Главная / Жамият / Букадаги кластер фаолиятининг тугатилишига вилоят хокимининг кандай алокаси бор?

Букадаги кластер фаолиятининг тугатилишига вилоят хокимининг кандай алокаси бор?

Кишлок хужалигида иктисодий ислохотларни чукурлаштириш буйича Республика комиссиясининг карори билан, Тошкент вилояти Бука туманида фаолият бошлаганига бир йил хам булмаган кластер фаолияти тугатилди.

2 март куни Kun.uz тахририятига Бука туманидан мурожаат келиб тушди. «MAXIM GOLD TEX» МЧЖнинг 100 фоиз таъсисчилигида ташкил этилган «Бука агро кластер» ташкилотининг ишчи-хизматчилари Бука туман хокимлиги ховлисида тупланишгани, улар кластернинг ёпилаётганига норозиликларини изхор килишиб, туман ва вилоят мутасадди рахбарлари билан мазкур масалани мухокама килиш ниятида эканликларини билдиришди.

Kun.uz ходимлари вазиятни урганиш максадида Бука туманига борди ва даставвал кластер ходимларининг фикрини эшитди.

Ушбу видео 2020 йил 2 март куни тасвирга олинган.

«Мен бригадирман. Бука худудиданман. Кластерда ишлайман. Бизнинг кластерни иш фаолияти тухтатилмокда. Мехнат килиб куйдик. Сабабини билиш учун бу ерга йигилиб турибмиз. Шу масала буйича вилоят хокими (Рустам Холматов) фикрини билмокчимиз. Чунки ишларимиз яхши кетаётган эди», – дейди «MAXIM GOLD TEX» хизматчиси.

«Мана шу ерда одамлар турибди. Кишда бизда шур ювиш булади. Ишчилар шу ишларни бажарган. Галлани иши деярли тугаган. Битта суспензия килсак, етказиб оламиз. Галла ривожи зур. Иш яхши кетаётганда така-так тухтаяпти. Галлага дори сепишимиз керак эди…», – дейди кластернинг бошка бир ходими.

«Мени уйлантираётган нарса бошка бир кластер келса, кулимдаги болалар ишларни бажариб булган, уларга ойликни каёкдан топиб бераман. Улар менинг уйимни бузиб юборади. 5-6 нафар сувчим бор, янги одам келиб, маошингни аввалги одамдан ол, деса, мен каёкдан топаман. Мана киши билан, хали туман, хали кор, юрибмиз-да даланинг ичида», – дейди кластернинг яна бир бригадири.

Кластер масъулларидан яна бирининг сузига кура, «MAXIM GOLD TEX»нинг кластерлик фаолияти тугатилса 590 киши ишсиз колади. Янги кластер неча кишини иш билан таъминлай олиши эса хозирча номаълум.

«Утган йил бахоридан буён – кластер иш бошлаганидан бери ишлаб келаётган ишчилар бор. Уларга ойликлар таркатилди. Шартномалар тузилди. Ишимиз энди юришаётганда, кластер ёпиляпти. Нега кийналаётган вактда фаолияти тухтатилмаяпти-да, ишларни йулга куйиб олганда тухтатилмокда? Хосилга озгина колди, икки ойдан сунг бугдой урилади», – дейди хокимликка келган ишчи.

Туман рахбари ишчилар ишсиз колмаслигини таъкидламокда

Шундан сунг, туман хокими в.б. Низомиддин Аббосов бевосита кластер ишчилари билан мулокот килди.

Аббосов кластер ишчилари билан мулокоти чогида уларнинг ташвишланишида асос йуклигини билдирар экан, «MAXIM GOLD TEX» урнига келадиган янги кластерда уз иш уринларини саклаб колишларини таъкидлади.

«Мана, махалла раислари билан биз келишиб олганмиз. Бука туманида ишсизлик даражаси шундок хам юкори даражада. Шунинг учун хавотирланишга асос йук. Янги кластер келганда хам, ким кайси ишни бажарган булса, эски кластерда худди шу вазифага олиниши таъминланади.

