot va darslarida ishtirok etish, pedagog khodimlar va ota-onalar (ularning urnini bosuvchi shakhslar)ga rivojlanishida muammosi mavjud bulgan bolalarga yordam kursatishning makhsus metodlari va usullarini qullash buyicha maslahatlar berish hamda ular faoliyati bilan bogliq zaruriy hujjatlarni yuritish;

g) shakhsning umumiy madaniyatini shakllantirishda, uning ijtimoiylashishida kasbiy dasturlarni ongli ravishda tanlash va uzlashtirishda kumaklashish, davlat standartlari doirasida talim berishning turli shakllari, metodlari va vositalarini qullash, talim dasturlarini amalga oshirish;

d) uquvchilarni (tarbiyalanuvchilarni) Bola huquqlari tugrisidagi Konvensiyada, Uzbekiston Respublikasining “Talim tugrisida”gi, “Bola huquqlarining kafolatlari tugrisida”gi qonunlarida belgilangan huquqlarga rioya qilish va erkinliklarini taminlash;

e) uz kasbiy malakasini muntazam ravishda oshirib borish, metodik uyushmalar faoliyatida va boshqa kurinishdagi metodik ishlarda qatnashish;

j) talim jarayonida uquvchilarning hayotini va sogligini muhofaza qilishni taminlash;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) makhsus va yoshlar pedagogikasi hamda psikhologiyasini;

v) defektologiyaning anatomik-fiziologik va klinik asoslarini;

g) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar) ning rivojlanishidagi muammolarini oldini olish va tuzatishning metodlari hamda usullarini, ular bilan ishlashda qullaniladigan dasturiy-metodik adabiyotlarni;

d) defektologiya fanining eng yangi yutuqlarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumotli defektolog yoki logoped;

b) ish staji talab qilinmaydi.

. Kuni uzaytirilgan guruh tarbiyachisi
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	154
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3320
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) davlat talim standartlari va uquv dasturlariga muvofiq tegishli fan buyicha darslar, mashgulotlarga tayyorgarlikni va ularni utkazishni taminlash;

b) uquvchilarni uzlashtirgan bilimlarini amaliyotda mustaqil qullay olishga tayyorlash, talim standartlariga muvofiq uquvchilarning uquv materiallarini uzlashtirishlarini kholisona muntazam baholanishini taminlash;

v) davlat talim standartlariga muvofiq dastur materiallarini yuqori darajada uzlashtirishni taminlash, bilimlarni uzlashtirishda muammolari bulgan uquvchilar bilan guruhlar buyicha va individual ish olib borish;

g) uquvchilarning davomat va uzlashtirish hisobini olib borish, ularning maktab ustavi talablariga rioya qilishlarini taminlash;

d) uquvchilar huquqlariga va bolalarni muhofaza qilishga oid qonunchilik talablariga rioya qilish;

e) joriy va nazorat surovi utkazish, uquvchilarning yozma ishlarini hamda daftarlarini tekshirish;

j) mashgulotlar utkazish uchun zarur bulgan didaktik tarqatma va kurgazma materiallarni ishlab chiqish;

z) uziga biriktirilgan sinf khonalari, laboratoriya khonalaridagi qurilmalar, tekhnik vositalar va boshqa moddiy boyliklarning saqlanishini va ulardan uquv-metodik maqsadlarda samarali foydalanishni taminlash;

i) pedagogik va metodik kengash, seminar, trening, majlislarda, ochiq darslarda, hisobotlar tuzishda va metodik materiallar ishlab chiqishda ishtirok etish;

k) uquv qurilmalaridan foydalanganda tekhnika khavfsizligi qoidalari va sanitariya- gigiena talablariga rioya qilish;

l) pedagogik akhloq normalariga rioya qilish, ota-onalar bilan ish olib borish, ularning farzandlarini tarbiyalash va uqitish masalalari buyicha individual uchrashuvlar hamda suhbatlar utkazish;

m) mahalla faollari bilan bolalarni birinchi sinfda uqitishga tuliq qamrab olish;

n) kasb mahoratlarini oshirib borish, uz faoliyatiga oid ilgor talim metodlarini urganish, mehnat va ishlab chiqarish intizomi qoidalariga rioya qilish;

o) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) uzi uqitadigan uquv fanining ilmiy-nazariy asoslari, uning mazmuni va amalda qullanilishini;

v) uquvchilarni uqitish va tarbiyalashning ilgor shakllari va intensiv usullarini;

g) uqitayotgan fan buyicha dars utkazish metodikasi va tashkil qilish tartibini;

d) uquvchilar bilimini baholashning zamonaviy va samarali shakllarini hamda nazorat usullarini;

e) uquvchilarni test sinovlaridan utkazish va baholash mezonlarini;

j) pedagogika, yosh psikhologiyasi va fiziologiyasini, uquv jarayoni tekhnik vositalarini amaliyotda qullashni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) urta makhsus pedagogik malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

Tarbiyachiga ikkinchi malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

b) pedagog khodimning mahorati – talim jarayonida qulay shart-sharoit yaratish, amaliy faoliyatda talim jarayonining khilma-khilligini (variantliligini) taminlovchi uqitish metodlari, usullari va vositalarini qullay olish, pedagogik diagnostika qullanilayotgan metodlar va vositalari, uquvchilar jamoasini toifalashning asosiy shakllari, uquvchilarning bilimini anglash va muomala (kommunikativ) madaniyatini shakllantirish va rivojlantirishning asosiy metodlari bilan;

v) pedagog khodim mehnati samaradorligi – pedagog bevosita muloqot qiladigan uquvchilar guruhini ahil jamoa sifatida saqlashga imkon beruvchi amaliy ish faoliyati, uquvchilarni davlat talim standartlariga mos holda bilim olishini taminlash orqali;

g) tarbiyachi lavozimida kamida uch yillik ish stajiga ega bulishi bilan.

Birinchi malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

b) pedagog khodimning mahorati – uquv-tarbiya jarayoni mazmuni, metodlari va shakllarini tanlashda uquvchilarning psikhologik khususiyatlarini hisobga olish, rivojlanishlari, mayllari, qobiliyatlari, qiziqishlari va sogliqlari darajasi turlicha bulgan uquvchilar toifalarini hisobga olgan holda pedagogik masalalarni hal qilishga va amaliy faoliyatda ilgor pedagogik tekhnologiyalarni, shakhsni rivojlantirish pedagogikasi tekhnologiyalari elementlarini, fan buyicha uquv-metodik ishlarni tahlil qilish metodikalarini qullashga qodirligi bilan;

v) pedagog khodimning mehnati samaradorligi maktab ijtimoiy hayotida faol qatnashishi bilan;

d) ikkinchi toifali tarbiyachi lavozimida kamida uch yillik ish stajiga ega bulishi bilan.

. Umumiy urta talim maktabi tarbiyaviy ishlar
buyicha katta etakchisi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2499
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3340
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) uquvchilarning sinfdan va maktabdan tashqari mashgulotlarini utkazish, tatil kunlarida ekskursiyalar, manaviy-madaniy yodgorliklarimizni tomosha qilish uchun safarlar, muzeylarga sayohatlar tashkil qilish;

b) uquvchilarda vatanga, milliy ananalar va khalqimizning urf-odatlari, ananalariga hurmat, sadoqat va buyuk olimlar madaniyat va sanat arboblari hamda sport ustalari bilan fakhrlanish ruhida tarbiyalash;

v) maktab tarbiyaviy ishlari rejasiga muvofiq uqituvchilar, jumladan sinf rahbarlari, tarbiyachilar va boshqa pedagog khodimlar bilan birgalikda goyaviy-akhloqiy tarbiya, sport-ommaviy va madaniy tadbirlar buyicha ishlarni amalga oshirishda ishtirok etish;

g) uz vazifalarini bajarishda “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakati, madaniyat markazlari, kinoteatrlar, muzeylar, istirohat boglari, sport inshootlari va boshqa maktabdan tashqari muassasalar khodimlari bilan hamkorlik qilish;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish;

e) bolalar uchun quyilgan sanitariya-gigiena talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

v) maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining mazmunini;

g) tarbiyaviy ishlar konsepsiyasini, uqitish metodlarini, gigiena, pedagogika, psikhologiyani;

d) maktabdan tashqari talim muassasalari, jamoat tashkilotlari bilan hamkorlikni rivojlantirish yunalishlarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) urta makhsus pedagogik malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

bob. Imkoniyatlari cheklangan bolalar uchun ikhtisoslashtirilgan
davlat talim muassasalari khodimlarining
malaka tavsiflari
. Imkoniyatlari cheklangan bolalar uchun ikhtisoslashtirilgan
davlat talim muassasalari (maktablar, maktab-internatlar)
direktori lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	528
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Imkoniyatlari cheklangan bolalar uchun ikhtisoslashtirilgan davlat talim muassasalarining (bundan buyon matnda maktab-internat deb yuritiladi) umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish;

b) maktab-internat talim-tarbiya jarayonini takomillashtirish, talim sifatini yakhshilashning asosiy yunalishlarini belgilash;

v) maktab-internatning yillik ish rejasini tasdiqlash hamda pedagogik hodimlar tomonidan ish rejalarining bajarilishini nazorat qilish;

g) talim-tarbiya jarayonida zamonaviy pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarning qullanishini nazorat qilish;

d) maktab-internat faoliyatining moliyaviy-khujalik masalalarini hal qilish, byudjet va byudjetdan tashqari mablaglarning shakllanishi, ulardan samarali foydalanishini amalga oshirish;

e) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan shartnomalar tuzishda maktab-internat nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish, ishonchnomalar berish, turli yunalishlardagi davlat va nodavlat tashkilotlar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

j) uquv jihozlari, makhsus tekhnika va boshqa talim vositalarining saqlanishini taminlash, maktab-internatning moddiy-tekhnika bazasini rivojlantirish ishlarini tashkil etish;

z) maktab-internatning pedagog khodimlarga bulgan ehtiyojini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyishni amalga oshirish, pedagog khodimlar attestasiyasini tashkil qilish hamda mehnat va ishlab chiqarish intizomiga rioya qilinishini taminlash;

i) maktab-internat qoshidagi makhsus komissiyaga rahbarlik qilish, uquvchilarning bilimlari sifatini tegishli davlat talim standartlariga mos kelishini, tarbiyaviy ishlar samaradorligini taminlash va nazorat qilish;

k) pedagog khodimlarni ragbatlantirish uchun tegishli davlat talim standartlari talablarining bajarilishini kholis baholashni tashkil qilish;

l) uquvchilarni maktab-internatga qabul qilish va sinfdan sinfga utkazish hamda bir maktab-internatdan boshqasiga utkazish ishlarini tashkil qilish;

m) uquvchilarni darsliklar va uquv metodik qullanmalari bilan bepul taminlash ishlarini tashkil etish;

n) ota-onalar, mahalla va boshqa jamoat tashkilotlari bilan uquv-tarbiyaviy ishlarni takomillashtirish buyicha hamkorlikni tashkil etish;

o) bolalikni himoya qilish buyicha, voyaga etmaganlar huquq va manfaatlarini muhofaza qilishga oid talablarga rioya qilinishini taminlash;

p) kam taminlangan oilalar farzandlarini ijtimoiy muhofaza qilish ishlarini, ularni qishki kiyim-kechak majmuasi bilan bepul taminlashni tashkil etish;

r) uquvchilar uchun kerakli yashash va ovqatlanish sharoitlarini yaratish;

s) uquvchilarda milliy va umuminsoniy qadriyatlarni uygunlashtirish asosida yuksak manaviy-akhloqiy sifatlarni shakllantirish, vataniga va khalqiga sodiq fuqaro sifatida tarbiyalash;

t) maktab-internat khodimlari vazifalari, lavozim majburiyatlarini belgilash, ular orasidagi eng faollarini ragbatlantirish, uz vakolati doirasida intizomiy jazo choralarini qullash;

u) maktab-internat ikhtisosligi buyicha uquvchilardagi mavjud nuqsonlarni bartaraf etish maqsadida soglomlashtirish va korreksion ishlarni tashkil qilish;

f) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilish;

kh) uquvchilarni ichimlik suvi bilan taminlash va bolalar uchun quyilgan sanitariya- gigiena talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) Bola huquqlari tugrisidadgi Konvensiya, “Bola huquqlarining kafolatlari tugrisida”gi qonunini, umumiy urta talim sohasidagi, imkoniyati cheklangan bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi munosabatlarni tartibga soluvchi normativ- huquqiy hujjatlarni;

b) maktab-internat faoliyati va uni rivojlantirishning iqtisodiy asoslarini, jamoani boshqarishning samarali usullarini;

v) uquv va tarbiya sifati, tegishli davlat talim standartlari talablarini joriy qilish natijalari bilan bogliq holda khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) makhsus pedagogika, psikhologiya, metodika sohasida qullaniladigan metod va pedagogik tekhnologiyalarini;

e) talim muassasasi va pedagog khodimlar faoliyatini tahlil qila olishni, talim muassasasi faoliyatidagi muammolarni aniqlash va ularni hal qilishning samarali yullarini topishni;

j) maktab-internatni rivojlantirish dasturini ishlab chiqish, talim muassasasini boshqarishning tashkiliy tarkibini tuzish, shartnomalar tuzishni;

z) pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) pedagogika yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Imkoniyatlari cheklangan bolalar uchun ikhtisoslashtirilgan davlat
talim muassasalari (maktablar, maktab-internatlar)
direktorining uquv ishlari buyicha urinbosari
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	913
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) talim jarayonini tashkil qilish, tegishli davlat talim standartlariga muvofiq uquv rejalar va dasturlarning bajarilishini taminlash;

b) pedagogik khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyishda ishtirok etish, pedagogik jamoaning uquv-metodik ishlariga rahbarlik qilish, uqituvchilarning ilgor tajribalarini urganish va umumlashtirishni, zamonaviy pedagogik tekhnologiyalarni joriy qilishni tashkil etish;

v) pedagogik khodimlarga metodik yordam kursatish, uqituvchilarning pedagogik faoliyatini tahlil qilishni tashkil qilish va amalga oshirish;

g) uqituvchilar faoliyatining yillik, choraklik va oylik rejalarini tasdiqlash hamda ularning bajarilishini nazorat qilish, uqituvchilar faoliyatining tasdiqlangan rejalariga mos ravishda ish vaqti hisobini olib borish, darslar, imtihonlar jadvali hamda boshqa uquv tadbirlarini ishlab chiqish;

d) maktab-internatda nazorat ishlarini tashkil etish, tegishli talim standartlari talablari bajarilishining, uquvchilarning uzlashtirishi va khulqining monitoringini amalga oshirish, korreksion mashgulotlar va fanlar tugaraklarining ishlashini tashkil qilish;

e) uquv khonalarini tekhnik talim vositalari bilan, kutubkhonalarni tegishli akhborot manbalari bilan jihozlanishiga rahbarlik qilish;

j) uquv fanlari buyicha metodik materiallar ishlab chiqish, yosh mutakhassislarga metodik yordam berish, uqituvchilar malakasini va kasbiy mahoratini oshirish ishlarini olib borish, uquvchilarning uquv yuklamasini takomillashtirish;

i) korreksion yunalishga mos ravishda talim tarbiya jarayonini yangi zamonaviy talablar asosida tashkil qilish;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) pedagogika fanlari va amaliyoti, boshqarish psikhologiyasi yutuqlarini;

v) maktab-internat faoliyatini rivojlantirishning pedagogik va iqtisodiy asoslarini;

g) makhsus pedagogika, psikhologiya, metodika sohasida qullaniladigan metod va vositalarini;

d) tegishli davlat talim standartlari talablari va mazmunini, zamonaviy pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini;

e) jamoani boshqarishning samarali usullarini, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish metodlarini;

j) pedagog khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

z talim muassasasi va uqituvchilar faoliyatini tahlil qila olishni, muammolarini aniqlashi va ularni hal qilishning samarali yullarini topishni;

i) talim muassasasi faoliyatini zamonaviy tekhnologiyalar asosida monitoring qilishni, uquv jarayonida ilgor pedagogik va akhborot tekhnologiyalarni qullashni;

k) jismoniy va aqliy rivojlanishida nuqsoni bulgan bolalar bilan differensial va individual tarzda korreksion pedagogik ishlar olib borishning usullarini;

l) pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

m) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Imkoniyatlari cheklangan bolalar uchun ikhtisoslashtirilgan davlat
talim muassasalari (maktablar, maktab-internatlar)
direktorining manaviy-marifiy ishlar buyicha
urinbosari lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	913
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) talim muassasasida manaviy-akhloqiy tarbiyaviy ishlarni tashkil qilish;

b) tarbiyaviy ishlarning yillik va oylik rejalarini ishlab chiqish, sinf rahbarlari va tarbiyachilari amalga oshiradigan tarbiyaviy ishlar rejalarining bajarilishini nazorat qilish;

g) maktab-internatda tugaraklar va sport seksiyalarining faoliyat yuritishini taminlash;

d) milliy ananalar, milliy va umuminsoniy qadriyatlar va buyuk ajdodlar misoli asosida uquvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash ishlarini tashkil qilish;

e) uquvchilar bilan olib boriladigan sinfdan tashqari va tarbiyaviy ishlar, ekskursiya va madaniy ommaviy ishlarni muvofiqlashtirish;

j) pedagogik jamoaning tatil paytidagi faoliyati bilan bogliq ishlarni muvofiqlashtirish;

z) maktab-internatning uquv, yotoq va boshqa khonalarini kurgazmali targibot va tashviqot vositalari bilan jihozlashni tashkil qilish;

i) maktab-internatning manaviy-marifiy va tarbiyaviy ishlarini muvofiqlashtirish, sinf rahbarlari va tarbiyachilarining ishlarini tashkil qilish;

k) ilgor pedagogik tajriba almashish buyicha ishlarni muvofiqlashtirish, tarbiyaviy ishlar sifati va natijalarini tahlil qilish;

l) pedagogik khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyishda ishtirok etish, yuqori malakali uqituvchilarning va tarbiyachilarning ilgor pedagogik tajribasini urganish, umumlashtirish va ommalashtirish;

m) tarbiyaviy ishlar buyicha metodik materiallar ishlab chiqishni, yosh mutakhassislarga metodik yordam kursatishni tashkil qilish, tarbiyachilarning kasb mahoratini, malakasini oshirish ishlarini olib borish;

n) sinf rahbarlarining va tarbiyachilarning sinfdan va maktab-internatdan tashqari olib boradigan tarbiyaviy faoliyatiga rahbarlik qilish, talim muassasasi tarbiyaviy ishlari holati va natijalari tugrisida hisobotlar tuzish, ota-onalar bilan hamkorlikni tashkil qilish;

o) uquvchilarning tartib-intizomi va davomati, tarbiyaviy ishlar samaradorligi nazoratini amalga oshirish;

p) sanatkorlar, jamoat arboblari, urush va mehnat fakhriylari bilan uchrashuvlar va ijodiy kechalar utkazilishini tashkil qilish;

r) korreksion yunalishga mos ravishda talim tarbiya jarayonini yangi zamonaviy talablar asosida tashkil qilish;

s) huquqni muhofaza qiluvchi organlar va fuqarolarning uzini uzi boshqarish organlari bilan uquvchilar urtasida huquqbuzarliklarning oldini olish masalalari buyicha hamkorlik qilish;

t) sanitariya-gigiena talablariga, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) pedagogika fanlari va amaliyoti, boshqarish psikhologiyasi yutuqlarini, uquvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash metodikalarini;

v) maktab-internat faoliyatini rivojlantirishning pedagogik va iqtisodiy asoslarini;

g) tegishli davlat talim standartlari talablari va uning mazmunini;

d) jamoani boshqarishning samarali usullari, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish metodlarini;

e) ilgor pedagogik tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini;

j) khodimlarning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

z) talim muassasasi va tarbiyachilar faoliyatini tahlil qila olishni, muammolarni aniqlash va ularni hal qilishning samarali yullarini hamda uquv jarayonida ilgor pedagogik va akhborot tekhnologiyalarni qullashni;

i) maktab-internatning tarbiyaviy tadbirlar ssenariylarini va tarbiyaviy ishlar rejalari, dasturlarini ishlab chiqishni;

k) pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni, talim-tarbiya jarayonida zamonaviy pedagogik va akhborot tekhnologiyalarni qullashni;

l) jismoniy va aqliy rivojlanishida nuqsoni bulgan bolalar bilan differensial va individual tarzda korreksion pedagogik ishlar olib borishning usullarini;

m) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Imkoniyatlari cheklangan bolalar uchun ikhtisoslashtirilgan davlat
talim muassasalari (maktablar, maktab-internatlar)
uqituvchisi lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	2712
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2310
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) tegishli davlat talim standartlari va uquv dasturlariga muvofiq tegishli fan buyicha uquv mashgulotlarini utkazish;

b) uquvchilarni uzlashtirgan bilimlarini amaliyotda mustaqil qullay olishga tayyorlash, talim standartlariga muvofiq uquvchilarning uquv materialini uzlashtirishlarini kholisona muntazam baholanishini taminlash;

v) tegishli davlat talim standartlariga muvofiq dastur materiallarini yuqori darajada uzlashtirishni taminlash, bilimlarni uzlashtirishda nuqsonlari bulgan uquvchilar bilan guruhlar buyicha va individual ish olib borish;

g) qushimcha dars mashgulotlar utkazish, fan tugaraklarida ishlash, fanlar olimpiadalariga, turli tanlovlarga va festivallarga uquvchilarni tayyorlashni amalga oshirish, uquvchilarda bilim va kunikmalarni shakllantirish, ularni manaviy-akhloqiy tarbiyalashni amalga oshirish;

d) uquvchilar foydalanadigan darsliklar va uquv-metodik adabiyotlar bilan taminlanishni va ularning saqlanishini nazorat qilish;

e) uquvchilarning davomat va uzlashtirish hisobini olib borish, ularning maktab- internat nizomi talablariga rioya qilishlarini taminlash;

j) uquvchilar huquqlariga va bolalarni muhofaza qilishga oid qonunchilik talablariga rioya qilish;

z) joriy, oraliq va yakuniy testlar (nazorat surovi), imtihonlar utkazish, uquvchilarning yozma ishlari va daftarlarini tekshirish;

i) har bir dars rejalarini, dars utkazish uchun zarur bulgan didaktik tarqatma va kurgazmali materiallarni ishlab chiqish;

k) uziga biriktirilgan sinf khonalari, kabinetlar, laboratoriyalardagi qurilmalar, tekhnik vositalarning saqlanishini va ulardan uquv-metodik maqsadlarda samarali foydalanishni taminlash, unga topshirilgan mulk, uquv qurilmalari, inventar va talim tekhnik vositalarini urnatilgan tartibda ishga yaroqli holatda tutish;

l) pedagogik akhloq normalariga rioya qilish, ota-onalar bilan ishlash, ularning farzandlarini tarbiyalash va uqitish masalalari buyicha individual uchrashuvlar va suhbatlar utkazish;

m) korreksion yunalishga mos ravishda talim tarbiya jarayonini yangi zamonaviy talablar asosida tashkil qilish;

n) uquvchilar shakhsini rivojlantirish, kasb-hunarga yunaltirish ishlarini tashkil etishda ishtirok etish;

o) bitiruvchi sinf uquvchilarini talimning keyingi bosqichlariga jalb qilish;

p) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) uzi uqitadigan uquv fanining ilmiy-nazariy asoslari, uning mazmuni va amalda qullanilishini;

v) uquvchilarni uqitish va tarbiyalashning ilgor shakllari va intensiv usullarini;

g) didaktik tamoyillarni, uqitayotgan fan buyicha dars utish metodikasi va uni tashkil qilish tartibini;

d) uquvchilar bilimini baholashning zamonaviy, samarali shakllari, nazorat usullarini;

e) uquvchilarning faolligi va uzlashtirishini baholashning reyting tizimini;

j) jismoniy va aqliy rivojlanishida nuqsoni bulgan bolalar bilan differensial va individual tarzda korreksion pedagogik ishlar olib borish usullarini;

z) jismoniy va aqliy rivojlanishida nuqsoni bulgan bolalarni mustaqil hayotga tayyorlashning pedagogik psikhologik usullarini;

i) defektologiyaning anatomik-fiziologik va klinik asoslarini;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish va tekhnika khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) boshlangich sinf uqituvchilari uchun oliy malumotli defektolog (oligofenopedagog, surdopedagog, tiflopedagog) yoki boshlangich talim ikhtisosligi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot va tegishli qayta tayyorlashdan utganlik;

b) fan uqituvchisi uchun fan yunalishiga tugri keluvchi kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot va tegishli qayta tayyorlashdan utganlik (oligofenopedagog, surdopedagog, tiflopedagog);

v) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

g) ikhtisoslashtirilgan talim muassasasining faoliyat sohasi buyicha bir yildan kam bulmagan pedagogik (tarbiyachi) ish staji.

