Главная / Маданият (страница 9)

Маданият

Уюшик булакларда умумлаштирувчи суз ва тиниш белгиларининг ишлатилиши

Куйида берилган гапларни кучиринг. Уюшик булакларнинг остига бир чизик, умумлаштирувчи сузлар остита икки чизик чизинг. Тиниш белгиларига эътибор беринг. Сайраётган кушлар, утлаб юрган кузилар, кишнаётган тойчоклар – хаммаси тухтаб, жим кулок солаётганга ухшайди. (А. Сидиков). Бахор. Бобомнинг богидаги барча мевалар: олма, урик, шафтоли кийгос гуллаган пайт. (М.М.) Уюшик булакли гапларда …

Подробнее »

Атов гаплар

Куйидаги гапларни укинг, хар бир гапни чегараланг, тиниш белгиларини куйинг. Киш изгирин шамол куз очишнинг имкони йук кимдир бошини алланима билан ураб олиб хоргин кадам ташлаб борарди. Туман куюк кора туман икки кадам нарини илгаб булмайди. (М.М.) Хужанд кургони шахар дарвозаларидан бирининг ички томондан куриниши тонг палласи дарвозабон ва сокчилар …

Подробнее »

Уюшик булакли гаплар

Топшириклар: Куйида берилган ёйик содда гапдаги узаро тенг богланган булакларни аникланг. Кандай булаклар уюшганини, уюшик булаклар узаро кандай богланганини изохланг. Гапда ишлатилган тиниш белгиларининг куйилиш сабабларини тушунтиринг. Халкимиз кейинги даврлар мобайнида босиб утган ва утаётган гох машаккатли, гох армонли, гох тугёнли, гох ифтихорли иулларнинг манзара ва оханглари, садолари Эркин Вохидов шеъриятида …

Подробнее »

Тулик ва туликсиз гаплар

Куйидаги туликсиз гапларни тулик гапларга айлантиринг. Бу уринда сиз нималардан фойдаландингиз? Фикрингизни изохлаб беринг. Менинг кимлигимни биласанми? – деб суради Чувринди, унга бир караб олиб. Элчин акам айтдилар. -Унда каёкка бораётганимизни, кимлигимизни хам билар- сан? -Ха. -Агар одам улдиришни топширсак-чи, бажарасанми? Йук. Жавоб беришга шошилма. Аввал уйлаб кур. Уйласам-уйламасам жавобим …

Подробнее »

Бир бош булаклн гаплар

Топшириклар: Матнни диккат билан укинг. Содда гапларнинг бош булакла- рини аникланг. Бир бош булакли гапларни дафтарингизга кучириб ёзинг. Куча. Кургон… Кургоннинг илма-тешик булган девори багридан енгил буг кутарилади. Чумчуклар уша ковакларга кириб чикмокда. Деворнинг таги чириб тукилган – камар… Четдаги юксак минор тепасидаги айвончада хул булган кизил байрок осилиб турибди. Елкасига …

Подробнее »

Содда гап нима?

Гаплар бош булакларнинг микдорига кура содда ва кушма гапларга булинади. Таркибида битта бош булак катнашган гаплар содда гаплар саналади. Масалан: Мен келдим. Гаплар сузловчининг ифода максадига кура уч турга булинади: Дарак ran. 2. Сурок ran. 3. Буйрук ran. Хис-хаяжоннинг иштирокига кура эса хис-хаяжонсиз гаплар ва хис-хаяжонли гапларга булинади. Юкоридаги дарак, …

Подробнее »

Синтаксис ва пунктуация нима?

sintaksis

Топшириклар: «Синтаксис» ва «пунктуация» атамаларини изохланг. Синтаксис булимида урганилувчи бирликларга тухталинг. Узбек тилидаги тиниш белгиларини санаб беринг. Нукта, вергул ва тиренинг куйилиш сабабини тушунтиринг. Икки нукта ва куп нуктанинг ишлатилишига дойр мисоллар келтиринг. Куштирнок ва кавснинг кулланиш уринларини изохланг. Грамматика – тилшунослик фанининг асосини ташкил этиб, икки кисмдан: морфология ва …

Подробнее »

Машк – узбек тилли

kitob-xondan-2

Машк. Куйидаги гаплардан ran булакларини ажратинг ва тахлил килинг. Кириш сузлар кандай маъноларни англатаётганини изохданг ва тиниш белгиларини куйиб кучиринг. Дархакикат хаётнинг шундай конунлари таомиллари борки улар холат шароит вазият танламайди (X. Куронбоев) Хуллас катта арик буйи табиатан жуда гузал, салкин, ёзнинг иссик кунлари киши хузур килиб дам оладиган жой …

Подробнее »

Суз бирикмаси

Топшириклар: Куйида берилган гапдаги сузларни аввал морфологик тахдил килинг, сунг гапни синтактик тахлил килиб, суз бирикмаларини топинг: Серчанг, сершовкин кучаларда одамлар дарёдай окиб борарди. (П.К.) Гапни ташкил этган барча сузлар бир-бирлари билан мазмун ва грамматик конун-коидалар асосида богланади. Гапнинг асосини эга билан кесим ташкил этади. Колган сузлар ё эгага, ёки …

Подробнее »

Биринчи кунгирок – Шеър (1 – сентябр)

1-sentyabrya-33

Пинхон орзуларим чорлаб мактабга, Олис истикболдан этиб илк огох. Тенгдошларим буй улчаб тизилдик сафга, Кунгирок ёкимли янгради ногох. Гуё шу илк овоз орзу-тилакка, Эришмок йулида чакирик булди. Гуё шу кунгирок гул келажакка Чорловчи умид ва хайкирик булди. Хаёт чорловига пешвозман – пешвоз. Хар куни минг турли товушлар янграр. Аммо кулогимда …

Подробнее »