Сизларни ишсиз колдириб, бошка худуддан ёки бошка ишчиларни ёллашга йул куйилмайди, хавотир олманглар», – деди туман хокими в.б. Низомиддин Аббосов.

Вилоят хокими Рустам Холматовнинг мантиксиз позицияси: туманга кушимча пул бермаган кластердан – у ким булишидан катъий назар ерни кайтариб олиб куямиз!»

Рустам Холматов

Шу куни туман хокимлигида Тошкент вилояти хокими Рустам Холматов ва собик фермерлар уртасида хам учрашув булиб утди. Бир йил мукаддам ерлари олиниб, кластерга бериб юборилган собик фермерлар ушбу ерлар яна захирага олинганидан хабар топиб, хокимликка тупланишганди.

Вилоят хокими улар билан учрашувда «MAXIM GOLD TEX» МЧЖнинг кластер фаолияти тугатилиши масаласига тухталди.

«Мана Куйи Чирчикдаги кластерни биласизлар-а? 30 млрд [сум] туманнинг ижтимоий муаммоларига [хал килиш учун] богчаларга, мактабларга, йулга, сувга пул берди. Букага келаётган кластер хам Худодан куркадиган, президентимиз сиёсатини тугри тушунадиган, сизлар билан биргаликда ишлайдиган, кушимча пул сарфлайдиган одам (тадбиркор) келяпти.

Пул сарфламаса, президентимизнинг топшириклари бор, ким булишидан катъи назар, ерни кайтариб олиб куямиз. Мана, Буканинг кластери канча техника олди, нималар килди, билмадим, канча харажат килди? Койил килмадими, энди бошка тадбиркорлиги хисобига коплайди», – деди Рустам Холматов.

Вилоят рахбарининг бу позицияси вилоятда иш бошламокчи булиб турган бирор тадбиркор у ёкда турсин, хар кандай акли бутун фукарони уйлантириб, таъбир жоиз булса куркитиб куймайдими? Р.Холматовнинг “президент топшириги” никоби остида мажбурий хомийликни назарда тутувчи талаби амалдаги конун хужжатларига зид эмасми?

Бинобарин, “Хомийлик тугрисида”ги Узбекистон Республикаси конунига кура, хомийлик юридик ва жисмоний шахсларнинг хомийлик максадларида бошка юридик ва жисмоний шахсларга мол-мулкни, шу жумладан пул маблагларини кайтармаслик шарти билан ёки имтиёзли шартларда беришда, улар учун ишлар бажаришда, уларга хизматлар курсатиш ва уларни бошкача шаклда куллаб-кувватлашда ифодаланадиган ихтиёрий бегараз ёрдами эканлиги назарда тутилади.

Вилоят хокимининг талабидан келиб чикиладиган булса, вилоятда кластерлик фаолиятини йулга куйиш учун тадбиркорлар муайяан ставкадаги хомийликни амалга оширишлари шарт! Булмаса уларга ер берилмайди!

Юкоридаги фикрлар уз-узидан навбатдаги хулосани келтириб чикармокда. «MAXIM GOLD TEX»дан олиб куйилган ерлар янги кластерга берилди. Демак, янгиси хам ихтиёрий-мажбурий хомийлик килиши керак, устав максадларида кузда тутилмаган туман инфратузилмаси учун пул сарфлаши керак, акс холда, вилоят хокими мантигидан келиб чикилса, ундан хам ер олиб куйилади, шундайми?

Республика комиссияси баёнида нима дейилган?

Kun.uz’га маълум булишича, 2020 йил 19 февраль куни кишлок хужалигида иктисодий ислохотларни чукурлаштириш буйича Республика комиссиясининг йигилиши булиб утган.