. Imkoniyatlari cheklangan bolalar uchun ikhtisoslashtirilgan davlat
talim muassasalari (maktablar, maktab-internatlar)
psikhologi lavozimining malakaviy tavsiflari

Tartib raqami	2292
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2444
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar)ning muassasalarda tarbiyalash va uqitish jarayonida ruhiy, jismoniy (somatik) va ijtimoiy farovonligini muhofaza qilishga yunaltirilgan kasbiy faoliyatni amalga oshirish;

b) talim muassasasi ijtimoiy sohasini uygunlashtirishga kumaklashish va ijtimoiy jihatdan kunika olmaslik hollari yuzaga kelishining oldini olish buyicha tadbirlarni amalga oshirish;

v) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar) rivojlanishiga tusqinlik qilayotgan omillarni aniqlash va turli kurinishdagi psikhologik yordam berish buyicha tadbirlarni amalga oshirish, uquvchilar (tarbiyalanuvchilar), ota-onalar va pedagogik jamoaga muammolarni hal qilishda yordam berish;

g) turli yunalish va maqsadlardagi psikhologik diagnostikani utkazish, ruhiy, jismoniy va aql, qobiliyat, moyillik, imkoniyat kabi sifatlarni aniqlash uchun testlar utkazish, test natijalarini tahlil qilish va baholash;

e) uqituvchilar jamoasi va ota-onalarga uquvchilar (tarbiyalanuvchilar)ning shakhs va ijtimoiy jihatdan rivojlanishi muammolari buyicha yunalish berish maqsadida urganish natijalariga kura psikhologik-pedagogik khulosa tuzish;

j) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar) shakhsining individual va yoshi, jinsini hisobga olib talim faoliyatini rivojlantiruvchi va tuzatuvchi dasturlarni rejalashtirish hamda ishlab chiqishda ishtirok etish;

z) iqtidorli uquvchilar (tarbiyalanuvchilar)ni psikhologik jihatdan qullab- quvvatlash, ularning rivojlanishi va izlanishlariga kumaklashish;

i) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar)ning rivojlanishidagi nuqsonlarni aniqlash va ularni psikhologik-pedagogik jihatdan tuzatishni amalga oshirish;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) jamoadagi ijtimoiy-psikhologik muhitga tasir kursatuvchi omillarni;

v) umumiy va ijtimoiy psikhologiya, yosh psikhologiyasi, tibbiy psikhologiya, maktab- internatgacha va maktab-internat yoshidagi bolalar psikhologiyasi khususiyatlarini;

g) bolalar neyropsikhologiyasini, psikhodiagnostika yutuqlarini, individual farq psikhologiyasini;

d) defektologiya asoslarini, psikhoterapiya, psikhogigiena, kasbga yunaltirish va mehnat psikhologiyasini;

e) tashkhistlash metodologiyasi va metodikasini, psikhopatologiya, individual va guruhlar buyicha kasbga maslahat berishning zamonaviy metodlarini;

j) bolaning meyoriy va notugri rivojlanishini tashkhislashni, khulq etikasi va madaniyatini;

z) uquvchilarning (tarbiyalanuvchilar) mehnat muhofazasi, sogligini saqlashni;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish va tekhnika khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi makhsus psikhologik yoki oliy pedagogik malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

. Imkoniyatlari cheklangan bolalar uchun ikhtisoslashtirilgan davlat
talim muassasalari (maktablar, maktab-internatlar) pedagog
tarbiyachisi lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	158
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2349
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) tarbiyalanuvchilarning kundalik hayoti va faoliyatini rejalashtirish va tashkillashtirish;

b) tarbiyalanuvchilarning ijtimoiy-psikhologik reabilitasiyasi, ijtimoiy va mehnat adaptasiyasi uchun shart-sharoitlar yaratilishini taminlash;

v) tarbiyalanuvchilarining ijtimoiy moslashuvi, jamiyatga integrasiyasi va mustaqil hayotga tayyorlash, bolalar reabilitasiyasi va korreksiyasi sohasida samarali ish metodlari, shakllari va vositalarini qullash;

g) korreksion yunalishga mos ravishda talim tarbiya jarayonini yangi zamonaviy talablar asosida tashkil qilish;

d) maktab-internatda ijtimoiy-psikhologik va pedagogik kuzatuv khizmati tavsiyalari asosida, individual yoki guruh bilan khulq-atvorning meyordan chiqishi, salbiy odatlar profilaktikasi yuzasidan korreksion-rivojlantiruvchi va tarbiyaviy ishlarni olib borish;

e) talim-tarbiya jarayoni shakhsni vatanparvarlik ruhida, milliy anana va qadriyatlar, buyuk ajdodlarimiz ibratli hayoti namunalari asosida tashkil etish;

j) direktor urinbosari bilan birga tarbiyalanuvchilarning davomati, uquv fanlarining uzlashtirish monitoringini olib borish, maktab-internat bilan mustahkam aloqa urnatish, tarbiyalanuvchilarning kundalik uy vazifasini bajarilishini nazorat qilish va kumaklashish.

z) tibbiyot khodimlari bilan hamkorlikda tarbiyalanuvchilarning khayoti va salomatligi himoyalanishini taminlash;

i) tarbiyalanuvchilar tomonidan shakhsiy gigiena talablariga rioya qilinishi, kiyinishi, tashqi kurinishining ozodaligi, uquv jihozlari va khujalik buyumlarini saqlanishi taminlash;

k) tarbiyalanuvchilarning jismoniy va psikhologik rivojlanishiga kumaklashuvchi tadbirlarni amalga oshirish;

l) tarbiyalanuvchilar bush vaqtini samarali utkazishiga kumaklashish, qushimcha talim olishiga yordam berish;

m) tarbiyalanuvchilar yoshiga mos ravishda va shifokor tavsiyalariga kura uz-uziga khizmat qilishni, mehnat muhofazasi, mehnat havfsizligiga rioya etilishini taminlash, ijtimoiy foydali mehnatini tashkil etish;

n) maktab-internat ijtimoiy-psikhologik va pedagogik kuzatuvi khizmati bilan hamkorlikda tarbiyalanuvchilarni biror bir kasbga qiziqishlarini shakllantirish, ularni

ongli ravishda kasb tanlashiga yordam berish, talimni davom ettirishlariga kumaklashish, bolalarni oilaga qaytarish yoki oilaviy vasiylik masalasida ish olib borish;

o) tarbiyalanuvchilarning alohida khususiyatlari, qiziqishlari va moyilliklarini, oilaviy sharoitlarini urganish;

p) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) yoshga oid umumiy, ijtimoiy, makhsus pedagogikani, pedagogik, ijtimoiy va bolalar psikhologiyasini;

v) yosh fiziologiyasi va ijtimoiy gigienani, birinchi tibbiy yordam asoslarini, tarbiyaviy va ijtimoiy ishining nazariyasi hamda metodikasini;

g) ijtimoiy-pedagogik va diagnostik metodikalarini, pedagogik fan va amaliyot sohasida, boshqaruv psikhologiyasi sohasida mamlakatimizda erishilgan yutuqlarini;

d) bolalarni vatanparvarlik ruhida, manaviy-ahloqiy tarbiyalash metodikalarini;

e) tegishli davlat talim standarti talablari va mazmunini, jamoa boshqaruvining samarali metodlarini, ilgor pedagogik tekhnologiya va ularni joriy etishni;

j) jismoniy va aqliy rivojlanishida nuqsoni bulgan bolalar bilan differensial va individual tarzda korreksion pedagogik ishlar olib borishning usullarini;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish va tekhnika khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy malumotli defektolog (oligofenopedagog, surdopedagog, tiflopedagog) yoki kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot va tegishli qayta tayyorlashdan utganlik;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

bob. Bolalar va usmirlar sport maktabi, oliy
sport mahorati maktabi khodimlarining
malaka tavsiflari
. Bolalar va usmirlar sport maktabi,
oliy sport mahorati maktabi direktori
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	592
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1319
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Bolalar va usmirlar sport maktabi, oliy sport mahorati maktabi (bundan buyon matnda sport maktabi deb yuritiladi) ishini tashkil qilish, uning barcha faoliyat yunalishlari buyicha tuliq javobgarlik qilish, pedagogik kengash bilan birgalikda sport maktabi rivojlanishining asosiy yunalishlarini belgilash;

b) davlat va jamoat organlarida uning manfaatlarini himoya qilish, sport maktabi khujalik faoliyatiga bogliq barcha masalalarni hal etish;

v) pedagogik kengash ishini boshqarish, sport turlari buyicha uquv dasturlarining bajarilishini, uquv-chiniqtirish mashgulotlarini, khavfsizlik talablariga rioya qilish samaradorligi va mazmunini nazorat qilish;

g) sport maktabining pedagog hodimlarga bulgan ehtiyojlarini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish, ularning vazifalari, lavozim majburiyatlarini, uquvchi- sportchilari yuqori sport natijalarga erishgan direktorning uquv ishlari buyicha urinbosari, instruktor-metodist, trener-uqituvchi va tibbiyot khodimiga ustamalar belgilash hamda uz vakolati doirasida intizomiy jazo qullash masalalarini kurib chiqish;

d) trener-uqituvchilar tarkibining kasbiy mahoratlarini oshirish uchun tegishli shart-sharoitlarni yaratish, sport maktabiga ajratilayotgan mablaglardan oqilona foydalanishni taminlash;

e) sport maktabining uquv-moddiy bazasi hisob-kitobi yuritilishini, saqlanishini va tuldirilishini taminlash;

j) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik shartnomalari tuzishda maktab nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish, ishonchnomalar berish, turli yunalishlardagi davlat va nodavlat jamgarmalar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish;

i) uquvchi-sportchilarni ichimlik suvi bilan taminlash va bolalar uchun quyilgan sanitariya-gigiena talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga, jismoniy tarbiya va sportga oid hamda bolalar huquqlariga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) sport maktabi faoliyati va rivojlanishining iqtisodiy asoslari, jamoani boshqarishning samarali shakllari va metodlarini;

v) faoliyat natijalari va sifatiga bogliq holda khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimi va metodlarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) pedagogika, pedagogik psikhologiya, bolalar fiziologiyasi asoslarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) jismoniy tarbiya-sport tashkilotlarida besh yildan kam bulmagan ish staji.

. Sport maktabi direktori urinbosari
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	913
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) sport maktabida uquv-chiniqtirish, tarbiyaviy va metodik ishlarni tashkil qilish;

b) uquvchi-sportchilarni tanlash, ularni sportga qiziqtirish, uquv guruhlarini butlash;

v) intstruktor-metodist va trener-uqituvchilar malakasini muntazam oshirib borish ishlarini tashkil qilish va ular tomonidan lavozim majburiyatlarining bajarilishini nazorat qilib borish;

g) sport maktabini musobaqa va tadbirlar buyicha yillik taqvim rejasini ishlab chiqish hamda sport musobaqalarini utkazilishini amalga oshirish;

d) uquv-chiniqtirish jarayonining mazmunini, uquvchi-sportchilarning uquv dasturlari talablarini bajarishini, bilim va kunikmalar sifatini, jismoniy rivojlanish va tayyorgarlik darajasini, ularning uz vaqtida tibbiy kurikdan utishlarini nazorat qilish;

e) uquvchi-sportchilarni uqitish va ularning mashq qilishi metodikasini takomillashtirish chora-tadbirlarini kurish;

j) uquv-mashq mashgulotlari sifatini, uquv rejalari va mashgulotlar jadvali bajarilishini nazorat qilish;

z) jismoniy tarbiya va sportni targibot qilish hamda ilgor ish tajribalarini ommalashtirish;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish yunalishlarini va istiqbolini belgilovchi hamda bolalar huquqlariga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) sport maktabi faoliyati va rivojlanishining iqtisodiy asoslari, jamoani boshqarishning samarali shakllari va metodlarini;

v) jismoniy tarbiya va sport zakhiralarini tayyorlash buyicha mamlakatimiz va khorijiy fanlar yutuqlarini;

g) pedagogika, pedagogik psikhologiya, bolalar fiziologiyasi asoslarini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) jismoniy tarbiya-sport tashkilotlarda uch yildan kam bulmagan ish staji.

. Sport maktabi instruktor-metodisti
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1418
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2349
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) uquvchi-sportchilarni tanlash, ularni sportga yunaltirish, uquv-chiniqtirish va tarbiyaviy jarayonni tashkil qilish buyicha sport maktabi ishini muvofiqlashtirish hamda metodik taminotini amalga oshirish;

b) uquv guruhlarini butlash, uquv-chiniqtirish ishlari natijalarini nazorat qilish;

v) trener-uqituvchilar malakasini oshirish ishlarini, ochiq darslar utkazishni tashkil qilish;

g) sport maktabi, bulimi, tayyorgarlik bosqichi ish natijalarining kup yillik statistik hisobini olib borish;

d) sport maktabi trener-uqituvchilari ish tajribasining natija va mazmunini tahlil qilish va umumlashtirib borish;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish yunalishlarini va istiqbolini belgilovchi hamda bolalar huquqlariga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) uquvchi-sportchilarni chiniqtirishda jismoniy tayyorgarlikni muntazam oshirib borish usullarini va uqitish metodlarini;

v) tarbiyalash, uqitish metodlarini, gigiena, pedagogika, psikhologiya, bolalar fiziologiyasi asoslarini;

g) pedagogika, pedagogik psikhologiya, bolalar fiziologiyasi asoslarini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida besh yillik ish staji.

. Bosh (katta) trener lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	408
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1229
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) sport maktabida terma jamoa tarkibini shakllantirish, jamoaning respublika va khalqaro musobaqalarda qatnashish uchun tayyorlanishi taminlash;

b) tasdiqlangan rejalar va ilmiy-metodik talablarga binoan uquvchi-sportchilarni tayyorlash individual rejalarni shakllantirish;

v) jamoa trenerlari bilan birga jamoa azolarni musobaqalarga tayyorlash majmuaviy dasturlari va joriy rejalarni ishlab chiqish hamda ularning bajarilishini taminlash;

g) trenerlar va jamoaning boshqa mutakhassislari ishiga rahbarlik qilish;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish yunalishlarini va istiqbolini belgilovchi hamda bolalar huquqlariga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) mamlakatimizdagi jismoniy tarbiya va sportni rivojlanish yunalishlarini va istiqbolini, yuqori malakali uquvchi-sportchilarni va sport rezervlarini tayyorlash metodikalari sohasidagi yutuqlarini;

v) uquvchi-sportchilarni tayyorlash va uqitishning zamonaviy metodikalarini;

g) tarbiyalash, uqitish metodlarini, pedagogika, psikhologiya, bolalar fiziologiyasi asoslarini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) sport buyicha trenerlar yoki trener-uqituvchilar sifatida trenerlik faoliyatini amalga oshirish uchun rukhsatnomaga ega bulishi;

v) mutakhassislik buyicha kamida uch yillik ish staji.

. Sport buyicha trener-uqituvchi
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	2690
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3455
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) sport maktabiga jismoniy tarbiya va sport bilan shugullanishni khohlovchi va tibbiy soglom bulgan bolalar va usmirlarni qabul qilish;

b) ular bilan uquv-chiniqtirish va tarbiyaviy ishlar olib borish, kelajakda sport sohasida yakhshi istiqbolga ega bulishi mumkin bulgan bolalar va usmirlarni tanlash va ularni sportga qiziqtirish ishlarini amalga oshirish;

v) uquvchi-sportchilarni tibbiy kurikdan va dispanser kurigidan uz vaqtida utishini nazorat qilish;

g) uquvchi-sportchilarning jismoniy, nazariy, tekhnik va sport tayyorgarligini oshirishni, mashgulotlar jarayonida ularning salomatligini mustahkamlash va muhofazalashni, uquv-chiniqtirish jarayonining khavfsizligini taminlash;

d) sport turlari buyicha maktab jamoasini tayyorlashning majmuaviy dasturlarini va joriy rejalarini ishlab chiqish hamda ularning bajarilishini taminlash;

e) uquvchi-sportchilar uchun ularning individual khususiyatlarini hisobga olgan holda uquv-mashq rejalarini ishlab chiqish;

j) uquvchi-sportchilar tomonidan turli khildagi dopinglarni istemol qilish hollarini oldini olish;

z) yillik va joriy ish rejalarini ishlab chiqish, uz ishining mazmuni va natijalarini tahlil qilib borish va umumlashtirish;

i) uz faoliyatida sport tayyorgarligi va uquvchi-sportchilarni soglomlashtirishning samarali metodlarini qullash;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish yunalishlarini va istiqbolini belgilovchi hamda bolalar huquqlariga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) uquvchi-sportchilarni chiniqtirishda jismoniy tayyorgarlikni muntazam oshirib borish usullarini;

v) jismoniy tarbiya va sport zakhiralarini tayyorlash buyicha mamlakatimiz va khorijiy fanlar yutuqlarini;

g) tarbiyalash, uqitish metodlarini, gigiena, pedagogika, psikhologiya, bolalar fiziologiyasi asoslarini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida urta makhsus jismoniy tarbiya malumot;

b) sport buyicha trener-uqituvchi sifatida trenerlik faoliyatini amalga oshirish uchun rukhsatnomaga ega bulishi;

v) ish staji talab quyilmaydi.

. Trener lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2687
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3455
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) istiqbolli uquvchi-sportchilarni tanlab olish, uquvchi-sportchilarning jismoniy, nazariy, tekhnik va taktik tayyorgarligini oshirish;

b) mashgulotlar jarayonida ularning salomatligini mustahkamlash va muhofazalashni, uquv-chiniqtirish jarayonining khavfsizligini taminlash;

v) jamoani musobaqalarga tayyorlash majmuaviy dasturini ishlab chiqishda ishtirok etish va uz vakolati doirasida rejaning bajarilishini taminlash;

g) uquvchi-sportchilarni tayyorlash shakhsiy rejasini ishlab chiqish va bajarilishini nazorat qilish, uquv-mashq yiginlarini utkazish;

d) markazlashmagan tayyorgarlik vaqtida uquvchi-sportchilarni tayyorlashning borishini nazorat qilish;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish yunalishlarini va istiqbolini belgilovchi hamda bolalar huquqlariga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) sport turini rivojlantirishni belgilovchi metodik va normativ hujjatlarni hamda sport turini rivojlantirishning milliy va khorijiy tajribalarini;

v) uquvchi-sportchilarni tayyorlash va uqitishning zamonaviy metodikalarini;

g) tarbiyalash, uqitish metodlarini, pedagogika, psikhologiya, bolalar fiziologiyasi asoslarini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida urta makhsus malumot;

b) sport buyicha trener sifatida trenerlik faoliyatini amalga oshirish uchun rukhsatnomaga ega bulishi;

v) ish stajiga talab quyilmaydi.

bob. Bolalar musiqa va sanat maktabi
khodimlarining malaka tavsiflari
. Bolalar musiqa va sanat maktabi
direktori lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	542
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1319
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Bolalar musiqa va sanat maktabi (bundan buyon matnda musiqa maktabi deb yuritiladi) faoliyatiga umumiy rahbarlik qilish, uquv-tarbiya jarayonlari va talim tizimini rivojlantirish hamda takomillashtirish, shuningdek maktabda talim sifatini yakhshilashning asosiy yunalishlarini belgilash, davlat va jamoat tashkilotlarida maktab manfaatlarini himoya qilish;

b) musiqa maktabining yillik uquv-tarbiya rejasini tasdiqlash va pedagogik jamoa tomonidan ushbu rejaning amalga oshirilishini nazorat qilish;

v) musiqiy va badiiy pedagogikaning yangi yutuqlarini uquv jarayoniga tatbiq etishga rahbarlik qilish;

g) uz vakolati doirasida musiqa maktabining moliya-khujalik faoliyatini amalga oshirish;

d) musiqa maktabining pedagog khodimlarga bulgan ehtiyojini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyishni amalga oshirish, pedagog khodimlar attestasiyasini tashkil qilish;

e) musiqa maktabida talim olayotgan uquvchilarning bilimlarini nazorat qilish;

j) uquvchilarni musiqa maktabiga qabul qilish, keyingi sinfga utkazish va talim olganlik tugrisidagi hujjatlar berishni tashkil qilish;

z) ota-onalar bilan uquv-tarbiyaviy ishlarni takomillashtirish buyicha hamkorlikni tashkil qilish;

i) khodimlarga mehnat qilish va malakasini oshirish uchun sharoitlar yaratish, musiqa maktabi khodimlarining vazifalari va lavozim majburiyatlarini belgilash, ularni moddiy va manaviy jihatdan ragbatlantirish hamda uz vakolati doirasida intizomiy jazo choralarini qullash;

k) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik sharnomalari tuzishda musiqa maktabi nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish, ishonchnomalar berish, turli yunalishlardagi davlat va nodavlat jamgarmalar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

l) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) talim sohasidagi va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) musiqa maktabi faoliyati va uni rivojlantirishning iqtisodiy asoslarini;

v) jamoani boshqarishning samarali usullari, uquv va tarbiya sifatini yakhshilash usullarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) musiqa maktabi faoliyatini tahlil qila olishni, muammolarini aniqlash va ularni hal qilishning samarali yullarini topishni;

e) uquv jarayonida ilgor pedagogik va akhborot tekhnologiyalarini qullay olishni;

j) pedagogik jamoada qulay psikhologik va ijodiy muhit yaratishni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) musiqa va sanat sohasi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Bolalar musiqa va sanat maktabining
manaviy-marifiy va uquv ishlari buyicha
direktor urinbosari lavozimining

malaka tavsiflari

Tartib raqami	914
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) manaviy-akhloqiy tarbiyaviy ishlarni va uquv jarayonini tashkil qilish;

b) uquv-tarbiyaviy rejalar va dasturlarning bajarilishini taminlash, tarbiyaviy ishlarning yillik va oylik rejalarini ishlab chiqish;

v) kadrlarni tanlash hamda ularni joy-joyiga quyishda ishtirok etish;

g) pedagog khodimlarga metodik yordam kursatash, pedagog khodimlarning pedagogik faoliyatini tahlil qilishni tashkil qilish va amalga oshirish;

d) pedagog khodimlarning musiqa va sanat yunalishlari buyicha taqvimiy ish rejalarini tasdiqlash, shuningdek yakka tartibdagi va guruh mashgulotlari jadvalini tuzish hamda ularning bajarilishini nazorat qilish;

e) pedagog khodimlarning ish vaqti hisobini olib borish, darslar, imtihonlar jadvali va boshqa uquv tadbirlarini ishlab chiqish;

j) uquvchilarning uzlashtirishi va khulqining monitoringini amalga oshirish;

z) yakka tartibdagi va guruh jurnallarining belgilangan tartibda yuritilishini taminlash, uquv-tarbiyaviy ishlar ahvoli va natijalari buyicha hisobotlar tuzish;

i) uquv yili davomida pedagog khodimlarning uquv yuklamalaridagi uzgarishlarni muvofiqlashtirib borish;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) bolalar musiqa va sanat talimi sohasidagi va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) pedagogik jamoaga rahbarlik qilishning metodlarini;

v) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

g) maktabni boshqarishning tashkiliy tarkibini tuzishni;

d) metodik tavsiyalar, uquv rejalari va dasturlarini ishlab chiqishni;

e) maktab faoliyatini zamonaviy tekhnologiyalar asosida monitoring qilishni;

j) uquv jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini qullay bilishni;

z) pedagogik jamoada qulay psikhologik va ijodiy mukhit yaratishni;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) musiqa va sanat sohasi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) uch yildan kam bulmagan pedagogik ish staji;

. Bolalar musiqa va sanat maktabi
uqituvchisining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	2716
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2453
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) yosh avlodning istedodini har tomonlama kamol toptirish, milliy va jahon madaniyatining durdonalar namunalariga tayanib yoshlarning estetik didini ustirish hamda yuksak manaviy ruhda tarbiyalash ishlarini amalga oshirish;

b) pedagogik akhloq normalariga rioya qilish, uquvchilarni tarbiyalash va uqitish masalalari buyicha ularning ota-onalari bilan individual uchrashuvlar va suhbatlar utkazish;

v) uquvchilarni kurik-tanlovlar, olimpiadalar va festivallarda ishtirok etishga tayyorlash;

g) yakka darslarni olib boruvchi pedagog khodimlar har bir uquvchiga yarim yillik shakhsiy va uquv yili boshida nazariy fanlar buyicha taqvimiy ish rejalarini tuzish;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) bolalar musiqa va sanat talimi sohasidagi va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) uquv rejalari va dars berayotgan fani buyicha dasturiy talablarni;

v) uqitishning ilgor shakl va uslublarini, darslarni tashkil etish va uni utkazish uslublarini;

g) uquv va tarbiya sifatini, uquvchilarning bilimini baholash mezonlarini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

. Konsertmeyster lavozimlarining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	1521
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2454
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) uzbek mumtoz va khorijiy klassik musiqa va sanat namunalari asosida uquvchilarning musiqiy va badiiy saviyasini ustirishni taminlash;

b) pedagog khodimlarga uquv dasturlari asosida darslarni tayyorlash va utkazishda amaliy yordam berish;

v) cholgular, khor, estrada va ananaviy khonandalik, khoreografiya, turli ansambllar mashgulotlarida jurnavozlik qilish, kurik-tanlov va festivallar, konsertlar va boshqa tadbirlarda ishtirok etish;

g) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) bolalar musiqa va sanat talimi sohasidagi va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

Musiqa maktablari uqituvchisi, konsertmeysterlariga ikkinchi malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar bilan aniqlanadi:

a) khodimning malakasi – pedagogika sohasida mutakhassis malaka toifasiga quyilgan standart talablardan ortiq bilimlar va kunikmalar saviyasini, psikhologiya va yoshlar fiziologiyasini hamda uqitadigan fan asosiy komponentlari mazmun-mohiyatini bilish darajasini baholash buyicha;

b) khodimning kasbiy mahorati – qulay uqitish sharoitini yaratish, talim jarayoni usullari va vositalardan foydalanish, pedagogika tashkhis quyish oddiy uslublari va vositalarini, pedagoglar malakasini oshirish asosiy shakllarini qullash, uquvchilarni tushunish va ular bilan muomala qilish madaniyatini takomillashtirish va rivojlantirish mahorati buyicha;

v) khodimning mehnati samaradorligi – uquvchini uquv kursi okhirigacha etkazishga, shuningdek uquvchilarga tuman (shahar) tanlovlari (kurgazmalari) kuriklarida sovrinli urinlarni egallashga, uquvchilarning bilimlar olishiga imkon beruvchi pedagogik amaliy faoliyati buyicha;

g) khodimning mutakhassis lavozimida kamida uch yillik ish staji bulishi bilan.