Йигилишнинг 2020 йил 21 февралдаги (№01-03/1-177) баёнида таъкидланишича, фермерлар томонидан топширилган пахта хомашёси учун якуний хисоб-китоблар 2019 йилнинг 31 декабрига кадар тулик амалга оширилиши белгиланган булса-да, баъзи пахта-тукимачилик кластерлари томонидан 2019 йил хосилидан етказиб берилган пахта учун якуний хисоб-китоблар якунига етказилмаган.

«Бу буйича зарур топшириклар берилганига карамасдан, бугунги кунда хам 28та пахта-тукимачилик кластери томонидан 2019 йил пахта хосили якуний хисоб-китобидан 181 млрд сум карздорлик бугунгача фермер хужаликларига тулаб берилмаган.

Бундан ташкари, Молия вазирлиги хузуридаги Кишлок хужалигини давлат

томонидан куллаб-кувватлаш жамгармаси томонидан 2019 йил пахта хосилини

етиштириш харажатларини молиялаштириш учун пахта-тукимачилик кластерларига ажратилган 3,8 трлн сум имтиёзли кредитнинг белгиланган график буйича кайтариш муддатидан утган карздорлиги 975 млрд сумни ташкил этади. Бунинг натижасида, 2020 йил пахта хосилини етиштириш харажатларини молиялаштириш учун маблаглар борасида узилишлар юзага келмокда.

Энг ачинарлиси, айрим пахта-тукимачилик кластерлари томонидан чет элда

ишлаб чикарилган, сервис хизмати ва эхтиёт кисмлари таъминоти йулга куйилмаган техникалар, шунингдек, яроксиз ва самараси паст булган кимёвий воситаларни сотиб олиш учун ноурин килинган харажатларнинг барчаси охир-окибат пахтадан даромад олишни ният килган фермер хужаликларининг гарданига тушмокда», дейилади Республика комиссияси баёнида.

Йигилиш кабул килган карорнинг 2-кисмига асосан, пахта-тукимачилик кластерлари фаолиятини бахолаш ва натижадорлигини ошириш буйича Республика Ишчи гурухининг 2020 йил хосилидан бошлаб Бука туманидаги «MAXIM GOLD TEX» МЧЖнинг пахта-тукимачилик ишлаб чикаришни ташкил этишнинг кластер шаклидаги фаолиятини тугатиш тугрисидаги таклиф маъкулланган.

Келинг, энди “MAXIM GOLD TEX” МЧЖ кластери вакиллари бу борада кандай фикрда эканига кизиксак?

Йигилишда янграган хамда вилоят хокимининг 2020 йил 2 март куни кластерга нисбатан билдирган эътирозлари кай даражада асосли эканини билиш максадида«MAXIM GOLD TEX» МЧЖ вакилларининг изохини олдик. Жамият расмийлари бунга жавобан 2020 йил 6 февраль санаси билан давлат хокимияти идораларига йуллаган арзномаларини такдим этди.

Унда таъкидланишича, хукуматнинг 2018 йил 19 ноябрдаги 744-сонли карори 1-иловасига мувофик, 2019 йилдан бошлаб Бука туман «MAXIM GOLD TEX» МЧЖга бириктириб берилган.

«Бука туман хокимининг 2019 йил 20 февралда кабул килинган 1198-сонли карорига биноан, 2019 йилда давлат эхтиёжлари учун туман буйича жами 13300 гектар ер майдонига чигит экиш ва хар гектар пахта майдонидан уртача 26,8 центнердан жами 35600 тонна пахта хом-ашёси етиштириш белгиланган. 2019 йил якунлари буйича жамият белгиланган режанинг 80 фоизи, яъни 27800 тонна пахта хосилини етиштиришга эришган. Бу – Бука тумани буйича охирги 14 йил ичидаги энг яхши курсаткич хисобланади», – дея таъкидланади мурожаатномада.

МЧЖ мурожаатномасида кластерга пахта топширган фермер хужаликларига 13,2 млрд сум микдорида якуний хисоб-китоблар ва туловлар амалга оширилгани, жорий карздорлик 15 млрд сумни ташкил килиши ва февраль ойи якунлари билан ушбу карздорлик тула тулаб берилиши режалаштирилаётгани айтилган.