Magistr darajasiga ega khodimga attestasiya utkazilmasdan ikkinchi malaka toifasi beriladi.

Musiqa maktablari uqituvchisi, konsertmeysterlariga birinchi malaka toifasini berish quyidagi asosiy kursatkichlar buyicha aniqlanadi:

a) khodimning malakasi – talim jarayonini yakka tartibda olib borish tekhnologiyasi buyicha standart talablardan ortiq bilimlar va kunikmalar saviyasini, psikhologik- pedagogik tashkhis quyishning zamonaviy uslublarini bilish darajasini, uqitadigan fan asosiy komponentlari mazmun-mohiyatini hamda uqitishni turli darajada olib borishga imkon beruvchi nazariy bilimlarni bilish darajasini baholash buyicha;

b) khodimning kasbiy mahorati – yakka tartibda dasturlarni, uquv-tarbiya jarayoni uslublari va shakllarini tanlashda uquvchining psikhologik khususiyatlarini, moyilligi, qobiliyatlari, qiziqishlari va sogligini hisobga olgan holda pedagogik masalalarni hal etish mahorati, amaliy faoliyatda zamonaviy pedagogik tekhnologiyalar, shakhsni rivojlantirish tekhnologiyalari buyicha pedagogika elementlaridan foydalanish mahorati, fan buyicha uquv-uslubiy ishlarni tahlil qilish uslubiyatini qullash layoqati buyicha;

v) khodimning mehnati samaradorligi – uquv yurti jamoat hayotida faol ishtiroki, malaka oshirish kurslarida muntazam qatnashishi, viloyat yoki tuman (shahar) miqyosidagi ilmiy-uslubiy tadbirlarda faol ishtirok etishi, uning tajribasi viloyat yoki shahar darajasida tarqatilishi (master-klasslar utkazilishi), shuningdek, tuman (shahar), viloyat yoki respublika tanlovlari (kurgazmalari) kuriklarida sovrinli urinlar egallashi buyicha;

d) ikkinchi toifali pedagog lavozimida kamida uch yillik ish stajiga ega bulishi bilan.

Oliy malaka toifasi berilishi quyidagi asosiy kursatkichlar buyicha aniqlanadi:

a) khodimning malakasi – pedagogika fani va amaliyotini, bilimlar sohasida eng yangi yutuqlarni uzlashtirishi, amaliy masalalarni ijodkorona hal etishi buyicha;

b) khodimning kasbiy mahorati – talim va tarbiya uslublari, vositalari va shakllarining eng maqbulini tanlay olish mahorati, pedagogika yoki uning elementlari tekhnologiyalarini mustaqil ravishda ishlab chiqish, sinab kurish va muvaffaqiyatli ishlatish mahorati, uquvchilarning ijodiy qobiliyatlarini aniqlash uchun sharoit yaratishi buyicha;

v) khodimning mehnati samaradorligi – uquv yurti jamoat hayotida faol ishtiroki, malaka oshirish kurslarida muntazam qatnashishi, viloyat yoki shahar miqyosidagi ilmiy- uslubiy tadbirlarda faol ishtirok etishi, uning tajribasi viloyat yoki shahar darajasida tarqatilishi (master-klasslar utkazilishi), shuningdek, viloyat va respublika tanlovlari (kurgazmalari) kuriklarida sovrinli urinlar egallashi buyicha;

g) birinchi toifali pedagog lavozimdagi ish staji kamida uch yillik ish stajiga ega bulishi bilan.

bob. Mehribonlik uyi khodimlarining

malaka tavsiflari

. Mehribonlik uyi direktori
lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	589
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) mehribonlik uyining umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish;

b) mehribonlik uyining yillik, choraklik va oylik ish rejalarini, talim- tarbiyaviy, ijtimoiy-pedagogik va davolash dasturlarini tasdiqlash hamda bajarilishini nazorat qilish;

v) tarbiyalanuvchilar olayotgan bilim sifatini davlat talim standartlariga mos kelishini, tarbiyaviy ishlar natijasini, tarbiyalanuvchilar bilan olib borilgan ishlarni muntazam ravishda nazoratini amalga oshirish;

g) mehribonlik uyining pedagog va tibbiyot hodimlarga bulgan ehtiyojlarini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish, ularning vazifalari, lavozim majburiyatlarini belgilash hamda ular orasidagi eng faollarini ragbatlantirish va uz vakolati doirasida intizomiy jazo qullash masalalarini kurib chiqish;

d) talim-tarbiya jarayoniga nisbatan samarali pedagogik va ijtimoiy tekhnologiyalarning qullanishiga rahbarlik qilish;

e) mehribonlik uyi moliyaviy-khujalik faoliyatini tartibga solish, ajratilgan byudjet mablaglari va byudjetdan tashqari mablaglardan hamda boshqa homiylikdan tushgan mablaglardan samarali foydalanish;

j) tarbiyalanuvchilarni mehribonlik uyiga qabul qilish va zarurat bulganda boshqa muassasaga utkazishni, ish yuritishni, bitiruvchilarga talim tugrisidagi va boshqa hujjatlar tuplamini berishni tashkil qilish;

z) tarbiyalanuvchilarni sifatli kiyim-bosh, oziq-ovqat, darsliklar va uquv qullanmalari bilan taminlash ishlarini tashkil etish;

i) maktab, ota-onalar, mahalla fuqarolar yigini, jamoat tashkilotlari va homiylikka oluvchi tashkilotlar bilan talim-tarbiyaviy ishlarni takomillashtirish buyicha hamkorlikni tashkil qilish;

k) tarbiyalanuvchilarning huquq va manfaatlarini ijtimoiy-huquqiy jihatdan himoyalash, vasiy yoki homiy sifatida majburiyatlarini bajarish;

l) tarbiyalanuvchilarning tarbiyalanishi, usishi, qullab-quvvatlanishi uchun zarur shart-sharoitlar yaratilishini taminlash;

m) tarbiyalanuvchilarning tulaqonli psikhologik reabilitasiyasi, jamiyatda ijtimoiy adaptasiyasi va integrasiyasiga kumaklashuvchi, uy sharoitiga yaqin bulgan shart-sharoitni yaratish, sifatli talim va tarbiya olishini, ijodiy va aqliy qobiliyatlarining usishini, hayot va salomatligini muhofaza qilinishini, psikhologik va jismoniy rivojlanishini taminlash;

n) tarbiyalanuvchilarni eng yakhshi milliy ananalar, urf-odatlar buyicha tarbiyalashga, ularda milliy va umuminsoniy qadriyatlarni uygunlashtirish asosida yuksak manaviy- akhloqiy sifatlarni, vataniga va khalqiga sodiq fuqaroni shakllantirishga rahbarlik qilish;

o) pedagogik va tibbiyot khodimlarining mehnat qilishi va malakasini oshirish uchun shart-sharoitlar yaratish, ularni attestasiyasini tashkil qilish hamda mehnat va ishlab chiqarish intizomiga rioya qilinishini taminlash;

p) korkhona, muassasa, tashkilotlar, turli khorijiy firmalar bilan shartnomalar tuzish, ishonchnomalar berish, turli yunalishlardagi davlat va nodavlat jamgarmalar bilan uzaro hamkorlik urnatish;

r) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish;

s) tarbiyalanuvchilarni ichimlik suvi bilan taminlash va bolalar uchun quyilgan sanitariya-gigiena talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) mehribonlik uyi faoliyati va uni rivojlantirishning iqtisodiy asoslarini, korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik shartnomalar tuzish tartibini;

v) jamoani boshqarishning samarali usullarini, talim va tarbiya sifati, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) pedagogika, psikhologiya, ijtimoiy pedagogika, bolalar fiziologiyasini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini;

j) mehribonlik uyi pedagog va tibbiyot hodimlari faoliyatini tahlil qila olishni, muammolarni aniqlashi va ularni hal qilishning samarali yullarini;

z) mehribonlik uyini rivojlantirish dasturini ishlab chiqish, talim-tarbiya muassasasini boshqaruv tarkibini tuzishni;

i) pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

g) kamida besh yillik pedagogik ish staji.

. Mehribonlik uyi direktorining ijtimoiy himoya
masalalari buyicha urinbosari lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	913
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) tarbiyalanuvchilar, pedagog-tarbiyachilar, ota-onalarga ijtimoiy psikhologik pedagogik yordam va kuzatuvni olib borish, tarbiyalanuvchilarning ijtimoiy himoyalanishiga rahbarlik qilish;

b) mehribonlik uyi tarbiyalanuvchilarining ijtimoiy himoyasi buyicha yillik, choraklik istiqbolli rejalarini tuzish, ijtimoiy-pedagogik faoliyatining maqsad, vazifa va metodlarini belgilash, ijtimoiy-pedagogik, psikhologik kuzatuvi khizmatini boshqarish;

v) tarbiyalanuvchilar bilan diagnostik, psikhologiya profilaktika, korreksion, konsultativ va reabilitasiya ishlarini olib borish hamda ularning har biri uchun pedagog tarbiyachi, psikholog, shifokor va boshqa mutakhassislar bilan birgalikda bolaning himoya dasturini ishlab chiqish;

g) mehribonlik uyida qulay psikhologik muhit yaratilishini, manaviy soglom va insonparvarlik munosabatlarining urnatilishini, tarbiyalanuvchilarning havfsizligi va salomatlik muhofazasini taminlash;

d) tarbiyalanuvchilarning shakhsiy hamda ijtimoiy muammolarini hal qilish, ijtimoiy jihatdan qullab-quvvatlash, vasiy sifatida barcha tashkilotlarda ularning huquq va manfaatlarini himoya qilish;

e) pedagogik jamoa ishlariga ijtimoiy, psikhologik yunalish buyicha metodik rahbarlik qilish, mehribonlik uyi hodimlari, tarbiyalanuvchilari bilan psikhologik- profilaktik, konsultativ, talimiy (seminar, trening) faoliyatni olib borish;

j) tarbiyalanuvchilarning ota-onalari va farzandlikka oluvchi shakhslar bilan olib boriladigan konsultativ hamda reabilitasiya ishlarga rahbarlik qilish;

z) vasiylik va homiylik organlari, talim muassasalari, tarbiyalanuvchilarning ota- onalari, ijtimoiy muhofaza qilish mutakhassislari, huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan hamkorlik qilish;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi bolalar huquqlarini muhofaza qilishga va umumiy urta talim sohasiga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) yoshga oid umumiy, ijtimoiy, makhsus pedagogikani, pedagogik, ijtimoiy va bolalar psikhologiyasini, yosh fiziologiyasi va ijtimoiy gigienani;

v) birinchi tibbiy yordam asoslari, tarbiyaviy va ijtimoiy ishining nazariyasi va metodikasini, ijtimoiy-pedagogik va diagnostik metodikalarini;

g) pedagogik fan va amaliyot hamda boshqaruv psikhologiyasi sohasida mamlakatimizda khalqaro tajribalarda erishilgan yutuqlarni, bolalarni manaviy-ahloqiy va vatanparvarlik ruhida tarbiyalash usullarini;

d) khalqimizning tarikhini, muassasa faoliyati va uni rivojlantirishning pedagogik va iqtisodiy asoslarini, davlat talim standartlari talablari mazmunini;

e) jamoa boshqaruvining samarali usullarini, khodimlarni moddiy va manaviy ragbatlantirish tizim va metodlarni;

j) ilgor pedagogik, ijtimoiy tekhnologiya va ularni joriy etish, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish metodlarini, malaka oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini;

i) pedagog khodimlar faoliyatini tahlil qilish, mavjud muammolarni aniqlash va ularni samarali hal qilish yullarini;

k) tadbirlar, seminar-treninglar utkazish buyicha ijtimoiy-psekhologik va pedagogik dasturlarni ishlab chiqishni;

l) mehribonlik uyida ijtimoiy himoya sohasidagi faoliyat monitoringini olib borish, pedagogik jamoada ijobiy psikhologik muhitni yaratishni.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida uch yillik pedagogik yoki ijtimoiy pedagog ish staji.

. Mehribonlik uyi direktorining manaviy-marifiy ishlar
buyicha urinbosari, bolalar shaharchasi direktorining
tarbiyaviy ishlar buyicha urinbosari lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	913
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) manaviy-ahloqiy tarbiyaviy ishlarni tashkil qilish, tarbiyaviy ishlarning yillik va oylik rejalarini ishlab chiqish, guruh tarbiyachilari amalga oshiradigan tarbiyaviy ishlar rejalarining bajarilishini nazorat qilish;

b) talim-tarbiyaviy dastur va rejalarning tarbiyachi-pedagog va boshqa pedagog hodimlar tomonidan amalga oshirilishini muvofiqlashtirish;

v) talim-tarbiya jarayoni sifatini, tarbiyalanuvchilarning mustaqil dars tayyorlash natijalarining kholisona baholanishini doimiy ravishda sistemali nazorat qilish, rivojlantiruvchi mashgulotlar va boshqa talim-tarbiya ish turlari sohasida tarbiyachilarga maslahatlar berish, shu sohada amalga oshirilgan ishlarning shakli va mazmunini nazorat qilish;

g) mehribonlik uyi, bolalar shaharchasida uquvchilarning davomati, hulqi, tarbiyaviy tadbirlarning sifati va samaradorligini, tugaraklar, klub va sport seksiyalarining faoliyat yuritishini taminlash;

d) milliy ananalar, tarikhiy qadriyatlar va buyuk ajdodlar merosi asosida tarbiyalanuvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash ishlarini tashkil etish va nazorat qilish, ekskursiya va madaniy tadbirlarni amalga oshirish;

e) tarbiyachilar bilan birga tarbiyalanuvchilarning uquv fanlar uzlashtirishi, darslar davomatini monitoring qilish, maktablar bilan hamkorlik qilish;

j) tarbiyalanuvchilarning kun tartibini tashkil etish, mehribonlik uyi bitiruvchilari va ular talim olayotgan talim muassasasi bilan hamkorlik qilish;

z) pedagog hodimlarning ishini, ilgor pedagogik tekhnologiyalarni monitoringini olib borish hamda tajriba almashish buyicha ishlarni tashkil etish, zarur talim-tarbiyaviy va ijtimoiy-psikhologik metodikalar ishlab chiqilishini muvofiqlashtirish, kutubkhona faoliyatni nazorat qilish;

i) pedagog hodimlarga innovasion dastur va tekhnologiyalarni ishlab chiqish va joriy etish sohasida yordam kursatish;

k) pedagog khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyilishida ishtirok etish, ilgor pedagogik tajribalarni urganish, umumlashtirish va ommalashtirish;

l) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi bolalar huquqlarini muhofaza qilishga va umumiy urta talim sohasiga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) pedagogik fanlari va amaliyotini, boshqarish psikhologiyasi yutuqlarini, bolalarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash metodikalarini;

v) davlat talim standartlari talablari va uning mazmunini, ilgor pedagogik tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini;

g) jamoani boshqarishning samarali usullari, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

d) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini;

j) mehribonlik uyi faoliyatini zamonaviy tekhnologiyalar asosida monitoring qilish, uquv jarayonida ilgor pedagogik va akhborot tekhnologiyalarni qullashni;

z) pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida uch yillik pedagogik ish staji;

. Mehribonlik uyi pedagog tarbiyachisi
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	156
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2349
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) tarbiyalanuvchilarning kundalik hayoti va faoliyatini rejalashtirish;

b) tarbiyalanuvchilarning ijtimoiy-psikhologik reabilitasiyasi, ijtimoiy va mehnat adaptasiyasi uchun shart-sharoitlar yaratilishini taminlash;

v) tarbiyalanuvchilarning ijtimoiy moslashuvi, jamiyatga integrasiyasi va mustaqil hayotga tayyorlash, deviantli (meyordan chiqib ketgan khulq-atvorli) bolalar reabilitasiyasi sohasida samarali ish metodlari, shakllari va vositalarini qullash;

g) mehribonlik uyida ijtimoiy-psikhologik va pedagogik kuzatuv khizmati tavsiyalari asosida, alohida yoki guruh bilan khulq-atvorning meyordan chiqishi, salbiy odatlar profilaktikasi yuzasidan korreksion-rivojlantiruvchi va tarbiyaviy ishlarni olib borish;

d) talim-tarbiya jarayoni manaviy-marifiy ishlarini barkamol, yuksak manaviyatli, jismonan baquvvat, tashabbuskor, ijodiy fikrlovchi, erkin, mustaqil shakhsni vatanparvarlik ruhida, milliy anana va qadriyatlar, buyuk ajdodlarimiz ibratli hayoti namunalari asosida tashkil etish;

e) direktor urinbosari bilan birga tarbiyalanuvchilarning davomati, uquv fanlarining uzlashtirish monitoringini olib borish, maktab bilan mustahkam aloqa urnatish, tarbiyalanuvchilarning kundalik uy vazifasini bajarilishini nazorat qilish va kumaklashish, umumtalim muassasalarida tarbiyalanuvchilarning ota-onasining urnini bosuvchi shakhs sifatida ota-onalar majlisida qatnashish;

j) tibbiyot khodimlari bilan hamkorlikda tarbiyalanuvchilarning khayoti va salomatligi himoyalanishi va mustahkamlanishini taminlash;

z) tarbiyalanuvchilar tomonidan shakhsiy gigiena talablariga rioya qilinishi, kiyinishi, tashqi kurinishining ozodaligi, uquv jihozlari va khujalik buyumlarining saqlanishini taminlash;

i) tarbiyalanuvchilarning jismoniy va psikhologik rivojlanishiga kumaklashuvchi tadbirlarni amalga oshirish;

k) tarbiyalanuvchilar bush vaqtini samarali utkazishiga kumaklashish, qushimcha talim olishiga, badiiy faoliyatiga, tekhnika ijodiga, sport seksiyalariga, tugaraklarga hamda bolalar qiziqishlariga muvofiq, boshqa uyushmalarga jalb etgan holda yordam berish;

l) tarbiyalanuvchilar yoshiga mos ravishda va shifokor tavsiyalariga kura uz-uziga khizmat qilishni, mehnat muhofazasi, mehnat havfsizligiga rioya etilishini taminlash;

m) mehribonlik uyi ijtimoiy-psikhologik va pedagogik kuzatuvi khizmati bilan hamkorlikda tarbiyalanuvchilarni biror bir kasbga qiziqishlarini shakllantirish, ularni rivojlantirish ishlarini amalga oshirish va ongli ravishda kasb tanlashiga yordam berish, talimni davom ettirishlariga kumaklashish, bolalarni oilaga qaytarish yoki oilaviy vasiylik masalasida ish olib borish;

n) tarbiyalanuvchilarning alohida khususiyatlari, qiziqishlari va moyilliklarini, oilaviy sharoitlarini urganish, ota-onalar va tarbiyalanuvchilarga yaqin bulgan shakhslar bilan aloqa urnatish;

o) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi bolalar huquqlarini muhofaza qilishga va umumiy urta talim sohasiga oid normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) yoshga oid umumiy, ijtimoiy, makhsus pedagogikani, pedagogik, ijtimoiy va bolalar psikhologiyasini;

v) yosh fiziologiyasi va ijtimoiy gigienani, birinchi tibbiy yordam asoslarini;

g) ijtimoiy-pedagogik va diagnostik metodikalarini, pedagogik fan va amaliyot sohasida, boshqaruv psikhologiyasi sohasida mamlakatimizda erishilgan yutuqlarni;

d) bolalarni vatanparvarlik ruhida, manaviy-ahloqiy tarbiyalash metodikalarini;

e) davlat talim standarti talablari va mazmunini, jamoani boshqarishning samarali metodlarini, ilgor pedagogik tekhnologiya va ularni joriy etishni;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

bob. “Barkamol avlod” bolalar markazi khodimlarining

malaka tavsiflari

. “Barkamol avlod” bolalar markazi direktori
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	574
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1319
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) “Barkamol avlod” bolalar markazi umumiy faoliyatiga rahbarlikni amalga oshirish;

b) “Barkamol avlod” bolalar markaziga yuklangan vazifa va kasbiy majburiyatlarni bajarish, ijro intizomiga rioya qilish;

v) “Barkamol avlod” bolalar markazida talim olayotgan uquvchilarning umumiy madaniyatini shakllantirish, jamiyat hayotiga moslashuvi, mehnatsevarlikni, kasb tayyorgarligining dastlabki uquv va kunikmalarini singdirish;

g) uquvchilarning maktabdan tashqari talimga bulgan ehtiyojini urganish, nazarda tutilayotgan tugarak azolari kontingentini aniqlash, mashgulot jarayonida ularning hayoti va sogligini muhofaza qilishni taminlash;

d) tugaraklarni tashkil etishda tugarak azolarining yoshi, ruhiy-fiziologik holati, layoqati va qiziqishlarini inobatga olinishini hamda talim-tarbiya jarayonini urnatilgan tartibda sanitariya-gigiena talablariga, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va khavfsizlik qoidalariga muvofiq tashkil etishni taminlash;

e) bolalarning ehtiyojlari va qiziqishlariga muvofiq ularning ijodiy va badiiy qobiliyatlarini rivojlantirish, ularning foydali dam olishini tashkil etish, markaz ustaviga muvofiq kadrlarni joy-joyiga quyish;

j) “Barkamol avlod” bolalar markazi khodimlarining vazifalari, lavozim majburiyatlarini belgilash, ular orasida faollarini ragbatlantirish, uz vakolati doirasida intizomiy jazo choralarini qullash;

z) “Barkamol avlod” bolalar markazi khodimlarining yillik hamda oylik ish rejalarini tasdiqlash va khodimlar tomonidan uquv rejalarining bajarilishini nazorat qilish;

i) pedagogik kengashga rahbarlik qilish, u bilan birgalikda “Barkamol avlod” bolalar markazida uquv-tarbiya jarayonini tashkil etish, uni takomillashtirish va samaradorligini oshirish;

k) “Barkamol avlod” bolalar markazi faoliyatining monitoringini, maktabdan tashqari talimga quyiladigan davlat talablari asosida talim-tarbiya jarayonini tashkil etish;

l) “Barkamol avlod” bolalar markazi khodimlarining malakasini oshirishni tashkil etish, ilgor tajribalar asosida tugarak uquv dasturlarini tuzish va takomillashtirishga oid ishlarni tashkil etish;

m) “Barkamol avlod” bolalar markazini yuqori malakali mutakhassislar bilan tuldirish, ularning kasbiy mahoratlaridan rivojlantirish buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish hamda kadrlar zakhirasini shakllantirishni taminlash;

n) “Barkamol avlod” bolalar markazining moddiy-tekhnika bazasini mustahkamlashga oid chora-tadbirlarni amalga oshirish, uquv jihozlari, asbob-uskunalar va boshqa talim vositalarining saqlanishini va ulardan samarali foydalanishni taminlash;

o) maktabdan tashqari talimni amalga oshirishda ilgor pedagogik usullar va metodlardan, zamonaviy akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalangan holda uqitishning yangi shakllarini keng joriy etish;

p) talim muassasalari, tegishli manfaatdor tashkilot va idoralar bilan birgalikda musobaqalar, kurik-tanlovlar, tarbiyalash va shakhsni kamol toptirishga yunaltirilgan uquv-tarbiyaviy yunalishdagi boshqa tadbirlarni tashkil qilish, iqtidorli yoshlarni aniqlash;

r) “Barkamol avlod” bolalar markazida talim olgan uquvchilarga qushimcha talim olganligi tugrisida tasdiqlangan shakldagi guvohnoma berishni amalga oshirish;

s) moliyalashtirishning qonun hujjatlarida taqiqlanmagan turli manbalari hisobiga byudjetdan tashqari mablaglarni shakllantirish va undan samarali foydalanishni taminlash;

t) davlat va jamoat tashkilotlarida “Barkamol avlod” bolalar markazi manfaatlarini himoya qilish, korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik sharnomalari tuzishda uning nomidan faoliyat yuritish, ishonchnomalar berish, turli yunalishlardagi davlat va nodavlat jamgarmalar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

u) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabdan tashqari talimga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining mazmuni, jamoaga rahbarlik qilishning samarali kurinishlari va metodlari, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish metodlarini;

v) tarbiyaviy ishlarni tashkil etish usullari, tugarak dasturlari, kasbga yunaltirish ishlarining tashkiliy-pedagogik asoslarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joylarga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) pedagogika, pedagogik psikhologiya, bolalar fiziologiyasi asoslarini, pedagogika fani va amaliyoti, pedagogik jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. “Barkamol avlod” bolalar markazi direktorining
uquv ishlari buyicha urinbosari lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	914
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) hududning khususiyati, uquvchilarning qiziqishlari va ehtiyojlariga kura ularning ijodiy imkoniyatlarini yanada rivojlantirishga qaratilgan, fan va tekhnikani rivojlantirishning istiqbolli yunalishlariga muvofiq tugaraklar faoliyatini tashkil etish;

b) uquvchilarning qiziqishlariga kura tugaraklarga jalb etish, ularda uquv- tarbiyaviy jarayonni tashkil qilish va uquv yili davomida tugarak azolari kontingentini saqlab qolishni taminlash;

v) “Barkamol avlod” bolalar markazining yillik va istiqbol rejalarini shakllantirish, maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablariga muvofiq uquv- tarbiyaviy rejalar va dasturlarning bajarilishini taminlash;

g) pedagog khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyishda ishtirok etish, pedagogik jamoaning uquv-metodik ishlariga rahbarlik qilish, ularga metodik yordam berish, jamoaning va tugarak rahbarlarining faoliyatini tahlil qilishni tashkil etish;

d) tugarak rahbarlarining uquv rejalarini tasdiqlash hamda ularni bajarilishini nazorat qilish, mashgulotlar jadvalini tayyorlash;

e) pedagog khodimlarning ilgor tajribalarini urganish, umumlashtirish va ommalashtirishni, zamonaviy pedagogik tekhnologiyalarni joriy qilishni, talim jarayonida akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan samarali foydalanishni tashkil etish;

j) mashgulotlar jarayonini dasturiy-metodik materiallar bilan taminlash, ulardan foydalanish samaradorligini tahlil qilish;

z) “Barkamol avlod” bolalar markazi pedagog khodimlarini malakasini oshirish istiqbol rejalarini belgilash va ularning malakasini oshirish ishlarini amalga oshirish;

i) metodik va akhborot materiallarini ishlab chiqish hamda tugarak yunalishlari buyicha uquv-mavzuiy rejasini tuzishni taminlash;

k) mashgulot jarayonlarida tugarak jurnallarining yuritilishi va saqlanishini taminlash, uquv ishlari holati monitoringini amalga oshirish;

l) “Barkamol avlod” bolalar markazni boshqarish va talim jarayonini takomillashtirish buyicha takliflar kiritish;

m) uquv khonalarini kurgazmali va tekhnik talim vositalari bilan jihozlanishiga, tajriba-sinov ishlariga rahbarlik qilish, uslubiy kengash ishini tashkil etish;

n) yozgi tatil kunlari uchun alohida mavsumiy rejalar asosida tugarak ishlarini tashkil qilish;

o) ota-onalar, tegishli idoralar, mahalla qumitalari, jamoat va homiylikka oluvchi tashkilotlar bilan uquv-tarbiyaviy ishlarni takomillashtirish buyicha hamkorlikni tashkil qilish;

p) “Barkamol avlod” bolalar markazida uziga berilgan vakolatlar doirasida kelib tushgan khat, ariza va shikoyatlar hamda murojaatlarni belgilangan tartibda kurib chiqish, fuqarolar qabulini amalga oshirish;

r) sanitariya-gigiena, mehnatni mukhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabdan tashqari talimga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining mazmuni, jamoaga rahbarlik qilishning samarali kurinishlari va metodlarini;

v) uquv va tarbiyaviy ishlar sifatini, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

g) yozgi tatil paytida ishlashni tashkil qilish shakllari va metodlarini;

d) pedagogika, pedagogik psikhologiya, bolalar fiziologiyasini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) uch yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. “Barkamol avlod” bolalar markazi direktorining
manaviy-marifiy ishlar buyicha urinbosari
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	914
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) “Barkamol avlod” bolalar markazida manaviy-akhloqiy tarbiyaviy ishlarni tashkil qilish, tarbiyaviy ishlarning yillik va oylik rejalarini ishlab chiqish hamda ularning bajarilishini nazorat qilish;

b) uquv-tarbiya jarayoniga uqitishning zamonaviy shakllarini, uquvchilarning manaviy-akhloqiy tarbiyasi va marifiy ishlarning samarali shakllarini hamda uslublarini ishlab chiqish va joriy etish milliy mustaqillik goyalarini amalga oshirishni taminlash;

v) “Barkamol avlod” bolalar markazining tarbiyaviy tadbirlar dasturlarini ishlab chiqish, ularning sifati va samaradorligi monitoringini amalga oshirish, ijro intizomi holatini urganib, hujjatlar bilan ishlashni tashkil etish va ularning natijalari buyicha hujjatlarni tahlil va nazorat qilish masalalarida metodik va amaliy yordam kursatish;

g) talim muassasalari, tegishli manfaatdor tashkilot va idoralar bilan birgalikda manaviy-akhloqiy tarbiya yunalishida keng kulamda turli khil tarbiyaviy ishlarni rejalashtirish, utkazilishini taminlash;

d) uquvchilarning bahorgi, yozgi, kuzgi, qishki dam olish kunlarida tugaraklar rejasini shakllantirish, pedagogik jamoaning tatil paytidagi faoliyatini muvofiqlashtirish;

e) “Barkamol avlod” bolalar markazining tugarak va boshqa khonalarini kurgazmali targibot va tashviqot vositalari, kutubkhonasini akhborot manbalari bilan jihozlashni tashkil qilish;

j) pedagog khodimlarni tanlash va joy-joyiga quyishda ishtirok etish, yuqori malakali tugarak rahbarlarining ilgor pedagogik tajribasini urganish, ommalashtirish, tarbiyaviy ishlar sifati va natijalarini tahlil qilish;

z) tarbiyaviy ishlar buyicha metodik materiallar ishlab chiqishni, yosh mutakhassislarga metodik yordam kursatishni tashkil qilish, pedagog khodimlarning kasb mahoratini, malakasini oshirish ishlarini olib borish;

i) yoshlarni milliy goyaga sadoqat ruhida tarbiyalash, manaviy-akhloqiy, tarbiyaviy ishlarni tashkil etish, huquqbuzarlik, jinoyatchilik, diniy e kstremizm, aqidaparastlik va turli khil diniy oqimlarga uquvchi-yoshlarni kirib qolishlarini oldini olishga qaratilgan tadbirlar utkazilishini taminlash;

k) “Barkamol avlod” bolalar markazida tuman (shahar) hokimliklari huzuridagi voyaga etmaganlar ishlari buyicha komissiyaning qarori va kursatmalarining amalga oshirilishini taminlash, davlat va nodavlat tashkilotlar bilan talim-tarbiya sohalarida hamkorlik qilish;

l) sogliqni saqlash bulimlari bilan hamkorlikda uquvchi-yoshlar urtasida soglom turmush tarzi va soglom muhitni targib qilish borasida, OIV/OITS kasalligini oldini olish, giyohvandlik profilaktikasi va ekologik talim-tarbiya yunalishi buyicha tadbirlarni tashkil etishni taminlash;

m) tarbiyasi ogir bolalarni tugarak mashgulotlariga qiziqtirish va jalb qilish ishlarini amalga oshirish;

n) mamlakatimizda nishonlanadigan muhim bayram sanalariga bagishlangan tadbirlarni tashkil etilishini taminlash, ommaviy akhborot vositalarida “Barkamol avlod” bolalar markazi faoliyati va maqsadlarini targibot etish;

o) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabdan tashqari talimga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining mazmunini, jamoaga rahbarlik qilishning samarali kurinishlarini;

v) tarbiyaviy ishlar sifatini, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

g) tugarak dasturlari va ularga metodik yuriqnomalarni, kasbga yunaltirish ishining tashkiliy-pedagogik asoslarini, yozgi tatil paytida ishlashni tashkil qilish shakllari va metodlarini;

d) manaviy-akhloqiy tarbiyani amalga oshirishda talim muassasalari, jamoat tashkilotlari bilan hamkorlikni rivojlantirish yunalishlarini;

e) milliy istiqlol mafkurasini, uning bosh va asosiy goyalarini, milliy qadriyatlarni pedagogika, pedagogik psikhologiya, bolalar fiziologiyasini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) uch yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. “Barkamol avlod” bolalar markazining
khujalik mudiri lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	890
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1239
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) khujalik-boshqaruv ishlari buyicha “Barkamol avlod” bolalar markazining khujalik faoliyatini boshqarish, yangi uquv yiliga tuliq tayyor holga keltirilishini taminlash;

b) uz vakolati doirasida “Barkamol avlod” bolalar markazining byudjet mablaglaridan maqsadli foydalanish tadbirlarini ishlab chiqish hamda ulardan tugri foydalanishni taminlash;

v) “Barkamol avlod” bolalar markazining moliyaviy faoliyat natijalarini tahlil qilish, shartnoma majburiyatlarining uz muddatida tuliq bajarilishini taminlash, moliyalashtirishning qonun hujjatlarida taqiqlanmagan turli manbalari hisobiga byudjetdan tashqari mablaglarni shakllantirish va undan samarali foydalanishni nazorat qilish;

g) pul mablaglari, tovar-moddiy boyliklar va asosiy vositalar tushumini tuliq hisobga olish, shuningdek ularning harakati bilan bogliq bulgan muammolarni oldini olish;

d) “Barkamol avlod” bolalar markaziga qushimcha moliyaviy manbalar va moddiy mablaglarni jalb qilish chora-tadbirlarni amalga oshirish, khodimlar va uquvchilar uchun zarur ijtimoiy-maishiy shart-sharoitlarni taminlash buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish;

e) “Barkamol avlod” bolalar markazining uquv jihozlari, asbob-uskunalar va boshqa talim vositalarining saqlanishini va ulardan samarali foydalanishni taminlash;

j) moddiy-tekhnika bazasini rivojlantirish ishlarini tashkillashtirish, bino va qushimcha obektlarning tekhnik holati va jihozlanganligini muntazam ravishda urganib borish;

z) “Barkamol avlod” bolalar markaziga etkazib berilayotgan jihozlarni belgilangan tartibda qabul qilish, jihozlarni tugarak va boshqa khonalarga tugri taqsimlanishini amalga oshirish;

i) kuz-qish mavsumiga tayyorgarlik jarayonida tegishliligicha kumir, suyuq yoqilgi, tabiiy gaz va elektr energiyasiga bulgan ehtiyojlarni aniqlash va malumotlarni hududiy talim boshqaruvi organlariga taqdim etish hamda qabul qilingan yoqilgilarning sifati va saqlanishini taminlash;

k) “Barkamol avlod” bolalar markaziga biriktirilgan hududlarni obodonlashtirish, kukalamzorlashtirish va tozalash ishlariga rahbarlik qilish, uziga buysunuvchi tegishli bulinma hamda tekhnik khizmat kursatuvchi khodimlar ishini muvofiqlashtirish;

l) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabdan tashqari talimga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) “Barkamol avlod” bolalar markazi binosining tekhnik holatini, uning hududi, khonalar soni va ulchamlarini, talim muassasasi binosiga quyiladigan tekhnik talablarni;

v) boshqarish psikhologiyasi yutuqlaridan foydalanishni, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

g) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) mutakhassislik buyicha ikki yildan kam bulmagan ish staji.

. “Barkamol avlod” bolalar markazi metodisti
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1720
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) “Barkamol avlod” bolalar markazida uquv-metodik va tarbiyaviy ishlar holatini tahlil qilish, tugaraklarni shakllantirishda ishtirok etish, tugarak yunalishlari buyicha uquv dasturlarini metodik taminlash ishlarini tashkil qilish;

b) “Barkamol avlod” bolalar markazining pedagog khodimlariga tegishli faoliyat yunalishlari buyicha maslahatlar berish va ularga amaliy yordam kursatish;

v) uquvchilar bilim va kunikmalarini maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablariga mosligini urganish va ularni bajarilishini taminlash buyicha metodik yordam kursatish;

g) pedagoglarni talim-tarbiya jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasion tekhnologiyalarni joriy etish buyicha metodik tavsiya va qullanmalar ishlab chiqish;

d) tugarak rahbarlari va boshqa pedagog khodimlarning ish faoliyatini va amaliy mashgulotlarining utkazilishini nazorat qilish, ularning tahlilini olib borish hamda ularga mashgulot ishlarini tashkil etish buyicha uslubiy va amaliy yordam kursatish;

e) tugarak yunalishlari buyicha metodik ishlarni muvofiqlashtirish, yangi uquv- metodik qullanma va dasturlar sinovi buyicha materiallar tayyorlash hamda maktabdan tashqari talim tizimida amalga oshirilayotgan yangiliklarni pedagogik jamoaga etkazish va ularga bulgan ehtiyojni tahlil qilish;

j) ilgor tajribalar asosida tugarak uquv dasturlarini tuzish va uni takomillashtirishga oid ishlarni olib borish, “Barkamol avlod” bolalar markazi rahbariyatiga tugaraklar faoliyatini yakhshilash buyicha takliflar kiritish, uquv khonalarini kurgazmali va tekhnik talim vositalari hamda uquv va akhborot manbalari bilan jihozlanishida metodik yordam kursatish;

z) tugarak rahbarlarining mashgulotlar utishga zarur bulgan dasturiy-metodik materiallar bilan taminlanishiga amaliy yordam berish;

i) yosh mutakhassislarning malakasini oshirish va kasbiy tayyorgarligini takomillashtirish buyicha “Ustoz-shogird” ananalaridan foydalanishni hamda tajriba- sinov maydonlari ishiga metodik yordam kursatish;

k) ilgor tajribali tugarak rahbarlarini aniqlash, ularning tajribalarini umumlashtirish va ommalashtirish buyicha rahbariyatga taklif kiritish;

l) talim-tarbiyani rivojlantirishga va tugarak mashgulotlarining sifatini oshirishga oid turli anjuman, uquv va kurik-tanlovlarda ishtirok etish;

m) tegishli yunalishlar buyicha khodimlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash ishlarida ishtirok etish;

n) tugaraklarga amaliy-uslubiy yordamlar berish, dolzarb masalalar buyicha davra suhbatlari, seminarlar utkazish, yuzaga kelayotgan muammolarni bartaraf etish choralarini kurish;

o) uzining nazariy bilim darajasini, pedagogik mahorati va kasb malakasini uzluksiz ravishda oshirib borish;

p) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabdan tashqari talimga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining mazmuni, uquv va tarbiya sifati, ularni joriy qilish natijalarini tahlil qilishni, pedagogik uslubiy ishlar mazmuni va uni tashkillashtirish tamoyillarini;

v) kasbga yunaltirish ishining tashkiliy-pedagogik asoslarini, yozgi tatil paytida ishlashni tashkil qilish shakllari va metodlarini;

g) uquv-dasturiy hujjatlar, tugarak yunalishlari buyicha uquv rejalari, talim dasturlari va boshqa uquv metodik hujjatlarni ishlab chiqish tamoyillari va tartibini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) ikki yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. “Barkamol avlod” bolalar markazi madaniy-ommaviy
tadbirlar tashkilotchisi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	1534
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	3340
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) madaniy-ommaviy tadbirlar (kurik-tanlovlar, ommaviy va kungilochar uyinlar, dam olish kechalari, turli muhim sanalarga bagishlangan teatrlashtirilgan bayramlar, musobaqalar, tomoshalar va boshqa tadbirlar)ni tashkil etish;

b) uquvchi-yoshlarning qiziqishlarini inobatga olgan holda ish shakli va usulini tanlash, turli tadbirlarni utkazish dastur va ssenariylarini ishlab chiqish hamda ularni amalga oshirish;

v) uquvchilarning qiziqishlariga kura klublar, uyushmalarni tashkil etishda ishtirok etib, ularni ijodiy faoliyatga jalb etish, madaniy-ommaviy ishlarni tashkil etish shakllarini takomillashtirish buyicha seminarlar utkazish;

g) madaniy-ommaviy ishlar, uyinlarni, chiqishlar va badiiy havaskorlik kuriklariga rejissyorlik qilish va utkazish;

d) uquvchilarning tatil kunlari, bush vaqti va dam olishlarini samarali utkazishni tashkil qilish maqsadida ekskursiyalar uyushtirish;

e) uquvchilarni vatanga muhabbat, milliy ananalar va khalqimizning urf-odatlariga, buyuk olimlar, sanat, madaniyat va sport ustalariga hurmat, sodiqlik va fakhrlanish tuygusida tarbiyalash;

j) markaz tarbiyaviy ishlari rejasiga muvofiq tugarak rahbarlari va boshqa pedagog khodimlar bilan birgalikda goyaviy-tarbiyaviy ishlarni, sport-ommaviy va madaniy tadbirlarni utkazishda ishtirok etish;

z) madaniy-ommaviy, tarbiyaviy tadbirlarni utkazish buyicha uslubiy materiallarni ishlab chiqish, tadbirlarga mos adabiy va musiqa repertuarini tanlash, sahna kurinishiga jihozlarni tayyorlash;

i) metodik kengash ishlarida, soglomlashtirish, tarbiyaviy va uquv dasturida nazarda tutilgan boshqa tadbirlarni utkazish ishlarida ishtirok etish;

k) talim muassasalari, tegishli manfaatdor tashkilot, idoralar bilan hamkorlikda shakhsni kamol toptirishga qaratilgan uquv-tarbiyaviy yunalishdagi turli tadbirlarni tashkil qilish;

l) uzining nazariy bilim darajasini, pedagogik mahorati va kasb malakasini uzluksiz ravishda oshirib borish va uz ustida muntazam ishlash;

m) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabdan tashqari talimga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining mazmunini, tugarak dasturlarini va kasbga yunaltirish ishining tashkiliy-pedagogik asoslarini, yozgi tatil paytida ishlashni tashkil qilish shakllari va metodlarini;

v) klassik va zamonaviy sahna, tashkiliy va rejissyorlik faoliyati asoslarini, talim muassasalarida madaniy tashkilotchilik ishining ilgor tajribalarini;

g) uquv-dasturiy hujjatlar, tugarak yunalishlari buyicha uquv rejalari, talim dasturlari va boshqa uquv metodik hujjatlarni ishlab chiqish tamoyillari va tartibini;

d) manaviy-akhloqiy tarbiyani amalga oshirishda talim muassasalari, jamoat tashkilotlari bilan hamkorlikni rivojlantirish yunalishlarini;

e) pedagogika, pedagogik psikhologiya, bolalar fiziologiyasini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) ikki yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. “Barkamol avlod” bolalar markazi tugarak
rahbari lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	2364
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2349
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) uquvchilarning qiziqishlariga kura tegishli yunalish buyicha tugarak faoliyatini tashkillashtirish, ularni tugaraklarga jalb etish va rahbarlik qilish;

b) uquvchilarning maktabdan tashqari talimga bulgan ehtiyojini urganish, nazarda tutilayotgan tugarak azolari kontingentini aniqlash va uni saqlab qolishni taminlash;

v) tugarak mashgulotlarini tashkil etishda azolarning yoshi, ruhiy-fiziologik holati, layoqati va qiziqishlarini inobatga olish, talim-tarbiya jarayonini urnatilgan tartibda sanitariya-gigiena normalariga va khavfsizlik qoidalariga muvofiq tashkil etish, tugarak azolarining hayoti va sogligini muhofaza qilish;

g) bolalarning ehtiyojlari va qiziqishlariga muvofiq ularning ijodiy va badiiy qobiliyatlarini rivojlantirish;

d) tugarak mashgulotlarini maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablari asosida ilgor pedagogik usullar va metodlardan, zamonaviy akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalangan holda tashkil etish;

e) tugarak azolarining egallagan bilim, kunikma va malakalarining maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablariga mosligini aniqlash, kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan tugarak yunalishi buyicha tavsiyalar tayyorlash;

j) ilgor tajribalar asosida tugarak uquv dasturlarini tuzish va “Barkamol avlod” bolalar markazining rahbariyatiga tugaraklar faoliyatini yakhshilash yuzasidan takliflar kiritish;

z) tugarak khonalarini kurgazmali va tekhnik talim vositalari hamda uquv va akhborot manbalari bilan jihozlash, mashgulotlar jarayonini dasturiy-metodik materiallar bilan taminlash, amaliy mashgulotlarni utkazishda jihozlarning saqlanishi, ulardan samarali foydalanishni tashkil etish;

i) yozgi tatil kunlari uchun mavsumiy rejalar asosida tugarak ishlarini tashkil qilish, shuningdek, “Barkamol avlod” bolalar markazining madaniy-ommaviy tadbirlari tashkilotchisi bilan birgalikda uquvchilarning bush vaqtlarini mazmunli utkazish, dam olishlarini tulaqonli amalga oshirish maqsadida muassasalar va mahallalarda (ovullarda) ota-onalar bilan hamkorlikda turli yunalishdagi ommaviy tadbirlarni tashkil etish;

k) pedagogika kengashida va uz yunalishi buyicha turli tanlovlar, kurgazmalar, musobaqalar utkazish buyicha kerakli hujjatlar ishlab chiqishda, tugarak mashgulotlarining sifatini oshirishga oid turli anjumanlar, ilmiy-amaliy konferensiyalar, uquvlar, kurik- tanlovlarda uz maruzasi bilan ishtirok etish;

l) ommaviy akhborot vositalarida uz ish faoliyati bilan bogliq ilgor tajribalarni yoritish hamda uzining pedagogik mahorati va kasb malakasini uzluksiz ravishda oshirib borish;

m) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika khavfsizligi va yongindan himoyalanish qoidalarga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabdan tashqari talimga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining mazmuni, uquv va tarbiya sifati, ularni joriy qilish natijalari bilan bogliq holda khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

v) kasbga yunaltirish ishining tashkiliy-pedagogik asoslarini, yozgi tatil paytida ishlashni tashkil qilish shakllari va metodlarini;

g) uquv-dasturiy hujjatlar, tugarak yunalishlari buyicha uquv rejalari, talim dasturlari va boshqa uquv metodik hujjatlarni ishlab chiqish tamoyillari va tartibini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy yoki urta makhsus malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