«2019 йилда кластер фаолияти давомида жами 1000дан ортик янги иш уринлари яратилди ва давлат бюджетига 2 млрд сумдан зиёд солик туловлари тулаб берилди.

2019 йил пахта тадбирлари учун 20,3 млрд сумлик кишлок хужалик техникалари, жами 37,7 млрд сумлик минерал угитлар сотиб олинди, шундан 22,9 млрд суми корхона тижорат кредитлари хисобидан молиялаштирилди.

2019 йил пахта хосилини етиштириш учун жами харажат суммаси 101,1 млрд сумни ташкил килди ва 2019 йил якуни буйича жами 122,7 млрд сумлик пахта хом-ашёси кабул килиб олинди. Натижада 2019 йил 21,6 млрд сум фойда билан якунланди ва 2019 йилда 1 тн пахта хом-ашёси ККСни хисобга олмаган 3.628.202,49 сумни ташкил килган», дейилган мурожаатда.

Кушимча килиш жоиз, МЧЖ уз мурожаатида кластер фаолиятини ташкил килиш асносида эришилган куйидаги натижаларни санаб утган:

1.    2020 йил «MAXIM GOLD TEX» МЧЖ уз иш кувватини кунлик 15 тонна ип йигиришдан 25 тоннага оширишга эришди.

2.    2020 йил март-апрель ойларида куввати кунлик 25 тоннани ташкил этадиган «VOBKENT TOLA KLASTER» МЧЖ ип йигирув фабрикаси уз фаолиятини бошлайди.

3.    2019 йил Олмалик шахрида куввати 1,5 млн дона жинси кийимлари тикувчи ва 600 иш уринли «VINTAJ DENIM» МЧЖ фабрикаси фаолият бошлади.

Дарвоке, «MAXIM GOLD TEX» вакилининг маълум килишича, юкоридан босимлар бошлангач уларнинг “тилини кисиб куйиш” максадида прокуратура органлари томонидан корхона мансабдор шахсларига нисбатан 2019 йилнинг ёз ойларида жиноят иши кузгатилган. Лекин тергов якунига етмаган ва унинг натижалари маълум килинмаган.

Kun.uz га маълум булишича, «MAXIM GOLD TEX» МЧЖ мансабдор шахсларига нисбатан жиноят иши кузгатиш тугрисидаги карори Тошкент вилоят прокуратураси томонидан бекор килинган экан.

Табиийки, кластер тизими бу янги соха. Ташкил этилганига хам куп булмаган. Президент катта умид ва ишонч билдираётган бу тизим хали “куз очиб” улгурмасидан махаллий хокимликлар томонидан тазйик ва таъкибларга учрамокда.

Бу жараёнларнинг яна бир муаммоли жихати мавжуд. Пахта хом ашёсини етиштиришдан бошлаб, унга дастлабки ишлов бериш, махсулотни пахта тозалаш корхоналарида кейинги кайта ишлаш ва юкори кушилган кийматли тайёр тукимачилик махсулоти чикариш боскичигача булган ишлаб чикаришни интеграция килишни назарда тутувчи ривожланишнинг кластер модели жорий этилганига икки йилдан купрок вакт утган булса-да, пахта-тукимачилик ишлаб чикариши ва кластерлари фаолиятини ташкил этиш тартиби халигача хукукий жихатдан тартибга солинмаган.

Яна маълумот

KgnbIrJHVQVn3UM-bvT09b_d6I0v9LRi

Инглизчани биладиган маълимлар чикяпти, лекин дарс беришни билмайди” – IELTS’дан 12 йилдан бери дарс бераётган педагог билан сухбат

“Инглиз тилини урганиш мен учун эмас экан”. “Хар доим янгидан бошлайман ва яна ташлаб куяман”. …