. “Barkamol avlod” bolalar markazi monitoring

buyicha mutakhassis lavozimining

malaka tavsiflari

Tartib raqami	2477
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2131
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) tegishli topshiriqlarni hamda faoliyatga doir meyoriy hujjatlarning ijrosini “Barkamol avlod” bolalar markazi tarkibidagi bulinmalar tomonidan uz vaqtida, tuliq va sifatli bajarilishi yuzasidan monitoring olib borish;

b) har chorakda maktabdan tashqari talimga quyiladigan davlat talablarining tugarak azolari tomonidan uzlashtirish monitoringi va yunalishlar buyicha uquvchilar bilimidagi kamchiliklarni aniqlash va ularni bartaraf etish chorasini kurish;

v) maktabdan tashqari talim sifatini oshirish yuzasidan pedagoglar va ota-onalar fikrlarini urganish va tahlil natijalarini “Barkamol avlod” bolalar markazi rahbariyatiga taqdim etish;

g) “Barkamol avlod” bolalar markazi pedagog khodimlarini qayta tayyorlash, malakasini oshirish rejasining bajarilishi monitoringini olib borish;

d) “Barkamol avlod” bolalar markazi faoliyatining barcha yunalishlari buyicha utkazilgan monitoring natijalari yuzasidan reja asosida pedagogik hamda uslubiy kengashga tahliliy materiallar tayyorlash;

e) har oy davomida “Barkamol avlod” bolalar markazining ish rejasi asosida amalga oshirilgan ishlar yakunini tahlil qilish, kamchiliklarni bartaraf etish chora-tadbirlarini belgilash yuzasidan tahliliy malumot tayyorlash;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika khavfsizligi va yongindan himoyalanish qoidalarga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) maktabdan tashqari talimga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

v) kasbga yunaltirish ishining tashkiliy-pedagogik asoslarini, yozgi tatil paytida ishlashni tashkil qilish shakllari va metodlarini;

g) uquv-dasturiy hujjatlar, tugarak yunalishlari buyicha uquv rejalari, talim dasturlari va boshqa uquv metodik hujjatlarni ishlab chiqish tamoyillari va tartibini;

d) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) ikki yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. “Barkamol avlod” bolalar markazi akhborot-resurs
markazi mutakhassisi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2459
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2432
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) “Barkamol avlod” bolalar markazi akhborot-resurs markazining istiqbolli va joriy rejalarini ishlab chiqish hamda uni bajarish;

b) akhborot-resurs markazining ishni tashkil etish buyicha ilgor tajribalarini urganish va ularni faoliyatda qullash buyicha takliflar tayyorlash;

v) elektron katalogdan foydalangan kholda, akhborot-resurs markazida khizmat kursatishning yangi turlarini, ularidan foydalanishni taminlash buyicha yangi tekhnologiyalarni joriy etish;

g) akhborot-resurs markazining yillik ish rejasini ishlab chiqish, ularning miqdoriy va sifat kursatkichlarini (kitobkhonlar soni, fond hajmi, qatnov va kitob berish soni, kitob bilan taminlanganlik, surovlarning bajarilishi va hokazolar) tahlil qilish;

d) akhborot-resurs markazida hisob-moliya hujjatlari (inventar daftari, akhborot- resurs markazi ishining kundaligi, yuqotilgan kitoblar urniga qabul qilingan kitoblarni hisobga olish daftari, kelib tushgan va hisobdan chiqarilgan hujjatlar yuzasidan dalolatnoma, fondni inventarlashtirish va tekshirish ishlarining utkazilganligi haqidagi dalolatnomalar, malumotnomalar, davriy nashrlarning qaydlov kartotekasi)ni yuritish;

e) “Barkamol avlod” bolalar markaziga qabul qilingan adabiyotlarga ilmiy va tekhnikaviy (tasniflash, kataloglashtirish) ishlov berishga doir ishlarni tashkil etish, uning fondini va undan qanday foydalanilayotganligini urganish hamda tahlil qilish;

j) foydalanish khususiyatini yuqotgan (eskirgan) va yaroqsiz bulib qolgan hujjatlarni aniqlash, ularni belgilangan meyorlar va qoidalar buyicha uz vaqtida hisobdan chiqarish;

i) kitobkhonlarning elektron akhborot resurslari buyicha akhborot olish ehtiyojlari va surovlarini aniqlash hamda kutubkhonaga kelgan yangi adabiyotlarni uquvchi-yoshlar urtasida targib qilish;

k) akhborot-resurs markazida kutubkhonachilik khizmati kursatish, ilgor akhborot tekhnologiyalarini joriy qilish va “Barkamol avlod” bolalar markazi dizaynini yakhshilash ishlarini takomillashtirish buyicha takliflar kiritish;

l) akhborot-kutubkhona, akhborot-resurs markazlari, boshqa tizim va idoralarga qarashli akhborot-kutubkhonalar bilan aloqalar urnatish, uzining nazariy bilim darajasini, pedagogik mahorati va kasb malakasini uzluksiz ravishda oshirib borish ishlarni yulga quyish;

m) pedagogik, metodik kengash ishlarida, tarbiyaviy va uquv dasturlarda nazarda tutilgan boshqa tadbirlarni utkazish ishlarida qatnashish hamda kitob fondini boyitish, ota-onalarga maslahat va metodik yordam kursatish;

n) uz faoliyat khususiyatlari bilan bevosita bogliq seminarlar va kengashlarda ishtirok etish;

o) sanitariya-gigiena talablariga, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilishni taminlash.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning maktabdan tashqari talim tizimiga oid, akhborot-kutubkhona faoliyatini takomillashtirishga tegishli normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) davlat talim standartlari, mutakhassisligi buyicha yurtimizda va jahon amaliyotida bulayotgan yangiliklarni;

v) kutubkhona-akhborot nazariyasi va amaliyotini, metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) davlatimiz va khorij davlatlar ilm-fanining bibliografiya va akhborot sohasidagi yutuqlari hamda akhborot-kutubkhona jarayonlari tekhnologiyasini;

d) jamoada soglom manaviy muhitni shakllantirish usullarini, akhborot-resurs markazida ichki tartib-qoidalarga rioya etilishi taminlanishini;

e) kutubkhonashunoslik, bibliografiyashunoslik, kitobshunoslik sohasini, personal kompyuterlar, multimedia qurilmalari, avtomatlashtirilgan kutubkhonachilik tizimi va Internet bilan ishlash faoliyatini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) ikki yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. “Barkamol avlod” bolalar markazi khalqaro
aloqalar shubasi mutakhassisi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1229
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Markazda maktabdan tashqari talim buyicha uzaro aloqalar urnatish, tajriba almashish va khalqaro hamkorlik ishlarini qonunchilikda belgilangan tartibda amalga oshirish;

b) khalqaro hamkorlikni tashkil qilishda tegishli davlat va nodavlat tashkilotlari, jamgarmalari bilan hamkorlik masalalarini muvofiqlashtiruvchi koordinatori bilan hamkorlik qilish;

v) Uzbekistonda faoliyat kursatayotgan khalqaro, khorijiy, nodavlat notijorat tashkilotlar va jamgarmalar bilan hamkorlik aloqalarini urnatish va kuchaytirish buyicha rahbariyatga takliflar tayyorlash;

g) talim berishning tekhnologik jarayonida chet el pedagogikasining eng ilgor tajribalarini urganish va ularni markaz rahbariyati bilan muhokama etish;

d) turli sohalar buyicha viloyat yoki tumanlarda faoliyat kursatayotgan khorijiy tashkilot, korkhona, firma, kompaniya, vakolatkhona, khalqaro dastur, loyihalar haqida malumotlar bazasini yaratish;

e) tegishli yunalishlar buyicha chet el uquv muassasalari, talim yunalishida faoliyat kursatayotgan khalqaro va khorijiy davlat va nodavlat tashkilotlar, jamgarmalar bilan internet orqali urnatilgan tartibda uzaro hamkorliklar qilish, ulardagi ilgor pedagogik tekhnologiyalar bilan markaz khodimlarini tanishtirib borish;

j) rivojlangan davlatlar pedagogikasidagi istiqbolli modellarni urganish, ularni mahalliy sharoitga moslagan holda talim jarayoniga tatbiq etish buyicha “Barkamol avlod” bolalar markazi pedagoglari bilan hamkorlikda tavsiyalar ishlab chiqish;

z) maktabdan tashqari talim buyicha khorijiy davlatlar pedagogikasidagi yangilik va uzgarishlar, uquv qullanmalar, dasturlar haqida malumotlar bazasini yangilab borish;

i) maktabdan tashqari talim yunalishi buyicha khalqaro tanlov va festivallarda ishtirok etgan iqtidorli yoshlar va pedagoglar bilan uz taassurotlari haqida umumiy urta talim maktabi uquvchilari bilan uchrashuvlar tashkil etish;

k) “Barkamol avlod” bolalar markazi rahbariyati bilan kelishgan holda akhborot- kutubkhonani khorijiy davlatlar talimiga oid uquv qullanmalar, dasturlar, va elektron adabiyotlar bilan boyitish, bu borada chet el elchikhonalariga murojaat qilish buyicha takliflar tayyorlash;

l) “Rivojlangan mamlakatlarda maktabdan tashqari talimning zamonaviy tekhnologiyalari va yutuqlari”ni urganish;

m) khalqaro hamkorlik buyicha olib borilayotgan ishlar yuzasidan malumotnomalar tayyorlash, pedagogik, metodik kengash ishlarida, tarbiyaviy va uquv dasturida nazarda tutilgan boshqa tadbirlarni utkazishda ishtirok etish;

n) uz faoliyati khususiyatlari bilan bogliq seminarlar va kengashlar ishida ishtirok etish;

o) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) Uzbekiston Respublikasi tomonidan ratifikasiya qilingan khalq talimi tizimiga oid khalqaro huquq normalarini;

b) maktabdan tashqari talimga oid va bola huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

v) maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining mazmuni, uquv va tarbiya sifati, ularni joriy qilish natijalari bilan bogliq kholda khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

d) tugarak ishlarini metodik taminlash va talim jarayonini tashkil qilish tizimini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy malumot;

b) uch yildan kam bulmagan ish staji.

bob. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
khodimlariningmalaka tavsiflari
. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
mudiri lavozimning malaka tavsiflari

Tartib raqami	751
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1239
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) bulimning umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish va bulimga yuklangan barcha vazifalarni bajarish;

b) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish, bulim nomenklaturasiga kiruvchi talim muassasalarining rahbar kadrlarini yuqori turuvchi khalq talimi boshqaruv organlariga kelishish uchun taqdim etish;

v) umumiy urta talim maktablarini yuqori malakali pedagog khodimlar bilan tuldirish buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish, ular mehnatini ragbatlantirish ishlarini amalga oshirish;

g) khalq talimi muassasalari pedagogik kadrlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirishni taminlash;

d) davlat talim standartlarining bajarilishini taminlash va talim sifatini oshirish chora-tadbirlarni belgilash;

e) uquvchilarning manaviy-akhloqiy tarbiyasi va marifiy ishlarning samarali shakllarini hamda uslublarini ishlab chiqish va joriy etilishini taminlash;

j) tasarrufidagi talim muassasalarining uquvchilar shakhsining umumiy madaniyatini shakllantirish, jamiyat hayotiga moslashuvi, kasbiy talim dasturlarini ongli tanlash va keyingi uzlashtirilishi asoslarini yaratish, jamiyat, oila va davlat oldidagi masuliyatini his qiladigan shakhsni tarbiyalash ishlarini amalga oshirish;

z) talim muassasalarini attestasiya va akkreditasiyadan sifatli utkazish buyicha ishlarni tashkil etish;

i) talim muassasalarida akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini joriy etilishi sifatini taminlash;

k) talim tizimida byudjet va byudjetdan tashqari mablaglarni maqsadli sarflanishiga rahbarlik qilish;

l) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik sharnomalari tuzishda bulim nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish;

m) talim tizimida turli organlar va jamoat tashkilotlari bilan uzaro manfaatli hamkorlikni rivojlantirish buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish;

n) umumiy urta talim maktablarining tuqqizinchi sinf bitiruvchilarini talimning keyingi bosqichiga jalb qilish ishlarini amalga oshirish;

o) talim muassasalari binolarini kapital tamirlash va rekonstruksiya qilish ishlarini qatiy nazorat qilish;

p) talim muassasalarida jismoniy tarbiya va sport bazasini mustahkamlash hamda ommaviy sportni rivojlantirish, uquvchilarni unga jalb qilish ishlarini amalga oshirish;

r) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilinishini taminlash.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablarining, maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining va davlat talim standartlari talablarining mazmunini;

v) talim muassasalaridagi uquv va tarbiya sifatini oshirishning usullarini;

g) khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

d) maktabgacha pedagogika va psikhologiyani, maktabgacha yoshdagi bolalarni uqitish va tarbiyalash shakl va metodlarini hamda bolalarni maktab talimiga tayyorlash dasturi va tarbiyaviy ishlar konsepsiyasini;

e) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

j) pedagogika, psikhologiya, bolalar fiziologiyasini, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

z) uquv va tarbiya jarayonida uqitish tekhnikaviy vositalaridan foydalanish amaliyotini, talim muassasasi va uqituvchilar faoliyatini tahlil qila olish, muammolarini aniqlash va ularni hal qilishning samarali yullarini topishni;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash

va tashkil etish tuman (shahar) bulimi mudiri urinbosari-metodik
taminlash, uquvchilarni kasbga yunaltirish va davlat talim
standartlari monitoringi guruhi rahbari lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	925
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) guruh faoliyatiga umumiy rahbarlik qilish va guruhga yuklangan barcha vazifalarni bajarish;

b) umumiy urta talim maktablari uquvchilarining davlat talim standartlarini uzlashtirish monitoringi va fanlar buyicha uquvchilar bilimlaridagi kamchiliklarni aniqlash va ularni bartaraf etish choralari kurish;

v) iqtidorli uquvchilarni izlab topish, ularning qobiliyatlarini ruyobga chiqarish, maktablar, ularning rahbarlari, uqituvchilar faoliyatiga baho berish va ularning reytingini aniqlash;

g) idoraviy mansubligi, mulkchilik shaklidan qatiy nazar talim muassasalariga metodik rahbarlikni takomillashtirish va ularda uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish ishlarini tashkil etish;

d) uquv-tarbiya jarayoniga zamonaviy metodlar, ilgor pedagogik tekhnologiyalarni joriy etish chora-tadbirlarini amalga oshirish;

e) talim jarayonida akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan samarali foydalanishni tashkil etish;

j) maktabgacha talim, umumtalim va maktabdan tashqari talim tizimini rivojlantirishga qaratilgan yagona davlat siyosatining amalga oshirilishini taminlash;

z) pedagog khodimlar, metodistlar va uquvchilar ishtirokida tanlov hamda ommaviy tadbirlar utkazish ishlarini tashkil qilish;

i) umumiy urta talim maktablarini dasturiy-metodik materiallar bilan taminlash, ulardan foydalanish samaradorligini ekspertizadan utkazish ishlarini amalga oshirish;

k) maktabgacha talim, umumtalim va maktabdan tashqari talim muassasalari rahbarlari hamda pedagog khodimlarini qayta tayyorlashva ularning malakasini oshirish ishlarini rejalashtirish, ular yuzasidan metodik va akhborot materiallarini tayyorlash;

l) tajriba-sinov maydonlari ishiga rahbarlik qilish, metodik yordam kursatishni taminlash;

m) hafta, oy, yil mobaynida guruh tomonidan amalga oshirilgan ishlar yakunini tahlil qilish, kamchiliklarni bartaraf etish chora-tadbirlarini belgilash va amalga oshirish;

n) pedagog khodimlarni attestasiyadan utkazish ishlarini tashkil qilish va ularning malakasini oshirishni rejali amalga oshirish;

o) sanitariya-gigiena talablariga, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilinishini taminlash.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga oid va bolalar huquqlarini muhofaza qilish sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablarining, maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining va davlat talim standartlari talablarining mazmunini;

v) talim muassasalaridagi uquv va tarbiya sifatini oshirishning usullarini;

g) khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

e) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullari, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

j) pedagogika, psikhologiya, bolalar fiziologiyasini, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash va tashkil
etish tuman (shahar) bulimi talim muassasalari faoliyatini tashkil
etish va uquvchilarni manaviy-akhloqiy tarbiyalash shubasi
rahbari lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	2359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1229
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) shubaning yillik rejasini ishlab chiqish hamda amalga oshirishda uquv-tarbiya va manaviy-akhloqiy ishlarning talim muassasalarida bajarilishini taminlash;

b) maktab yoshidagi bolalarning umumiy urta talimga jalb qilish ishlarini amalga oshirish;

v) ommaviy akhborot vositalarida bulim va uning tasarrufidagi talim muassasalari faoliyatidagi ilgor pedagogik tekhnologiyalarni targibot etish;

g) tarbiyaviy ishlarni tashkil etishda khalq talimi tizimidagi ilmiy tadqiqot olib boruvchi tashkilotlarning imkoniyatlaridan foydalanish, pedagogika fani yutuqlarini va ilgor tajribalarni ommalashtirish;

d) voyaga etmaganlar ishlari buyicha shugullanish hamda uquvchilar orasida jinoyatchilik, alkogolizm, narkotik va psikhotrop moddalarni istimol qilinishi, har khil diniy oqimlarga kirib ketishi kabi zararli odatlarni oldini olish buyicha tegishli ishlarni amalga oshirish;

e) umumiy urta talim maktabi uquvchilarining bahorgi, yozgi, kuzgi, qishki tatillarda dam olishlarini rejalashtirish va mazmunli utkazilishini taminlash;

j) Barkamol avlodni tarbiyalashda “Oila-mahalla-talim muassasasi” hamkorligini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari tugrisidagi ishlarni amalga oshirish;

z) manaviy-akhloqiy tarbiya yunalishida tuman (shahar) miqyosida keng kulamda turli khil tadbirlar (tarbiyaviy ishlar, seminar, suhbat, uquv, kurik-tanlovlar)ni rejalashtirish va ularning utkazilishini taminlash;

i) talim muassasalarida sinf rahbari, boshlangich tashkilot etakchisi, manaviy- marifiy ishlar buyicha direktor urinbosarlari faoliyati samaradorligini oshirishni taminlash;

k) tarbiyasi ogir bolalarni talim muassasalariga jalb qilish ishlarini amalga oshirish;

l) uquvchilar orasida uzini uzi boshqarish tuzilmalari faoliyatini tashkil etish, bu borada “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakati, “Kamalak” bolalar tashkiloti bilan hamkorlikda ish yuritish va bolalar etakchisi ishlarini amalga oshirilishini taminlash;

m) tuman (shahar) sogliqni saqlash bulimlari bilan hamkorlikda uquvchi-yoshlar urtasida soglom turmush tarzi va soglom muhitni targib qilish, giyohvandlikni oldini olish profilaktikasi va ekologik talim-tarbiya yunalishi buyicha tadbirlarni tashkil etish;

n) talim muassasalarida “Milliy goya: asosiy tushuncha va tamoyillar”, Milliy goya va manaviyat asoslari, “Vatan tuygusi”, “Odobnoma” fanlarining uqitilishi buyicha uslubiy yordamlar kursatish;

o) Uzbekiston Respublikasining Mehnat kodeksi 131-moddasida belgilangan “Bayram kunlari”, “Vatan himoyachilari kuni”, “Sunggi qungiroq”, “Khalqaro bolalarni himoya qilish kuni”, “Bilimlar kuni” va shu kabi nishonlanadigan bayram sanalariga bagishlangan tadbirlarni tashkil etilishini taminlash;

p) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi khalq talimi tizimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) pedagogika fanlari hamda amaliyotini, boshqarish psikhologiyasi yutuqlarini;

v) bolalarni vatanparvarlik ruhida manaviy-akhloqiy tarbiyalash metodikalarini;

g) maktab faoliyati va uni rivojlantirishning pedagogik va iqtisodiy asoslarini;

d) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablarining, maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablarining va davlat talim standartlari talablarining mazmunini;

e) jamoani boshqarishning samarali usullari, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish usullarni;

j) ilgor pedagogik tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini;

z) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash va tashkil
etish tuman (shahar) bulimi talim muassasalari faoliyatini tashkil
etish va uquvchilarni manaviy-akhloqiy tarbiyalash shubasi
mutakhassisi lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	2457
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	–
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) bulimning maktabgacha talim muassasalari, umumiy urta talim maktablari faoliyati monitoringi buyicha ishlarini rejalashtirish va amalga oshirish;

b) guruh rahbari bilan birgalikda maktabgacha talim muassasalari va umumtalim maktablarini yillik monitoring qilish reja-jadvali va dasturini ishlab chiqish;

v) maktabgacha talim muassasalari va umumiy urta talim maktablari faoliyatini monitoring qilish materiallari va dasturini tayyorlash, utkazilgan monitoring natijalarini umumlashtirish va tahlil qilish;

g) maktabgacha talim muassasalari va umumiy urta talim maktablarida utkazilgan monitoring natijalari asosida talim muassasalari faoliyatini takomillashtirish buyicha tavsiyalar tayyorlash;

d) talim sifati monitoringi buyicha tayanch talim muassasalari faoliyatini tashkil qilish, ularning negizida ilgor tajribalar almashish, yangi pedagogik, akhborot- kommunikasion va boshqa tekhnologiyalarni joriy etish masalalari buyicha uchrashuvlar, seminarlar, konferensiyalar utkazish, ulardan talim-tarbiya jarayonida foydalanishni taminlash;

e) tayanch talim muassasalari faoliyatini tashkil etishga metodik yordam kursatish, talim muassasalarining uquv-tarbiya jarayonini metodik taminlash kichik guruhi khodimlari (metodistlari) bilan hamkorlikda uquvchilar bilimidagi kamchiliklarni bartaraf etish buyicha metodik materiallar tayyorlash;

j) talim muassasalarida talim sifatini oshirish yuzasidan pedagoglar, uquvchilar va ota-onalar fikrlarini inobatga olgan holda takliflar tayyorlash va bulim rahbariyatiga taqdim etish;

z) kasb mahorati, sinfdan tashqari va tarbiyaviy ishlari uchun ustama oladigan pedagoglar faoliyati monitoringini amalga oshirish;

i) utkazilgan monitoring natijalari buyicha bulim kengashiga materiallar tayyorlash;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) umumiy urta talim maktabi uquvchilarining davlat talim standartlari talablarini uzlashtirish monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini, talim metodlarini va vositalarini;

j) ilgor pedagogik tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

i) meyoriy hujjatlar bilan ishlash yullarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash
va tashkil etish tuman (shahar) bulimi uquvchilarni kasbga
yunaltirishni va pedagogik-psikhologik diagnostikasini
metodik taminlash kichik guruhi khodimi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1229
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Uquvchilarni kasbga yunaltirishni va pedagogik-psikhologik diagnostikasini metodik taminlash kichik guruhining umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish, yillik ish rejasini ishlab chiqish hamda uni amalga oshirilishini taminlash;

b) umumtalim muassasalarida kasbga yunaltiruvchi vazifasini bajaradigan uqituvchi va psikhologlar hamda uquvchilarni kasb va mutakhassisliklarning zamonaviy turlari, kasbiy talim shakllari va shartlari bilan tanishtirish;

v) uquvchilar va ularning ota-onalariga akademik lisey, kasb-hunar kollejlari mutakhassisliklari va tayyorgarlik yunalishlari buyicha kasbga yunaltirish bilimlari hamda kasb-hunarga yunaltirish targibotini amalga oshirish;

g) umumiy urta talim maktablarining kasbga yunaltirish khonalarini akhborot, malumotnoma, professiografik, tashkhislash (anketa, test, metodika, surovnomalar) va boshqa materiallar bilan jihozlashda metodik va amaliy yordam kursatish;

d) uquvchi yoshlarni kasbga yunaltirish masalalari buyicha bandlik khizmatlari, urta makhsus va kasb-hunar talim, sogliqni saqlash va madaniyat muassasalari, korkhona va tashkilotlar, ommaviy akhborot vositalari bilan uzaro hamkorlik qilish;

e) urta makhsus va kasb-hunar talimi muassasalariga ekskursiyalar va maruzalar utkazish, turli kasb vakillari bilan uchrashuv, suhbatlarni tashkil etishda umumiy urta talim maktabi rahbarlariga amaliy yordam kursatish;

j) umumiy urta talim maktablari uquvchilarini uzluksiz kasb-hunarga yunaltirishning dolzarb muammolariga bagishlangan metodik seminarlarni tuman (shahar) miqyosida tashkil qilish;

z) urta makhsus kasb-hunar talim muassasalari bilan birgalikda “Ochiq eshiklar kuni”, “Kasblar festivali” kasbga yunaltirish tadbirlarini utkazilishini taminlash;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, bolalar fiziologiyasi, pedagogika- psikhologiya fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) davlat talim standartlari talablarini uquvchilar tomonidan uzlashtirish monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) darslarni tahlil qilish, ilgor pedagogik tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik yoki psikhologik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash
va tashkil etish tuman (shahar) bulimi davlat talim
standartlariga rioya etish monitoringini metodik

taminlash kichik guruhi khodimi lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1229
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) guruhga yuklangan barcha vazifalar bajarilishini taminlash, talim sifatini yakhshilash masalalari buyicha seminar va konferensiyalar utkazish;

b) guruhning yillik ish rejasini, talim muassasalari monitoringi reja-jadvali va dasturini tuzish hamda ijrosini taminlash;

v) talim muassasalarining uquv-tarbiya jarayonini yakhshilash buyicha faoliyatini muvofiqlashtirish va monitoringini olib borish;

g) monitoring jarayonini tashkil etish va utkazishga, khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy institutlarining uqituvchilari, metodika markazlari metodistlari, tajribali amaliyotchi uqituvchilardan iborat jamoatchi ekspertlarni jalb etish;

d) metodik khizmat khodimlari, uqituvchilar bilan birga nazorat materiallari bazasini shakllantirish, sinflar, fanlar va mavzular kesimida tayyorlangan ushbu materiallarni muntazam tuldirib borish;

e) metodik khizmat khodimlari bilan uzaro hamkorlik qilish, uquvchilar bilimida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish masalalari buyicha faoliyatni amalga oshirish;

j) tuman tayanch talim muassasalari negizida talim sifatini monitoring qilish va uni takomillashtirish, yangi pedagogik va akhborot-kommunikasion tekhnologiyalarni joriy etish tadbirlarini utkazish;

z) umumiy urta talim maktablarida uquvchilar bilimlarining davlat talim standartlari talablariga, maktabgacha talimga quyilgan davlat talablari hamda maktabdan tashqari talimga quyilgan davlat talablariga mosligini monitoring qilish;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning davlat talim standartlari talablari darajasida uzlashtirish monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) darslarni tahlil qilish, ilgor pedagogik tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini, jamoada qulay psikhologik muhit yaratishni;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
maktabgacha talim muassasalari metodisti
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1725
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) maktabgacha talim yunalishi buyicha joriy va istiqbol rejalarni ishlab chiqish va uning bajarilishini amalga oshirish;

b) idoraviy mansubligi va mulkchilik shaklidan qatiy nazar maktabgacha talim muassasasining dasturlari, zaruriy uquv-metodik hujjatlarni ishlab chiqishni taminlash;

v) talim-tarbiya jarayoni sifatini, natijasini kholisona baholash, umumiy urta talim maktablari pedagog mutakhassislari va tarbiyachilar urtasidagi uzaro hamkorlik ishlarini amalga oshirish;

g) pedagog khodimlarga innovasion dastur va tekhnologiyalarni uzlashtirish hamda ishlab chiqishda metodik yordam kursatish, ularning malakasi va kasbiy mahoratini oshirishni taminlash;

d) maktabgacha talim muassasalarida tarbiyalanuvchilarning bilim, malaka va kunikmalarini maktabgacha talimga quyiladigan davlat talablariga mosligini urganish hamda ularni bajarilishini taminlash buyicha metodik yordam kursatish;

e) rahbariyatga maktabgacha talim muassasalarida talim-tarbiya sifatini oshirish buyicha tegishli takliflar kiritish;

j) maktabgacha talim muassasalari rahbari va mutakhassislarining ilgor ish tajribalarini urganish, ularni ommalashtirish buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish;

z) metodik qullanmalarning yaratilishida mualliflarga metodik yordam kursatish;

i) pedagoglarni talim-tarbiya jarayonida ilgor pedagogik tekhnologiyalarni joriy etish buyicha metodik tavsiyalar tayyorlash;

k) maktabgacha talim tizimida amalga oshirilayotgan yangiliklarni muassasalarga etib borishini taminlash;

l) muassasa pedagoglari va boshqa khodimlarining attestasiyadan utish jarayonida metodik yordam kursatish;

m) maktabgacha talim muassasalari pedagog khodimlarining malakasini oshirish ishlarini, ularning istiqbol rejalarini bajarilishining nazoratini amalga oshrish;

n) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) maktabgacha talimga quyilgan davlat talablarining mazmunini;

v) bolalarni maktab talimiga tayyorlash dasturi va tarbiyaviy ishlar konsepsiyasini;

g) maktabgacha pedagogika va psikhologiyani, maktabgacha yoshdagi bolalarni uqitish va tarbiyalash shakl va metodlarini;

d) uquv va tarbiya jarayonida uqitish tekhnikaviy vositalaridan foydalanish amaliyotini;

e) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

j) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

g) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
ona tili va adabiyoti, uzbek tili, qardosh
tillar metodisti lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) ona tili va adabiyoti, uzbek tili, qardosh tillar uquv fanlarining uqitilishi buyicha metod birlashmalar va metodik kengashlar ishlariga amaliy va metodik yordam berishni taminlash;

b) ona tili va adabiyoti, uzbek tili, qardosh tillar uquv fanlari buyicha uquvchilar bilimining davlat talim standartlariga mosligi monitoringi natijalari buyicha chora- tadbirlar ishlab chiqib, kamchiliklarni bartaraf etish ishlarini tashkil etish;

v) uquvchilar bilim darajasi, oraliq, bosqichli nazorat ishlari va yakuniy attestasiya natijalarini urganib tahlil qilish, aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan tavsiyalar tayyorlash va uni talim muassasalariga etkazish;

g) uqituvchilarni uquv tarbiya jarayonida ilgor pedagogik va akhborot tekhnologiyalarini joriy etish buyicha metodik tavsiya va qullanmalar bilan taminlash;

d) mazkur fanlar buyicha metodik ishlarini muvofiqlashtirish, turli sinovlar natijalarini tahlil qilish, yangi uquv metodik qullanma va darsliklar sinovi buyicha materiallar tayyorlash, yangi metodik adabiyotlar tugrisidagi malumotlarni uqituvchilarga etkazish;

e) uqituvchilarni uquv-tarbiya jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasion tekhnologiyalarni joriy etish buyicha metodik tavsiya va qullanmalar bilan taminlanishida yordam berish, ulardan foydalanishni tashkil etish;

j) talim-tarbiyani rivojlantirishga va sifatini oshirishga oid turli anjuman, ilmiy-amaliy konferensiyalar, uquvlar kurik-tanlovlar (eng yakhshi dars ishlanmasi, eng yakhshi fan khonasi va boshqalar), avgust kengashlari, ilmiy-amaliy yigilishlarni tashkilashtirish va utkazilishini taminlash;

z) fanlar buyicha maktab va tuman (shahar) miqyosidagi bellashuvlarni utkazish, uning natijalarini tahlil qilish hamda metodik tavsiyalar ishlab chiqish;

i) davlat talim standartlari va uquv dasturlari tajriba-sinovi ishlari buyicha tajriba maydonlari faoliyatiga metodik yordam kursatish;

k) yosh mutakhassislarning malakasini oshirish va kasbiy tayyorgarligini takomillashtirish buyicha “Ustoz-shogird” maktablaridan foydalanishni taminlash;

l) maktab uqituvchilari darslarini tahlil qilish va ularga metodik yordam kursatish;

m) tuman tayanch talim muassasalari negizida ona tili fanini uqitilish sifatini oshirish, ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini joriy etishga oid seminar va konferensiyalar utkazish, yuzaga kelayotgan muammolarni bartaraf etish chora- tadbirlarini ishlab chiqish;

n) mazkur fan uqituvchilari tugrisida malumotlar bazasini yaratish va ularning malakasini oshirish istiqbol rejalarining bajarilishini taminlash;

o) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning ona tili va adabiyoti, uzbek tili, qardosh tillar uquv fanlari buyicha davlat talim standartlari talablarini uzlashtirishi monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
aniq fanlar (matematika, informatika,
chizmachilik, tasviriy sanat) metodisti
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) aniq fanlarning uqitilishi buyicha metod birlashmalar va metodik kengashlar ishlariga amaliy va metodik yordam berishni taminlash;

b) uquvchilar bilim darajasi, oraliq, bosqichli nazorat ishlari va yakuniy attestasiya natijalarini tahlil qilish, aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan tavsiyalar tayyorlash va uni talim muassasalariga etkazish;

v) uqituvchilarni uquv-tarbiya jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarni joriy etish buyicha metodik tavsiya va qullanmalar bilan taminlanishida yordam berish, ulardan foydalanishni amalga oshirish;

g) mazkur fanlar buyicha metodik ishlarni muvofiqlashtirish, turli sinovlar natijalarini tahlil qilish, yangi uquv-metodik qullanma va darsliklar sinovi buyicha materiallar tayyorlash, yangi metodik adabiyotlar tugrisidagi malumotlarni uqituvchilarga etkazish;

d) talim-tarbiyani rivojlantirishga va sifatini oshirishga oid turli anjuman, ilmiy-amaliy konferensiyalar, uquvlar kurik-tanlovlar (eng yakhshi dars ishlanmasi, eng yakhshi fan khonasi va boshqalar), avgust kengashlari, ilmiy-amaliy yigilishlarni tashkilashtirish va utkazilishini taminlash;

e) talim-tarbiyani rivojlantirishga, mazkur fanlarning uqitilishi sifatini oshirishga oid turli anjuman, ilmiy-amaliy konferensiyalar, uquvlar kurik-tanlovlar (eng yakhshi dars ishlanmasi, eng yakhshi fan khonasi va boshqalar), avgust kengashlari, ilmiy-amaliy yigilishlarini utkazilishini taminlash;

j) “Ustoz-shogird” tizimi asosida fan uqituvchilarining malakasini oshirishga metodik yordam berish;

z) mazkur fan uqituvchilari tugrisida malumotlar bazasini yaratish va ularning malakasini oshirish istiqbol rejalarining bajarilishini taminlash;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning uquv fanlari buyicha davlat talim standartlari talablarini uzlashtirishi monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
tabiiy fanlar (kimyo, fizika, biologiya,

geografiya) metodisti lavozimining

malaka tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) tabiiy fanlarning uqitilishi buyicha metod birlashmalar va metodik kengashlar ishlariga metodik yordam berishni taminlash;

b) uquvchilar bilim darajasi, oraliq, bosqichli nazorat ishlari va yakuniy attestasiya natijalarini urganib tahlil qilish, aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan tavsiyalar tayyorlash va uni talim muassasalariga etkazish;

g) mazkur fanlar buyicha metodik ishlarni muvofiqlashtirish, turli sinovlar natijalarini tahlil qilish, yangi uquv metodik qullanma va darsliklar sinovi buyicha materiallar tayyorlash, yangi metodik adabiyotlar tugrisidagi malumotlarni uqituvchilarga etkazish;

d) uqituvchilarning dars jarayonida laboratoriya, amaliy mashgulotlarni utkazishini nazorat qilish va bu borada metodik yordam kursatish;

e) davlat talim standartlari va uquv dasturlari tajriba sinovi ishlari buyicha tajriba maydonlari faoliyatiga amaliy metodik yordam kursatish;

z) fanlar buyicha umumiy urta talim maktabi va tuman (shahar) miqyosida bellashuvlarni tashkillashtirish va utkazish, natijasini tahlil qilish hamda metodik tavsiyalar ishlab chiqish;

i) “Ustoz-shogird” tizimi asosida fan uqituvchilarining malakasini oshirishga metodik yordam berish;

k) mazkur fan uqituvchilari tugrisida malumotlar bazasini yaratish va ularning malakasini oshirish istiqbol rejalarining bajarilishini taminlash;

l) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning uquv fanlari buyicha davlat talim standartlari talablarini uzlashtirishi monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash
va tashkil etish tuman (shahar) bulimi ijtimoiy fanlar (tarikh,
davlat va huquq asoslari, iqtisodiy bilim asoslari)
metodisti lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) ijtimoiy fanlarning uqitilishi buyicha metod birlashmalar va metodik kengashlar ishlariga metodik yordam berishni taminlash;

g) mazkur fanlar buyicha metodik ishlarini muvofiqlashtirish, turli sinovlar natijalarini tahlil qilish, yangi uquv metodik qullanma va darsliklar sinovi buyicha materiallar tayyorlash, yangi metodik adabiyotlar tugrisidagi malumotlarni uqituvchilarga etkazish;

d) uqituvchilarning dars jarayonida amaliy mashgulotlarini utkazishni nazorat kilish, monitoringini olib borish va bu borada metodik yordam kursatish;

e) talim-tarbiyani rivojlantirishga va sifatini oshirishga oid turli anjuman, ilmiy-amaliy konferensiyalar, uquvlar kurik-tanlovlar (eng yakhshi dars ishlanmasi, eng yakhshi fan khonasi va boshqalar), avgust kengashlari, ilmiy-amaliy yigilishlarni tashkilashtirish va utkazilishini taminlash;

j) fanlar buyicha maktab va tuman (shahar) bellashuvlarini tashkillashtirish va utkazish, natijalarini tahlil qilish hamda metodik tavsiyalar ishlab chiqish;

z) “Ustoz-shogird” tizimi asosida fan uqituvchilarining malakasini oshirishga metodik yordam berish;

i) mazkur fan uqituvchilari tugrisida malumotlar bazasini yaratish va ularning malakasini oshirish istiqbol rejalarining bajarilishini taminlash;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning uquv fanlari buyicha davlat talim standartlari talablarini uzlashtirishi monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
chet tillari (ingliz, fransuz, nemis)
metodisti lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) chet tillarining (ingliz, fransuz, nemis) uqitilishi buyicha metod birlashmalar va metodik kengashlar ishlariga amaliy va metodik yordam berishni taminlash;

e) fanlar buyicha maktab, tuman (shahar) miqyosidagi bellashuvlarni tashkillashtirish va uni utkazish, natijasini tahlil qilish hamda metodik tavsiyalar ishlab chiqish;

j) “Ustoz-shogird” tizimi asosida fan uqituvchilarining malakasini oshirishga metodik va amaliy yordam berish;

z) mazkur fan uqituvchilari tugrisida malumotlar bazasini yaratish va ularning malakasini oshirish istiqbol rejalarining bajarilishini taminlash;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning uquv fanlari buyicha davlat talim standartlari talablarini uzlashtirishi monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
rus tili va adabiyoti (uzbek va rus maktablari

uchun) metodisti lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) rus tili va adabiyotining uqitilishi (talim uzbek va boshqa tillarda olib boriladigan maktablarda hamda talim rus tilida olib boriladigan maktablar) buyicha metod birlashmalar va metodik kengashlar ishlariga metodik yordam berishni taminlash;

v) uqituvchilarni uquv-tarbiya jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarni joriy etish buyicha metodik tavsiya va qullanmalar bilan taminlanishida metodik yordam berish va ulardan foydalanishni amalga oshirish;

e) fanlar buyicha maktab va tuman (shahar) miqyosida bellashuvlarni tashkillashtirish va uni utkazish, natijasini tahlil qilish hamda metodik tavsiyalar ishlab chiqish;

j) “Ustoz-shogird” tizimi asosida fan uqituvchilarining malakasini oshirishga metodik yordam berish;

i) mazkur fan uqituvchilari tugrisida malumotlar bazasini yaratish va ularning malakasini oshirish istiqbol rejalarining bajarilishini taminlash;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning uquv fanlari buyicha davlat talim standartlari talablarini uzlashtirishi monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
jismoniy tarbiya, mehnat, musiqa fanlari
metodisti lavozimining malaka

tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) jismoniy tarbiya, mehnat, musiqa fanlarining uqitilishi buyicha metod birlashmalar va metodik kengashlar ishlariga amaliy va metodik yordam berishni taminlash;

v) uquvchilarni jismoniy tarbiya va sport bilan shugullanishga ommaviy jalb qilishni, bolalar sport inshoatlaridan samarali foydalanishni taminlash;

d) uquvchilar urtasida turli sport musobaqalarini utkazish, avgust kengashlari, ilmiy-amaliy yigilishlarini tashkilashtirish va utkazilishini taminlash;

e) fanlar buyicha maktab va tuman (shahar) bellashuvlarini tashkillashtirish va utkazish, natijasini tahlil qilish hamda metodik tavsiyalar ishlab chiqish;

j) “Ustoz-shogird” tizimi asosida fan uqituvchilarining malakasini oshirishga metodik va amaliy yordam berish;

z) mazkur fan uqituvchilari tugrisida malumotlar bazasini yaratish va ularning malakasini oshirish istiqbol rejalarini bajarilishini taminlash;

i) sanitariya-gigiena talablariga, mehnatni muhofaza qilish,tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning uquv fanlari buyicha davlat talim standartlari talablarini uzlashtirishi monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi
milliy goya va manaviyat asoslari metodisti
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1359
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) milliy goya va manaviyat asoslari metod birlashmalar va metodik kengashlar ishlariga amaliy va metodik yordam berishni taminlash;

b) “Milliy goya va maanviyat asoslari” turkumiga kiruvchi fanlarni uqitilishi va manaviy-marifiy ishlar samaradorligi yunalishidagi ishlarni talim muassasalarida amalga oshirilishini taminlash;

g) uqituvchilarni uquv-tarbiya jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarni joriy etish buyicha metodik tavsiya va qullanmalar bilan taminlanishida yordam berish, ulardan foydalanishni amalga oshirish;

j) fanlar buyicha maktab va tuman (shahar) bellashuvlarini tashkillashtirish va uni utkazish, natijalarini tahlil qilish hamda metodik tavsiyalar ishlab chiqish;

z) “Ustoz-shogird” tizimi asosida fan uqituvchilarining malakasini oshirishga metodik va amaliy yordam berish;

i) mazkur fan uqituvchilari tugrisida malumotlar bazasini yaratish va ularning malakasini oshirish, istiqbol rejalarining bajarilishini taminlash;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) uquvchilarning uquv fanlari buyicha davlat talim standartlari talablarini uzlashtirishi monitoringini olib borish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Psikholog lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2292
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2444
Khodimlar toifasi	mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) umumiy urta talim maktablari uquvchilari bilan uzluksiz kasbga yunaltirish vazifalari bilan bogliq (1-9-sinflar) psikhologik-pedagogik tashkhis va korreksion ishlar buyicha tadbirlarni tashkil etish;

b) 6-7 yoshli bolalarni maktabning 1-sinfiga qabul qilish komissiyasi faoliyatida ishtirok etish, bolalarni diagnostik tekshirishni utkazish, ularning umumiy urta talim maktabida uqish va moslashishiga psikhologik tayyorgarligini aniqlash va tegishli khulosani rasmiylashtirish va ota-onalarga tavsiyalar berish;

v) turli yoshdagi iqtidorli va salohiyatli bolalarni aniqlash tadbirlarini utkazish, ularni saralash va khalq talimi tizimining ikhtisoslashtirilgan maktablariga qabul qilish komissiyasi faoliyatida ishtirok etish;

g) uquvchilarning qiziqishlari, moyilliklari va kasbiy maqsadlarini namoyon qilish, ularni psikhologik-pedagogik tashkhislash daftarini yuritish, umumiy urta talim maktablari tuqqizinchi sinf bitiruvchilariga tavsiyanoma berish buyicha maktab psikhologlariga metodik yordam berish;

d) tuqqizinchi sinf bitiruvchilarini akademik lisey va kasb-hunar kollejlariga yunaltirish va qabul qilish hududiy komissiyalari faoliyatida ishtirok etish;

e) uquvchilar, shuningdek, “Ogir” khulqli bolalar va usmirlarning “deviant” khulqi muammolari bilan bogliq psikhologik maslahat tadbirlarini utkazish;

j) maktabgacha talim muassasalari va umumtalim muassasalari psikhologlarining funksional vazifalariga oid faoliyatini olib borilishini nazorat qilish;

z) uquvchilarning aqli va idroki hamda shakhs sifatida rivojlanishini psikhologik- pedagogik tashkhislash va korreksiyalashning dolzarb muammolariga bagishlangan metodik seminarlar, guruhlarda psikhologik treninglar utkazish;

i) amaliyotda uquvchilarni psikhologik-pedagogik tashkhislash metodikalaridan (anketalar, psikhologik testlar, shakhsiy surovnomalar va h.k.) tugri foydalanish buyicha olingan natijalarning makhfiyligini taminlash;

k) sanitariya-gigiena talablariga, mehnatni muhofaza qilish,tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) jamoadagi ijtimoiy-psikhologik iqlimga tasir kursatuvchi omillarni;

g) umumiy va ijtimoiy psikhologiya, yosh psikhologiyasini, tibbiy psikhologiya, maktabgacha va maktab yoshidagi bolalar psikhologiyasi khususiyatlarini;

d) bolalar neyropsikhologiyasi, psikhodiagnostika yutuqlari, individual farq psikhologiyasi, muhandislar psikhologiyasi, defektologiya asoslarini;

e) psikhoterapiya, seksologiya, psikhogigiena, kasbga yunaltirish, kasbshunoslik va mehnat psikhologiyasini;

j) testlash metodologiyasi va metodikasi, psikhopatologiya, individual va guruhlar buyicha kasbga maslahat berishning zamonaviy metodlarini;

z) bolaning normal va notugri rivojlanishini tashkhislash va tuzatishni, khulq etikasi va madaniyatini;

i) tadqiqot ishlarini utkazish tekhnologiyasini, tadqiqot natijalarini kompyuterda qayta ishlashni, psikhodiagnostikaning dolzarb ilmiy malumotlarini;

k) uquvchilarni (tarbiyalanuvchilar) mehnati muhofazasi, sogligini saqlash, kasbga yunaltirish, bandligi masalalarini tartibga soluvchi meyoriy hujjatlar va ularning ijtimoiy muhofazasini;

l) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik yoki psikhologik malumot;

b) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Defektolog lavozimining malaka tavsiflari (respublika tashkhis
markazi, khalq talim muassasalari faoliyatini metodik
taminlash va tashkil etish tuman

(shahar) bulimlarida)

Tartib raqami	2717
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2330
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) vrach va psikholog bilan birgalikda un turt yoshgacha bulgan ruhiy va jismoniy rivojlanishida muammosi bor bolalarni aniqlash;

b) ularni uqitish va tarbiyalash buyicha tavsiyalar berish hamda kasbga yunaltirish ishlarini taminlash;

v) khalq talimi boshqaruv organlariga urta-makhsus kasb-hunar talimi muassasalarida rivojlanishida muammosi bulgan bitiruvchilar uchun makhsus guruhlar ochish taklifini kiritish;

g) jismoniy va psikhologik rivojlanishida muammosi bor bolalarning ota-onalariga ularning keyingi turmush tarzini belgilash, sogligini tiklash, uqitish, ularni kasbiy qiziqishlari buyicha ishga joylashtirishda amaliy yordam kursatish;

d) zarur hollarda jismoniy yoki psikhik rivojlanishida nuqsonlari bulgan bolalarni tegishli tashkhis quyish uchun psikhologik-tibbiy-pedagogik komissiyaga yunaltirish;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) talim buyicha statistik materiallarni;

v) makhsus va yoshlar pedagogikasi va psikhologiyasini;

v) defektologiyaning anatomik-fiziologik va klinik asoslarini;

g) uquvchilar (tarbiyalanuvchilar) rivojlanishidagi kamchiliklarni oldini olish, tuzatishning metodlari va usullarini;

d) rivojlanishda kamchiliklar mavjud bulgan uquvchilar (tarbiyalanuvchilar) bilan ishlashda qullaniladigan dasturiy-metodik adabiyotlarni;

e) defektologiya fanining eng yangi yutuqlarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) uz yunalishi buyicha kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash
va tashkil etish tuman (shahar) bulimi bolalarni ijtimoiy
himoyasi buyicha mutakhassis lavozimining malaka
tavsiflari (vasiylik va homiylik buyicha)

Tartib raqami	1329
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2445
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) Ota-onasining qaramogidan mahrum bulgan bolalarni aniqlash, ularni hisobga olish va ota-ona qaramogidan mahrum bulgan har bir holatda bola manfaatlaridan kelib chiqib, bolalarni joylashtirish shakllarini tanlash;

b) farzandlikka berish, vasiy yoki homiy tayinlash, oilaga tarbiyaga berish (patronat), internat turidagi muassasalarga joylashtirish ishlarini amalga oshirish;

v) tuman, shahar hokimiga voyaga etmagan bolalarni farzandlikka, vasiylikka, homiylikka olish yuzasidan tavsiyanomalar tayyorlash;

g) vasiy va homiy huquqlarining amalga oshirilishi hamda majburiyatlarining bajarilishi ustidan hamda oilaga tarbiyaga olingan yoki internat turdagi muassasalarga joylashtirilgan bolalarning turmush sharoitlarini, talim tarbiya olishlarini nazorat qilish;

d) ota-ona qaramogidan mahrum bulgan vasiylikka yoki homiylikka olingan, oilaga tarbiya (patronat)ga berilgan bolalarning mol mulkining saqlanishi ustidan tegishli huquqiy organlar bilan hamkorlikda nazoratini olib borish;

e) farzandlikka olish sirining saqlanishini taminlash, vasiy va homiy bulishni hamda bolalarni tarbiyaga olishni, farzandlikka olgan va farzandlikka olishni istovchi shakhslarning, farzandlikka olinganlarning, shuningdek, shakhslarning vasiylikka va homiylikka hamda tarbiyaga olingan voyaga etmaganlarning hisobini yuritish;

j) davlat muassasalari (internatlar)ga yuborilgan voyaga etmagan bolalarning hisobini olib borish, ularga oid bulgan hujjatlarni tayyorlash va ijrosini taminlash;

z) belgilangan tartibda sudlarga ota-onalik huquqidan mahrum qilish tugrisidagi davo arizalari bilan chiqish, sudlarda ota-onalik huquqidan mahrum qilish yoki ularning huquqini cheklash tugrisida, shuningdek, ota-onalik huquqlarini tiklash tugrisidagi ishlar kurib chiqilayotganda ishtirok etish;

i) qonunga muvofiq bolalarni ijtimoiy himoyasini taminlash monitoringini olib borish va boshqa qonunda belgilangan vazifalarni bajarish;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) amaldagi umumiy urta talim sohasidagi, bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) pedagogik fanlari hamda amaliyotini, boshqarish psikhologiyasi yutuqlarini;

v) bolalarni vatanparvarlik ruhida manaviy-akhloqiy tarbiyalash metodikalarini;

g) davlat talim standartlari talablari va uning mazmunini;

d) jamoani boshqarishning samarali usullari, khodimlarni manaviy va moddiy ragbatlantirish tizimlari va metodlarini;

e) ilgor pedagogik tekhnologiyalar va ularni tatbiq etish metodlarini;

j) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

bob. Respublika talim markazi khodimlarining
malaka tavsiflari
. Respublika talim markazi direktori
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	557
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Respublika talim markazining (bundan buyon matnda talim markazi deb yuritiladi) umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish;

b) talim markaziga yuklangan vazifa va kasbiy majburiyatlarni bajarish, ijro intizomiga rioya qilish;

v) talim markazining yillik va istiqbol ish rejalarini shakllantirish, ularni uz vaqtida sifatli bajarilishini nazorat qilish hamda uning ilmiy kengashi faoliyatiga rahbarlik qilish;

g) Respublika fan olimpiadasi, bilimlar bellashuvini tegishli tashkilotlar bilan hamkorlikda tashkil etish;

d) talim markaziga ajratilgan byudjet mablaglari va boshqa byudjetdan tashqari tushumlardan tugri foydalanishni taminlash hamda uning mulkiga ehtiyotkorona munosabatda bulish;

e) darslik va uquv-metodik qullanmalarning yangi avlodlarini yaratish rejalarining ijrosini muvofiqlashtirib borish;

j) talim markazining khodimlarga bulgan ehtiyojini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish, yuqori malakali mutakhassislar bilan tuldirish, ularning kasbiy mahoratlarini rivojlantirish buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish hamda kadrlar zakhirasini shakllantirish;

z) talim markazi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni, khodimlar attestasiyasini hamda ular tomonidan mehnat intizomiga rioya qilinishini taminlash;

i) talim markazi khodimlarining vazifalari, lavozim majburiyatlarini belgilash, ular orasidagi eng faollarini ragbatlantirish, uz vakolati doirasida intizomiy jazo choralarini qullash masalalarini kurib chiqish;

k) talim markazi bulim boshliqlari ish taqsimotini, khodimlarning yillik hamda oylik ish rejalarini tasdiqlash va ular tomonidan uziga yuklatilgan vazifalarning bajarilishini nazorat qilish;

l) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik sharnomalari tuzishda talim markazi nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish, ishonchnomalar berish, turli yunalishdagi davlat va nodavlat jamgarmalar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

m) talim markazining moddiy-tekhnika bazasini mustahkamlashga oid chora- tadbirlarni amalga oshirish, uquv jihozlari, asbob-uskunalar va boshqa talim vositalarining saqlanishini va ulardan samarali foydalanishni taminlash;

n) jismoniy va yuridik shakhslarning yozma hamda ogzaki murojaatlarini, ariza va shikoyatlarini kurib chiqish;

o) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga, umumiy urta talim maktablari uchun darsliklar va uquv qullanmalarining nashrga tayyorlashga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida besh yillik ish staji.

. Respublika talim markazi direktori
urinbosari lavozimining malaka
tavsiflari

Tartib raqami	914
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) uziga biriktirilgan bulimlarning yillik va istiqbol ish rejalarining shakllantirish va uz vaqtida sifatli bajarilishini nazorat qilish;

b) fanlar buyicha uquv-metodik qullanmalar yaratish, uqitishning ilgor tekhnologiyalarini urganish, ommalashtirish, metodik ishlarni yunaltirib borish;

v) manaviy-marifiy ishlar hamda ruhiy yoki jismoniy rivojlanishida muammosi bulgan bolalar talim-tarbiyasining tashkiliy-uslubiy masalalariga oid ishlarni muvofiqlashtirish;

g) khalq talimi tizimidagi viloyat metodika markazlari, khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimi qoshidagi talim muassasalarining uquv tarbiya jarayonini metodik taminlash kichik guruhlari faoliyatini muvofiqlashtirish;

d) talim muassasalarini attestasiya va akkreditasiyaga tayyorlash, fan khonalarini jihozlashni metodik jihatdan taminlash, biriktirilgan fanlar va yunalishlar buyicha bulimlarda mualliflar bilan ishlarni tashkil qilish;

e) biriktirilgan fanlar va mazkur fanlarning uqitilishi buyicha darslik, uquv- metodik qullanmalarni yaratish, bolalar sportini rivojlantirish, uslubiy taminot masalalari, talim jarayoni uchun zaruriy uquv-kurgazmalarga quyilgan metodik talablarni yaratish ishlarini, amaliy tadbirlarni tashkil etish;

j) ilmiy-metodik kengashlar, mualliflar va nashriyotlar bilan olib boriladigan ishlarni muvofiqlashtirish;

z) darsliklarni nashriyotlar va mualliflar ishtirokida qayta ishlab tasdiqlashga taqdim etish;

i) umumiy urta talim maktablari, akademik-liseylar, kasb-hunar kollejlari uquvchilarining umumtalim fanlari buyicha olimpiadalarini, bilimlar belashuvini utkazishga tayyorgarlik kurish;

k) talimdagi ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini urganish, ularni mahalliy sharoitlarni hisobga olgan holda takomillashtirish;

l) ikhtisoslashtirilgan maktablar, ayrim chuqur urganiladigan fanlarni uqitishga doir uquv reja va uquv dasturlarini hamda metodik tavsiyalarni ishlab chiqish, amaliyotga joriy etish ishlarini tashkil etish;

m) umumiy urta talim maktablari uchun har uquv yiliga chop etilishi rejalashtiriladigan darslik va uquv-metodik qullanmalarni istiqbol nashr rejasini shakllantirish;

n) darslik hamda uquv-metodik qullanmalarning yangi avlodini tanlov asosida yaratishda mualliflar va darsliklar tanlovini tashkil etish;

o) darslik va uquv-metodik qullanmalarni nashrga tayyorlash ishlarini tashkil etish;

p) talimga oid respublika miqyosida utkaziladigan seminar, konferensiya kurik tanlov kabi tadbirlarni rejalashtirish va ularning metodik taminlash ishlarini amalga oshirish;

r) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) davlat talim standartlari talablarini uquvchilar tomonidan uzlashtirishi monitoringini olib borish natijasida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

j) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini, talimning metod va vositalarini;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

v) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

g) kamida besh yillik ish staji.

. Respublika talim markazi bulim boshligi
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1925
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1239
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) bulimga umumiy rahbarlik qilish va bulim ishlarini rejalashtirish hamda uning bajarilishini nazorat qilish;

b) bulim Nizomi va rejasi asosida ishlarni tashkil etish, khodimlar urtasida vazifalarni taqsimlash, mehnat intizomiga rioya etilishi yuzasidan nazorat olib borish;

v) talim markazi rahbariyatining topshiriqlarini va ilmiy metodik kengash qarorlari ijrosini taminlash;

g) bulim khodimlarini talimdagi yangiliklar bilan tanishtirib borish va uqitishning ilgor pedagogik tekhnologiyalarga oid davra suhbatlari uyushtirish;

d) uquv jarayonini takomillashtirish, talim-tarbiya sifati va samaradorligini oshirish borasida metodik khizmatni kursatishga oid ishlarini muvofiqlashtirish;

e) umumiy urta talim maktablari uchun darsliklar va uquv qullanmalarining har uquv yili uchun nashr rejasi loyihalarini tayyorlash;

j) qayta nashr etiladigan, qayta ishlanadigan va yangi yaratilgan darslik, uquv- metodik qullanmalarni ekspertizadan utkazish ishlarini tashkil qilish va nashrga tayyorlash;

i) umumiy urta talim maktablari uchun uquv-metodik qullanmalar, metodik tavsiyalar, dars ishlanmalari, plakatlar yaratish ishlarini tashkil etish va ularni uquv jarayoniga tatbiq etishda uslubiy yordam kursatish;

k) Davlat talim standarti talablari asosida uquvchilarning bilimini aniqlash buyicha nazorat ishlarini tayyorlash, monitoringini amalga oshirish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etishga oid tavsiyalar ishlab chiqish;

l) pedagog khodimlarning uzluksiz malaka oshirishida “Ustoz-shogird” maktabi faoliyatiga amaliy-metodik yordam berish, shuningdek, uquvchilarning Respublika fan olimpiadalari, “Yilning eng yakhshi maktabi”, “Yilning eng yakhshi fan uqituvchisi”, “Yil pedagogi”, “Yilning eng yakhshi metodisti” va boshqa kurik-tanlovlarni utkazishda ishtirok etish;

m) khalqaro olimpiadalarga uquvchilarni tanlash va tayyorlashda ishtirok etish, mazkur tadbirlarni utkazish buyicha tavsiyalar, test va yozma ish, amaliy topshiriqlar hamda baholash mezonlarini tayyorlashga rahbarlik qilish;

n) tajriba-tadqiqot maydonlari ishini tashkil etishda metodik yordam berish va natijalarini umumlashtirishga rahbarlik qilish;

o) fan va yunalishlar buyicha ilmiy-metodik kengashlar faoliyatini tashkil etish;

p) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) davlat talim standartlari talablarini uquvchilar tomonidan uzlashtirishi monitoringini olib borish natijasida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

j) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini, talimning metod va vositalarini;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji;

. Respublika talim markazi bosh metodisti
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	296
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1229
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) umumtalim muassasalarida davlat talim standartlari, uquv dasturlarining ijrosini, talim-tarbiya va metodik khizmatning ahvolini urganib, aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish buyicha metodik kursatma va tavsiyalar berish;

b) biriktirilgan fani buyicha qayta nashr etiladigan va yangi yaratilgan darslik, uquv-metodik qullanmalarni ekspertizadan utkazish ishlarini tashkil qilish va ekspertiza natijalarini mualliflarga etkazish, mualliflar bilan ishlash hamda darslik va uquv qullanmalarni nashrga tayyorlash;

v) davlat talim standartlari talablarining bajarilishi yuzasidan utkazilgan monitoring natijalari asosida uquvchilarning bilimidagi uzilishlarni tuldirish masalalari buyicha tavsiyalar yaratish;

g) talim muassasalarini attestasiya va akkreditasiyaga tayyorlash hamda jihozlashning metodik taminoti bilan shugullanishda amaliy yordam kursatish;

d) amaldagi qonunchilikda belgilangan tartibda Respublikamizda talim yunalishida faoliyat kursatayotgan khalqaro tashkilotlar bilan hamkorlik ishlarini amalga oshirish;

e) biriktirilgan fani yunalishidagi tajriba-tadqiqot ishlarining olib borilishini tashkil etish, metodik yordam kursatish;

j) ikhtisoslashtirilgan va ayrim fanlar chuqur urganiladigan maktablar va sinflar uchun uquv reja, uquv dastur, metodik adabiyotlarni yaratish buyicha mualliflar guruhini shakllantirish;

z) umumiy urta talim maktablari fan khonalarini jihozlash, fizika, kimyo, biologiya va boshqa fanlari uchun yaratilgan uquv-laboratoriya jihozlari, kompyuter sinflaridan samarali foydalanish buyicha metodik tavsiyalar yaratish;

i) umumiy urta talim maktablari yakuniy attestasiyasi uchun materiallar tayyorlash va utkazilishida amaliy yordam kursatish;

k) pedagogik fan yutuqlari va ilgor pedagogik tajribalar, “Milliy istiqlol goyasi”, milliy va umuminsoniy qadriyatlar asosida uquvchi-yoshlarda manaviy-ahloqiy sifatlarni shakllantirishga qaratilgan metodik tavsiyalar yaratish;

l) metodik khizmat tizimini takomillashtirishga yunaltirilgan uquv-seminarlar va boshqa tadbirlarni tashkil etish;

m) uquvchilarning Respublika fan olimpiadalari, “Yilning eng yakhshi maktabi”, “Yilning eng yakhshi fan uqituvchisi” va boshqa kurik-tanlovlarni utkazish buyicha nazorat topshiriqlar va baholash mezonlarini tayyorlash;

n) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) davlat talim standartlari talablarini uquvchilar tomonidan uzlashtirishi monitoringini olib borish natijasida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini, talimning metod va vositalarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Respublika talim markazi etakchi
metodisti lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1718
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) biriktirilgan fani buyicha qayta nashr etiladigan, qayta ishlanadigan va yangi yaratilgan darslik, uquv-metodik qullanmalarni ekspertizadan utkazish ishlarini tashkil qilish va ekspertiza natijalarini mualliflarga etkazish, ular bilan ishlash hamda nashrga tayyorlash;

b) davlat talim standartlari talablarining bajarilishi yuzasidan utkazilgan monitoring natijalari asosida uquvchilarning bilimidagi uzilishlarni tuldirish masalalari buyicha tavsiyalar yaratish;

v) uquv jarayoniga uqitishning zamonaviy ilgor shakllarini, yangi pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini joriy etishda metodik yordam kursatish;

g) talim muassasalarida talim-tarbiya samaradorligini oshirishga, pedagogik jarayonni takomillashtirishga yunaltirish, ilgor pedagogik tajribalarni urganish va ularni ommalashtirish;

d) talim-tarbiyani rivojlantirishga va sifatini oshirishga oid turli anjumanlar, ilmiy-amaliy konferensiyalar, uquv kurik-tanlovlarini tashkilashtirish va uni utkazish;

e) fanlar buyicha tuman (shahar) va viloyat miqyosidagi bellashuvlarni utkazishga amaliy yordam kursatish, natijasini tahlil qilish va aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etishga oid tavsiyalar yaratish;

j) biriktirilgan fanlari va yunalishlarida uqitishning zamonaviy ilgor shakl va usullari, yangi pedagogik tekhnologiyalar tugrisida malumotlar hamda mazkur yunalishdagi ijodkor uqituvchilar, metodistlar faoliyatiga oid malumotlar bazasini yaratish;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) davlat talim standartlari talablarini uquvchilar tomonidan uzlashtirishi monitoringini olib borish natijasida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini, talimning metod va vositalarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Respublika talim markazi 1-toifali
metodisti lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1718
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) biriktirilgan fani buyicha qayta nashr etiladigan, qayta ishlanadigan va yangi yaratilgan darslik, uquv-metodik qullanmalarni ekspertizadan utkazish ishlarini tashkil qilish;

b) ilgor ish tajribalar bazasini tashkil etish, umumiy urta talim maktablarida darslarni kuzatish, tahlil qilish va kamchiliklarni tuzatish buyicha amaliy-metodik yordam kursatish;

v) uz yunalishidagi fanlar buyicha metodik kursatmalar, tavsiyalar, yozma nazorat ish namunalari va test topshiriqlarini tayyorlash, biriktirilgan fanlari yuzasidan tajriba- tadqiqot ishlarini tashkil etish;

g) biriktirilgan fanlarini uqitish buyicha uqituvchilarga metodik yordam sifatida telekursatuv, radioeshittirish, gazeta va jurnallarga maqolalar tayyorlash;

d) ilmiy metodik kengash muhokamasiga uz yunalishi buyicha qulyozmalarni tayyorlash;

e) uquvchilar bilim darajasi, oraliq nazorat ishlari, yakuniy attestasiya va bosqichli nazorat ishlar natijalarini urganib tahlil qilish, monitoringini olib borib aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan tavsiyalar tayyorlash;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) davlat talim standartlari talablarini uquvchilar tomonidan uzlashtirishi monitoringini olib borish natijasida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish yullarini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini, talimning metod va vositalarini;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

bob. Uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va
psikhologik-pedagogik respublika tashkhis markazi
khodimlarining malaka tavsiflari
. Uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va
psikhologik-pedagogik respublika tashkhis
markazi direktori lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	528
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik-pedagogik respublika tashkhis markazi (bundan buyon matnda tashkhis markazi deb yuritiladi)ning umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish;

b) tashkhis markazi ish faoliyatini samarali tashkil etish, yillik va istiqbol ish rejalarini shakllantirish, ularni uz vaqtida sifatli bajarilishini nazorat qilish, ijro intizomiga rioya qilish hamda ilmiy-metodik kengashi faoliyatiga rahbarlik qilish;

v) tashkhis markazi tomonidan ilmiy-nazariy hamda ilmiy-amaliy konferensiyalar, seminarlar tashkil etish, ilmiy maqolalar va tuplamlar yaratish ishlariga rahbarlik qilish;

g) tashkhis markaziga ajratilgan byudjet mablaglari va boshqa byudjetdan tashqari tushumlardan tugri foydalanishni taminlash hamda uning mulkiga ehtiyotkorona munosabatda bulish;

d) tashkhis markazining khodimlarga bulgan ehtiyojini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish, yuqori malakali mutakhassislar bilan tuldirish, ularning kasbiy mahoratlarini rivojlantirish buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish hamda kadrlar zakhirasini shakllantirish;

e) tashkhis markazi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish, khodimlar attestasiyasi ishlarini tashkil qilish hamda ular tomonidan mehnat intizomiga rioya qilinishini nazorat qilish;

j) tashkhis markazi khodimlarining vazifalari, lavozim majburiyatlarini belgilash, ular orasidagi eng faollarini ragbatlantirish, uz vakolati doirasida intizomiy jazo choralarini qullash masalalarini kurib chiqish;

z) tashkhis markazi bulim boshliqlari ish taqsimotini, khodimlarning yillik hamda oylik ish rejalarini tasdiqlash va ular tomonidan uziga yuklatilgan vazifalarning bajarilishini nazorat qilish;

i) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik sharnomalari tuzishda tashkhis markazi nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish, ishonchnomalar berish, turli yunalishdagi davlat va nodavlat jamgarmalar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

k) tashkhis markazining moddiy-tekhnika bazasini mustahkamlashga oid chora- tadbirlarni amalga oshirish, uquv jihozlari, asbob-uskunalar va boshqa talim vositalarining saqlanishini va ulardan samarali foydalanishni taminlash;

l) uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik-pedagogik diagnostika masalalari buyicha jismoniy va yuridik shakhslarning murojaatlarini kurib chiqish, talim muassasalarida uquvchi-yoshlarni kasb-hunarga yunaltirish, ilmiy-metodik va akhborot taminotini amalga oshirish;

m) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida besh yillik ish staji.

. Uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik-pedagogik
respublika tashkhis markazi direktori urinbosari
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	913
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) tashkhis markazining yillik va istiqbol ish rejalarini shakllantirish, uz vaqtida bajarilishini nazorat qilishda ishtirok etish, uquvchilarning kasbiy motivlarini urganish, qiziqish va qobiliyatlarini tashkhis qilish metodikalarini ishlab chiqish, amalda qullash jarayonini tashkil etish;

b) talim muassasalarida uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish buyicha amaliy- uslubiy yordam berish, ilgor pedagogik va psikhologik metodikalarni va akhborot tekhnologiyalarni joriy etgan holda ularni mahalliy sharoitga moslashtirib amaliyotga tadbiq etish ishlarini muvofiqlashtirish;

v) uquvchilar va ularning ota-onalari uchun kasbiy maslahatlar berish, umumiy urta talim maktablari, kasb-hunar kollejlarida “Ochiq eshiklar” kunlari, “Kasblar festivali” tadbirlarini tashkil etish;

g) ilmiy-metodik kengash yillik ish rejasini tuzish va tasdiqlatish, mualliflar tomonidan yaratilgan uquv-metodik va boshqa qullanmalarni taqrizdan utkazish va nashrga tavsiya etish ishlarni muvofiqlashtirish;

d) turli ilmiy-tadqiqot institutlari bilan aloqalar urnatish, ilmiy hamkorlik qilish, ilmiy-amaliy konferensiyalar va seminarlar tashkil qilish;

e) bulimlarning ilmiy-uslubiy va tashkiliy ishlarini boshqarish, ularni tahlil qilish;

j) khodimlarni attestasiyadan utkazish buyicha hujjatlani tayyorlash, ularni qayta tayyorlash va malakasini oshirish ishlari buyicha tegishli malumotlarni yigish, tahlil qilish va tashkhis markazi direktoriga tegishli takliflar kiritib borish;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) davlat talim standartlari, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida besh yillik ish staji.

. Uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik-pedagogik
respublika tashkhis markazi bulim boshligi
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1925
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1239
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) bulimga umumiy rahbarlik qilish, uning ishlarini rejalashtirish hamda bajarilishini nazorat qilish;

b) bulim khodimlari urtasida vazifalarni taqsimlash, mehnat intizomiga rioya etilishi yuzasidan nazorat olib borish;

v) bulim khodimlarini malakasini oshirish yuzasidan talim markazi direktori urinbosariga takliflar kiritish;

g) bulim khodimlarini talimdagi yangiliklar bilan tanishtirib borish va uqitishning ilgor pedagogik tekhnologiyalarga oid davra suhbatlari uyushtirish;

d) tuqqizinchi sinf bitruvchilarini akademik lisey va kasb-hunar kollejlariga qamrab olish jarayoni monitoringini olib borish, ular tugrisidagi malumotlar elektron bazasini shakllantirish hamda talim markazining elektron saytini yangi malumotlar bilan boyitib borish;

e) olti yoshli bolalarni maktabga etuklik darajasini aniqlash buyicha tibbiy kurik, psikhologik-pedagogik tashkhis komissiyasi ishini tashkil etish, ularni standartlashtirilgan psikhologik metodikalar bilan taminlash;

j) ota-onalarga maslahat va tavsiyalar berish, maktabga qabul qilingan olti yoshli bolalarni uqishga moslashuv jarayonini nazorat qilish, ular bilan korreksion- rivojlantirish ishlarini tashkil etishda maktab psikhologlari, uqituvchilarga uslubiy yordam berish ishlarini tashkil etish;

z) uquvchilarni kasbga yunaltirishni va pedagogik-psikhologik diagnostikasini metodik taminlash kichik guruhlari faoliyatini tashkil etish va uslubiy yordam berish

i) talim muassasalari uchun kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik khizmatning tashkiliy, ilmiy-metodik, akhborot taminotini amalga oshirish;

k) talim muassasalarida psikhologik khizmatni tashkil etish, uning faoliyatini nazorat qilish va kamchiliklarni bartaraf qilish choralarini kurish;

l) sogliqni saqlash tizimi khodimlari bilan hamkorlikda talim muassalarida tibbiy khizmatni tashkil etish, uquvchilarni chuqurlashtirilgan tibbiy kurikdan utkazish ishlarida hamda soglomlashtirishni taminlovchi tegishli normativ-huquqiy hujjatlar va metodik qullanmalar yaratishda ishtirok etish;

m) bulim faoliyati yuzasidan haftalik, oylik, choraklik va yillik ishlar yakuni buyicha tahliliy malumot tayyorlash hamda rahbariyatga hisobot taqdim etish;

n) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) davlat talim standartlari, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) besh yildan kam bulmagan pedagogik ish staji.

. Uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik-pedagogik
respublika tashkhis markazi bosh metodist
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	296
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1229
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) aqliy va jismoniy rivojlanishida nuqsonlarga ega bulgan bolalar bilan korreksion-pedagogik ishlarni tashkil etish, bu boradagi ilgor tajribalarini urganish, ularni umumlashtirish va tatbiq etish choralarini amalga oshirish;

b) uz faoliyat yunalishlari buyicha mamlakatimizdagi oliy uquv yurtlari, jamoat tashkilotlari, khorijiy mamlakatlarning ilgor tajribalarini urganish, ularni umumlashtirish va ommalashtirish;

v) uz faoliyat yunalishlaridagi ishlab chiqilgan metodikalar, uquv-metodik qullanmalar va tavsiyalarni tajriba-sinovdan utkazish ishlarini tashkil etish va metodik yordam kursatish;

g) tajriba-sinov natijalari asosida kasb-hunarga yunaltirish metodikalarini milliy muhitga moslashtirishi va zamonaviy tekhnologiyalar asosida takomillashtirish hamda amaliyotga joriy etish;

d) umumiy urta talim maktablari kasb-hunarga yunaltirish, psikhologiya va tibbiy defektologiya khonalarini jihozlash buyicha metodik tavsiyalar yaratish hamda mutakhassislar uchun uquv seminarlar tashkil etish;

e) pedagogik fan yutuqlari va ilgor pedagogik tajribalar, milliy va umuminsoniy qadriyatlar asosida uquvchi-yoshlarda kasb-hunar sirlarini shakllantirishga qaratilgan metodik tavsiyalar yaratish;

j) khalq talimi muassasalari faoliyatini metodik taminlash va tashkil etish tuman (shahar) bulimlarining uquvchilarni kasbga yunaltirishni va pedagogik-psikhologik diagnostikasini metodik taminlash kichik guruhlari khodimlari uchun ilmiy-metodik khizmat tizimini takomillashtirishga yunaltirilgan uquv-seminarlar va boshqa tadbirlarni tashkil etish;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) davlat talim standartlari, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida uch yillik pedagogik ish staji.

. Uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik-pedagogik
respublika tashkhis markazi 1-toifali metodist
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	1718
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) umumiy urta talim maktablariga qabul qilinayotgan bolalarni kasb-hunarga yunaltirish, psikhologik-pedagogik tashkhis metodikalarini ishlab chiqish, aprobasiyadan utkazish, psikhologik-pedagogik tashkhis natijalari tugrisida malumotlar, uslubiy tavsiyalar tayyorlash;

b) umumtalim muassalariga qabul qilinadigan uquvchilar uchun kasb-hunarga yunaltirish, psikhologik-pedagogik tashkhis metodikalar tugrisidagi, kasb-hunarga yunaltirishning zamonaviy ilgor psikhologik-pedagogik tekhnologiyalar tugrisidagi hamda mazkur yunalishda ish olib borayotgan ijodkor amaliyotchi psikhologlar, uqituvchilar haqida malumotlar bazasini yaratish;

v) kasb-hunarga yunaltirishning zamonaviy ilgor pedagogik va akhborot tekhnologiyalarini joriy etish buyicha metodik yordam kursatish;

g) umumtalim muassasalarida kasb-hunarga yunaltirishning samaradorligini oshirishga, pedagogik jarayonni takomillashtirish va ilgor pedagogik tajribalarni urganish hamda ularni ommalashtirish;

d) uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik-pedagogik diagnostika ishlarini sifatini oshirishga oid ilmiy-amaliy konferensiyalar, uquvlar, kurik- tanlovlar, seminar-treninglarni tashkilashtirish;

e) “Yilning eng yakhshi psikhologi”, “Eng namunali kasb-hunarga yunaltirish khonasi”, “Yilning eng yakhshi defektologi” kurik tanlovi buyicha tuman (shahar), viloyat miqyosidagi bellashuvlarni tashkil etishga amaliy yordam kursatish;

j) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga va bola huquqlarini tartibga solishga oid normativ- huquqiy hujjatlarni;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) davlat talim standartlari, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida ikki yillik pedagogik-psikhologik ish staji.

. Uquvchilarni kasb-hunarga yunaltirish va psikhologik-pedagogik
respublika tashkhis markazi ish yurituvchisi
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	513
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	4115
Khodimlar toifasi	Tekhnik khodim

Lavozim vazifalari:

a) bulim yunalishidagi barcha tuplangan materiallarning kompyuter zahirasini yaratatish;

b) tashkhis markazidan va bulimdan chiqayotgan meyoriy-huquqiy hamda boshqa hujjatlarni qayd etish, tartibga solib borish;

v) har uch oyda bulim tomonidan amalga oshirilgan ishlarning kompyuter bazasini yaratish;

g) bulimning tozaligi, jihozlarning saqlanishiga, kompyuter tekhnikalarini ishlashini nazorat qilib borish;

d) kompyuterda akhborot khavfsizligini taminlash va davriy nazorat qilishni tashkil etish;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) davlatimizning khalq talimiga oid va bolalar huquqlarini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarini;

b) mutakhassisligi buyicha yangiliklarni, psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

v) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

g) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

d) davlat talim standartlari, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) urta makhsus malumot;

b) amaliy ish staji talab qilinmaydi.

bob. Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va
ularning malakasini oshirish instituti
khodimlarining malaka tavsiflari
. Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va
ularning malakasini oshirish instituti rektori
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	2341
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti (bundan buyon matnda institut deb yuritiladi) umumiy faoliyatiga rahbarlik qilish;

b) institutga yuklangan vazifa va kasbiy majburiyatlarni bajarish, ijro intizomiga rioya qilish;

v) institutning yillik va istiqbol ish rejalarini shakllantirish, ularni uz vaqtida sifatli bajarilishini nazorat qilish hamda uning ilmiy kengashi faoliyatiga rahbarlik qilish;

g) institutning ilmiy kengashi tavsiyalari asosida uquv-mavzu rejalar, dasturlar, ilmiy-uslubiy ishlar rejasini, maruzalar matnini tasdiqlash va laboratoriya mashgulotlari, ilmiy-amaliy ishlarning bajarilishini nazorat qilish;

d) institutga ajratilgan byudjet mablaglari va boshqa byudjetdan tashqari tushumlardan tugri foydalanishni amalga oshirish hamda uning mulkiga ehtiyotkorona munosabatda bulish;

e) institutning ichki tartib-qoidalarini belgilash, uni khodimlar va tinglovchilar tomonidan bajarilishini nazorat qilish;

j) institut mehnat jamoasida soglom manaviy muhitni shakllantirish, tinglovchilarga maishiy khizmat kursatish ishlarini tashkil qilish;

z) institutning khodimlarga bulgan ehtiyojini aniqlash, kadrlarni tanlash va joy- joyiga quyish, yuqori malakali mutakhassislar bilan tuldirish, ularning kasbiy mahoratlarini rivojlantirish buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish hamda kadrlar zakhirasini shakllantirish;

i) institut khodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirishni, khodimlar attestasiyasini hamda ular tomonidan mehnat intizomiga rioya qilinishini taminlash;

k) institut khodimlarining vazifalari, lavozim majburiyatlarini belgilash, ular orasidagi eng faollarini ragbatlantirish, uz vakolati doirasida intizomiy jazo choralarini qullash masalalarini kurib chiqish;

l) khodimlarning yillik ish rejalarini tasdiqlash va ular tomonidan uziga yuklatilgan vazifalarning bajarilishini nazorat qilish;

m) korkhona, muassasa va tashkilotlar bilan khujalik sharnomalari tuzishda institut nomidan faoliyat yuritish, uning manfaatlarini himoya qilish, ishonchnomalar berish, turli yunalishdagi davlat va nodavlat tashkilotlar bilan uzaro hamkorlikda ish yuritish;

n) institutning moddiy-tekhnika bazasini mustahkamlashga oid chora-tadbirlarni amalga oshirish, uquv jihozlari, asbob-uskunalar va boshqa talim vositalarining saqlanishini va ulardan samarali foydalanishni taminlash;

o) jismoniy va yuridik shakhslarning yozma hamda ogzaki murojaatlarini, ariza va shikoyatlarini kurib chiqish;

p) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga oid hamda bolalar huquqlarini tartibga soluvchi amaldagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) institutning Ustavi asosida uquv-tarbiya, ilmiy-tadqiqot jarayonini, manaviy- marifiy ishlarni samarali tashkil etishni;

v) institutning byudjetdan tashqari mablag topish faoliyatini tashkil etish va bu mablaglarning amaldagi qoidalar asosida sarf etilishini taminlashni;

g) psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

d) metodik ishlarni tashkil etish va samaradorligini oshirish usullarini;

e) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

j) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

z) jamoada soglom manaviy muhitni shakllantirish, ahil-inoqlikni mustahkamlash buyicha faoliyat yuritishni;

i) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida magistr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) ilmiy daraja yoki ilmiy unvon;

g) kamida besh yillik ilmiy yoki pedagogik ish staji.

. Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning
malakasini oshirish institutining manaviy-marifiy
va ilmiy ishlar buyicha prorektori lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2288
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) Institutning ilmiy va manaviy-marifiy ishlari ustidan rahbarlikni amalga oshirish;

b) milliy istiqlol goyasi va manaviyat asoslari fani buyicha uqituvchilar uchun dars ishlanmalari hamda metodik qullanma va tavsiyalar yaratish buyicha ijodiy guruhga rahbarlik qilish;

v) institut professor-uqituvchilari uchun milliy istiqlol goyasini urganish buyicha doimiy harakatdagi uquv seminarlar tashkil qilish;

g) malaka oshirish buyicha ilmiy-tadqiqot ishlarining strategiyasini belgilash va yunaltirish;

d) manaviy-marifiy va ilmiy ishlarning mavzu rejasini tuzish, malaka oshirish muammolari, izlanishlar va echimlariga bagishlangan ilmiy-nazariy, amaliy konferensiyani utkazishga, ilmiy-uslubiy tuplamlarni nashr etishga rahbarlik qilish;

e) kafedralarning manaviy-marifiy hamda ilmiy-uslubiy ishlarini nazorat qilib borish, kafedralar va bulimlar bilan birgalikda manaviy-marifiy, ilmiy-uslubiy, madaniy tadbirlar va anjumanlar utkazish;

j) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish, yuqori malakali mutakhassislar bilan tuldirish, ularning kasbiy mahoratlarini rivojlantirish buyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish hamda kadrlar zakhirasining shakllantirilishini taminlash ishlarida ishtirok etish;

z) institutning ichki tartib-qoidalarini belgilash, uni khodimlar va tinglovchilar tomonidan bajarilishini nazorat qilishda ishtirok etish;

i) vakolati doirasida jismoniy va yuridik shakhslarning yozma va ogzaki murojaatlarini, ariza va shikoyatlarini kurib chiqish;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga oid hamda bolalar huquqlarini tartibga soluvchi amaldagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

v) jamoada soglom manaviy muhitni shakllantirish, ahil-inoqlikni mustahkamlash buyicha faoliyat yuritishni;

g) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini;

d) psikhologiya-pedagogika fani yutuqlarini va uni hayotga tatbiq etish yullarini;

e) institutning Ustavi asosida uquv-tarbiya, ilmiy-tadqiqot jarayonini, manaviy- marifiy ishlarni samarali tashkil etishni;

j) kadrlarni tanlash va joy-joyiga quyish usullarini, ularning malakasini oshirish va qayta tayyorlash tartibini;

z) manaviy-marifiy va ilmiy ishlarning mavzu rejasini tuzish, malaka oshirish muammolari, izlanishlar va echimlariga bagishlangan ilmiy-nazariy, amaliy konferensiyani utkazishga, ilmiy-uslubiy tuplamlarni nashr etishga rahbarlik qilishni;

i) kafedralar va bulimlar bilan birgalikda manaviy-marifiy, ilmiy-uslubiy, madaniy tadbirlar va anjumanlar tashkil qilishni;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida magistr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) ilmiy daraja yoki ilmiy unvon;

g) kamida besh yillik pedagogik ish staji.

. Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning
malakasini oshirish institutining uquv va metodik
ishlar buyicha prorektori lavozimining
malaka tavsiflari

Tartib raqami	2288
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) institutning uquv va ilmiy-metodik ishlari ustidan rahbarlikni amalga oshirish;

b) uquv-mavzu rejalarni, dasturlarni tayyorlash, tuzish, ularga tegishli uzgartirish va yangiliklarni kiritib borish;

v) darslarni tahlil qilish va uning natijalarini muhokama qilish hamda uqituvchilarga metodik yordam berish;

g) kafedra va laboratoriyalarga biriktirilgan uquv khonalarini zamonaviy talablarga binoan jihozlashga metodik yordam berish;

d) talim jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini, innovasion va interfaol usullarni qullashni tashkil etish;

e) uquv mashgulotlari jadvallarini tasdiqlash, ularning bajarilishini va uquv reja, uquv dasturlarining tuliq bajarilishini nazorat qilish;

j) ilgor ijodkor pedagoglar va khalq talimi khodimlari bilan metodik ishlar olib borish, ularning ish tajribalarini urganish, umumlashtirish va ommalashtirish ishlariga rahbarlik qilish;

z) institut professor-uqituvchilarining uquv yuklamalari bajarilishini nazorat qilish;

i) institutning uquv jarayoni buyicha hisobotlari va akhborotlari monitoringini olib borish, ijro intizomiga rioya qilish;

k) institutda akhborot-resurs markazi faoliyatini muvofiqlashtirish, akhborot- kutubkhona fondini boyitish ishiga rahbarlik qilish

l) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga oid hamda bolalar huquqlarini tartibga soluvchi amaldagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) jamoada soglom manaviy muhitni shakllantirish, ahil-inoqlikni mustahkamlash buyicha faoliyat yuritishni;

v) davlat talim standartlari, uquv reja, uquv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda uquv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

g) institutning qayta tayyorlash va malaka oshirish buyicha yillik rejasini tuzish, rasmiylashtirishga tayyorlash va uning bajarilishini taminlashni;

d) institutning Ustavi asosida uquv-tarbiya, ilmiy-tadqiqot jarayonini, ilmiy- metodik ishlar ustidan rahbarlikni amalga oshirishni;

e) darslarni tahlil qilish va amaliy yordam berish shakllarini;

j) uquv-mavzu rejalarni, dasturlarni tayyorlash, tuzish, ularga tegishli uzgartirishlar va yangiliklarni kiritib borish ishlariga rahbarlik qilishni;

z) talim jarayonida ilgor pedagogik va akhborot tekhnologiyalarini, innovasion va interfaol usullarni qullashni tashkil etishni;

i) institut professor-uqituvchilarining uquv yuklamalari bajarilishini nazorat qilishni;

k) institutning uquv jarayoni buyicha hisobotlari va akhborotlari monitoringini olib borishni;

l) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida magistr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) ilmiy daraja yoki ilmiy unvon;

g) kamida besh yillik pedagogik ish staji.

. Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning
malakasini oshirish institutining iqtisodiyot
va tadbirkorlik ishlari buyicha prorektori
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	2288
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	1210
Khodimlar toifasi	Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) institutning khujalik faoliyatiga, iqtisodiyot va tadbirkorlik ishlariga rahbarlik qilish;

b) tasdiqlangan ish rejalarining uz vaqtida bajarilishini tashkil qilish, moliya- khujalik faoliyati buyicha ish rejalari loyihasini tayyorlash;

v) kafedralar, uquv va laboratoriya khonalari, tinglovchilar turar joylari hamda boshqa binolarni zarur jihoz va asbob-uskunalar bilan taminlash buyicha institut rektoriga takliflar kiritish;

g) khodimlar va tinglovchilar sihat-salomatligini va khavfsizligini taminlovchi sharoitlar yaratish, mehnat intizomiga rioya qilishni nazorat qilish;

d) binolarni kuz-qish mavsumiga tayyorlash ishlarini, qurilish, kapital va joriy tamirlash ishlarini tashkil qilish;

e) institutga ajratilgan byudjet mablaglari va boshqa byudjetdan tashqari tushumlardan tugri foydalanishni amalga oshirish hamda uning mulkiga ehtiyotkorona munosabatda bulish;

j) institutning moddiy-tekhnika bazasini mustahkamlashga oid chora-tadbirlarni amalga oshirish, uquv jihozlari, asbob-uskunalar va boshqa talim vositalarining saqlanishini va ulardan samarali foydalanishni taminlash;

z) vakolati doirasida jismoniy va yuridik shakhslarning yozma va ogzaki murojaatlarini, ariza va shikoyatlarini kurib chiqish;

i) hududlarni obodonlashtirish, kukalamzorlashtirish va tozalash ishlariga rahbarlik qilish, uziga buysunuvchi tegishli bulinma hamda tekhnik khizmat kursatuvchi khodimlar ishini muvofiqlashtirish;

k) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga oid hamda bolalar huquqlarini tartibga soluvchi amaldagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) tasdiqlangan ish rejalarining uz vaqtida bajarilishini tashkil qilishni;

v) iqtisodiyot va tadbirkorlik ishlarini tashkil qilishni, moliya-khujalik faoliyati buyicha ish rejalari loyihasini tayyorlashni;

g) institut mehnat jamoasida soglom manaviy muhitni shakllantirish, khodimlar va tinglovchilarning sihat-salomatligini, khavfsizligini taminlovchi sharoitlar yaratishni;

d) institut binolarini kuz-kish mavsumiga tayyorlash ishlarini tashkil etishni, qurilish, kapital va joriy tamirlash ishlarini tashkil qilishni;

e) institutga ajratilgan byudjet mablaglari va boshqa byudjetdan tashqari tushumlardan tugri foydalanishni hamda byudjetdan tashqari mablag topish yullarini;

j) institutning khujalik obektlarini tartibga solish va saqlanishini taminlashni;

z) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida magistr darajasidagi oliy malumotli mutakhassis;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida besh yillik ish staji.

. Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning
malakasini oshirish institutining metodisti
lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami	2264
Mashgulotlarning milliy standart klassifikatori buyicha kodi	2341
Khodimlar toifasi	Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) bulimning yillik ish rejasini tuzishda faol ishtirok etish, uziga yuklatilgan vazifalarning uz vaqtida va tuliq bajarib borilishini taminlash;

b) bulim ish rejalarida belgilangan masalalar buyicha khat va tavsiyalarni tayyorlash, ularni joylarga etkazish faoliyatini amalga oshirish, bajarilishi haqidagi malumotlarni jamlab, tahlil qilish va bulim boshligiga malumot tayyorlash;

v) rejalashtirilgan masalalarni bajarilganligi buyicha olingan malumotlarni ilmiy-metodik jihatdan tahlil qilish va uni umumlashtirish;

g) bulim vazifasidan kelib chiqqan holda khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy institutlaridagi turdosh bulimlar bilan qayta tayyorlash va malaka oshirish tizimidagi ishlarni muvofiqlashtirish;

d) bulim khonalaridagi jihozlarni saqlash va davlat talim standarti darajasida jihozlashni amalga oshirish;

e) ilgor ijodkor pedagoglar va khalq talimi khodimlari bilan metodik ishlar olib borish, ularning ish tajribalarini urganish, umumlashtirish va ommalashtirish;

j) ilmiy kengash va rektor huzuridagi ishlab chiqarish majlislarida qatnashish;

z) jamoada soglom manaviy muhitni shakllantirish, ahil-inoqlikni mustahkamlash buyicha faoliyat yuritish, institut ichki tartib qoidalariga qatiy rioya qilish;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim:

a) khalq talimi tizimiga oid hamda bolalar huquqlarini tartibga soluvchi amaldagi normativ-huquqiy hujjatlarni;

b) tasdiqlangan ish rejalarining uz vaqtida bajarilishini tashkil qilishni;

v) rejalashtirilgan masalalar buyicha olingan malumotlarni (kurs samaradorligini urganish hamda manaviy-marifiy va boshqa ishlarning bajarilishini) ilmiy-metodik jihatdan tahlil qilish va umumlashtirishni;

g) jamoada soglom manaviy muhitni shakllantirish, ahil-inoqlikni mustahkamlash buyicha faoliyat yuritishni;

d) bulim khonalaridagi jihozlarni saqlash va davlat talim standarti darajasida jihozlashni amalga oshirishni

e) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) kamida bakalavr darajasidagi oliy pedagogik malumot;

b) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

v) kamida besh yillik pedagogik ish staji.

. Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning
malakasini oshirish talim muassasalari kafedra
mudiri lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami

794

Kasblarning milliy standart

klassifikatori buyicha kodi

1239

Khodimlar toifasi

Boshqaruv

Lavozim vazifalari:

a) kafedra faoliyatiga umumiy rahbarlik qilish, kafedradagi uquv-tarbiya, ilmiy- tadqiqot, manaviy-marifiy ishlarni samarali tashkil etish;

b) kafedraning ish rejasi, kafedra professor-uqituvchilarining shakhsiy ish rejalari hamda kafedra faoliyati doirasidagi boshqa hujjatlarni tasdiqlash;

v) kafedraning pedagog khodimlariga uquv yuklamalarini taqsimlash hamda ularning uz vaqtida va sifatli bajarilishini nazorat qilish;

g) kafedraga pedagog kadrlarni tanlov asosida ishga qabul qilinishini tashkil qilish;

d) ilmiy kengash va rektor huzuridagi ishlab chiqarish majlislarida qatnashish va kafedra faoliyatiga oid tegishli hisobot berib borish;

e) kafedrada olib borilayotgan ilmiy-tadqiqot ishlarini nazorat qilish, ilmiy- tadqiqot ishlarini amaliyotga joriy qilish hamda uni talim, fan va ishlab chiqarish bilan integrasiyasini taminlash;

j) kafedra uqituvchilarining shakhsiy ish rejalaridagi uquv, ilmiy-uslubiy, ilmiy- tadqiqot, manaviy-marifiy va tashkiliy-uslubiy ishlarning bajarilishini nazorat qilish;

z) ilgor tajribalarni ommalashtirishga qaratilgan ishlarni tashkil etish;

i) talim jarayoniga zamonaviy pedagogik va akhborot-kommunikasiya tekhnologiyalarini joriy etish;

k) kafedra uqituvchilari tomonidan uquv mashgulotlarini zamonaviy uquv-tekhnika vositalaridan keng foydalangan holda olib borilishini amalga oshirish va uquv mashgulotlarini sifatli utishini nazorat qilib borish;

l) talimning masofadan uqitish shakllari, zamonaviy dasturiy va tekhnologik vositalardan samarali foydalanishni yulga quyish;

m) kafedra professor uqituvchilarini malakasini oshirish ishlarini tashkil etish;

n) akhborot-resurs markazining kafedra uquv fanlariga oid yangi uquv, ilmiy va davriy adabiyotlar bilan uzluksiz tuldirib borilishi va yangilanishini taminlab borish;

o) kafedra fanlari buyicha uquv-metodik majmualarni ishlab chiqishga rahbarlik qilish;

p) kafedrada uqitiladigan mashgulotlarning uquv-mavzu rejalarni, dasturlarni tayyorlash, tuzish, ularga tegishli uzgartirishlar va yangiliklarni kiritib borish;

r) darslik, uquv, uslubiy va kurgazmali qullanmalarni tayyorlash, qayta nashr etiladigan darslik, ukuv qullanma va uquv-uslubiy adabiyotlarga khulosalar berish;

s) kafedra mehnat jamoasida soglom manaviy muhitni shakllantirish, ahil- inoqlikni mustahkamlash buyicha faoliyat yuritish;

t) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza kilish, tekhnika va yongin khavfsizligi koidalari talablariga rioya kilish.

Bilishi lozim:

a) khalk talimi tizimiga oid hamda bolalar hukuklarini tartibga soluvchi amaldagi normativ-hukukiy hujjatlarni;

b) jamoada soglom manaviy muhitni shakllantirish, ahil-inoqlikni mustahkamlash buyicha faoliyat yuritishni;

v) davlat talim standartlari, ukuv reja, ukuv dasturi va boshqa uquv-metodik hujjatlarning mazmuni hamda ukuv jarayoniga tatbiq etish yullarini;

g) darslarni tahlil qilish va professor-uqituvchilarga amaliy yordam berish shakllarini;

d) kafedra va laboratoriyalarga biriktirilgan uquv khonalarini zamonaviy talablarga binoan jihozlashga metodik yordam berishni;

e) talim jarayonida ilgor pedagogik va akhborot-kommunikasion tekhnologiyalarini, innovasion va interfaol usullarni qullashni;

j) uquv mashgulotlari jadvallari asosida kafedra professor uqituvchilarini uquv reja, uquv dasturlarining tuliq bajarilishini nazorat qilishni;

z) kafedra professor-uqituvchilarining uquv yuklamalari bajarilishini nazorat qilishni;

i) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalarini.

Malaka talablari:

a) fan doktori, fan nomzodi ilmiy darajasiga, shuningdek professor yoki dosent ilmiy unvoniga ega bulishi;

b) kafedra mudiri lavozimini egallash uchun tanlovdan utishi;

v) khorijiy tillardan birining boshlangich bosqichini bilishi va akhborot- kommunikasiya tekhnologiyalaridan foydalanishni bilishi;

g) kamida besh yillik ilmiy-pedagogik ish staji, ijodiy va tashkiliy faoliyat tajribasiga ega bulishi.

. Khalq talimi khodimlarini qayta tayyorlash va ularning
malakasini oshirish talim muassasalari kafedra
professori lavozimining malaka tavsiflari

Tartib raqami

2289

Kasblarning milliy standart

klassifikatori buyicha kodi

2310

Khodimlar toifasi

Mutakhassis

Lavozim vazifalari:

a) uquv rejalarida belgilangan maruzalar, laboratoriya, amaliy va boshqa turdagi mashgulotlarni yuksak nazariy, ilmiy uslubiy va kasbiy darajada utkazish;

b) tinglovchilarning malakaviy amaliyoti, kurs ishlari, malaka (bitiruv) ishlari, shuningdek, mustaqil ishlariga rahbarlik qilish;

v) uziga biriktirilgan dars mashgulotlarini uz vaqtida va sifatli utkazishni taminlash;

g) institut ichki tartib qoidalariga qatiy rioya qilish;

d) tinglovchilar bilimini kholis va odilona baholash, ularning auditoriyadan tashqari ishlarini tashkil etish buyicha tadbirlar utkazish;

e) kafedra fanlari buyicha uquv dasturlarini ishlab chiqish va belgilangan tartibda tasdiqlash uchun taqdim etish, shuningdek, turdosh kafedralar tomonidan tayyorlangan uquv dasturlariga taqriz va khulosalar tayyorlash;

j) darslik, uquv, uslubiy va kurgazmali qullanmalarni tayyorlash, qayta nashr etiladigan darslik, uquv qullanma va uquv uslubiy adabiyotlar, jumladan, khorijiy olimlar bilan hammualliflikda yaratilganlariga khulosalar berish, boshqa talim muassasalari bilan hamkorlikda adabiyotlarni tayyorlashda ishtirok etish;

z) iqtidorli tinglovchilar bilan ishlash, ularni tanlovlarda ishtirok etishga tayyorlash, tinglovchilarning mustaqil tayyorlanish shakl va uslublarini takomillashtirish;

i) katta ilmiy khodim-izlanuvchilar va mustaqil izlanuvchilarga rahbarlik qilish, tugallangan ilmiy-tadqiqot ishlarini muhokama etish va ularning natijalarini talim, fan va ishlab chiqarishga joriy etish;

k) tugatilgan ilmiy ishlarni nashr etishga tavsiya berish, talim, fan va ishlab chiqarishning samarali integrasiyasini taminlash;

l) pedagogik faoliyat bilan shugullanishni boshlagan uqituvchilarga pedagogik mahoratni egallashda kumaklashish;

m) khorijiy talim muassasalarining ish tajribasini urganib borish;

n) sanitariya-gigiena talablari, mehnatni muhofaza qilish, tekhnika va yongin khavfsizligi qoidalari talablariga rioya qilish.

Bilishi lozim: