Главная / Маданият / БЕХИНИНГ ФОЙДАЛИ ХУСУСИЯТЛАРИ

БЕХИНИНГ ФОЙДАЛИ ХУСУСИЯТЛАРИ

behiБЕХИ —раънодошлар оиласига мансуб мевали дарахт. Узбекистондаги бехизорларнинг 80% Фаргона водийсида. Барги оддий, яшил, чети бутун. Гуллари якка холда, ок ёки оч пушти, апрель ойида гуллайди. Кучати утказилгач, 3—4 йилда хосилга киради, 30—40 йил яшайди. Катта ёшдаги дарахтлари уртача 60— 70 кг хосил беради. Меваси сентябрь—октябрь ойларида териб олинади; вазни, навига караб 150—500 г. Бехи мевалари лимон рангда ёки тук сарик, тук билан копланган; етилганда туки тукилиб кетади, хушбуй. Янги узилган меваси кам истеъмол килинади. Бехи энтомофил (хашаротлар биланн чангланадиган) усимлик. Бехи таркибида 74,7—83,5% сув, 8,5— 15,2% канд, 0,2—1,5% кислота бор, шунингдек ошловчи моддалар ва тош хужайралар булади. Меваси дагал булиб, узок саклангандан кейин тош хужайралар юмшаб колади.
Бехидан мураббо, компот, мармелад, цукат, киём, жем тайёрланади, овкатга (купинча паловга босиб) ишлатилади. Асосий навлари: Нон бехиси, Кува бехиси, Ширин бехи, Самарканд йирик бехиси, Хоразм олмасимон бехиси.
Бехининг калориялилиги. Ёги кам, пархез махсулоти, хар 100 грам хул меваси бор-йуги 40 кКал га эга.. 100 г меваси таркиби 0,6 г оксил, 0,5 г ёг, 9,6 г углевод, 0,8 г кул, 84 г сувдан иборат.

БЕХИНИНГ ФОЙДАЛИ ХУСУСИЯТЛАРИ

Бехининг мевасида жуда куп пектин бирикмалари, фруктоза, глюкоза, калий тузлари, темир, , кальций, фосфор ва мис бор. Бехи мевасининг шифобахшлиги кадим-кадимдан маълум. Куп мамлакатлардаги халк табобати вакиллари кадимда пиширилган ва кайнатилган бехи мевасидан ошкозон-ичак касалликларини даволашда меъда фаолиятини яхшилашда фойдаланишгани маълум. Бехи юрак уйноги, сарик ва ичкетар касалликларини даволашда ижобий натижалар бериши аникланган.
Овкатланиш олдидан иштахасизликда, аёлларнинг кон кетиш касалликларида 10 г куритилган бехига 100 г кайнок сув куйиб, ундан 1 ош кошикдан ичиш яхши натижа беради. Киргичдан утказиб, сувда кайнатиб пиширилган бехи мевасини жигар касалликлари ва кунгил айниш, кайд килишни олдини олишда истеъмол килиш фойдалидир.. Бехининг янги пишган меваси ва шарбати камконликда, ич кетиш ва кон кетиш билан боглик меъда-ошкозон йуллари касалликларида, пешоб хайдовчи восита сифатида ва юрак-кон томир касалликларида истеъмол килиш тавсия этилади ва бу яхши натижа беради.
Бехи мевасибириктирувчи пешоб хайдовчи, кон кетишини тухтатувчи, антисептик, кайд килишни тухтатувчи хусусиятларга эга, уруги эса, уровчи, юмшатувчи, шамоллашни тузатувчи ва антисептик хусуиятларга эгадир. Мана шунинг учун хам медицина практикасида бехи уругининг кайнатилган ёпишкок буткаси кон тупиришда, аёллардан кон кетишида, ич кетишда тавсия этилади. Бехи уруги кайнатмасидан терини юмшатиш, пардозлаш, куз касалликларида малхам куйиш, ангинада гаргара килиш максадларида хам фойдаланилади.
Бехи мевасидан дамлама тайёрлаб ичиш камконлиликда тавсия этилади. Уни тайёрлаш учун бехини кичик булакларга булинади, идишга солиб, устидан сув куйиб юмшагунича кайнатилади, сикиб олинган шарбатини дамлама шаклига келиб, куюклашгунча кайнатилади.
Бехининг янги узилган меваси таркибида темир моддаси куплигидан темир моддаси етишмаслигидан буладиган камконлиликни олдини олиш хамда уни даволашда, узок давом этган касалликлар, тана харорати баландлигидан кийналганда истеъмол килинади. Кадим-кадимдан таркибида пектин моддасига бой бехи меваси ичкетиш билан боглик ичак касалликларини даволашда истеъмол килинишига сабаб булган. Орка чикариш тешиги деворлари ёрилишида бехи ёки унинг шарбатини иссик сувда хулланган бинтни малхам килиб куйиш фаол воситалардандир. Янги меваси ёки куритилган бехининг кайнатмаси илгари замонлардан аёлларда куп кон кетишини тухтатишда ишлатилган – кунига 3 махал майда килиб кесилган бехи булакчаларини чойга солиб ичилган.
Бехи уругини эзиб (5-100) сувга аралаштирилса, елимдек ёпишкок модда хосил булади, уни теридаги жарохат битишини тезлаштиришда, балгам кучирувчи, йуталга карши восита (айникса болаларда бронхитда) сифатида, тинчлантирувчи восита (ошкозон ва униккибармокли ичак ярасида) сифатида ишлатилади.
Стоматологияда бундай ёпишкок модда глоссит, гингивит, пародонтозни даволашда ишлатилади. Ёпишкок модда бехи уруги магзидаги амигдалин деб номланадиган зарарли моддаси аралашиб кетишининг олдини олиш максадида шикастланмаган, бутун уругларидан тайёрланади..
Бехи барглари ивитилган кайнок сув (200 мл кайнок сувга 5 та бехи барги кушилади) бронхиал астма хуружи кечишини енгиллаштиради ва хатто тухтатишга сабаб булади.. Бехи уругининг сувда кайнатмаси аёлларда хаддан ташкари куп кон кетишида, хусусан климакс даврида ажойиб фойдали воситадир. Шунингдек, озгина бехи уругининг куритилганини чой кошигининг учида ойлик цикл бошланишидан бир хафта олдин истеъмол килиниши яхши натижа беради.
Бехи уруги ёпишкок моддадан таркиб топган, шунинг учун ундан юмшатувчи ураб-коплаб битирувчи восита сифатида фойдаланиш мумкин. Унинг 10 г уруги устига 1 стакан илик сув куйиб, 7-9 дакика аралаштириш лозим. Хосил булган моддани гастритда, балгам кучириш максадида, юкори нафас органлари шамоллашида кунига 3-4 махал 1 ош кошигидан овкатлангандан 20-30 дакика кейин истеъмол килинади. Куйиш, курукшаш холатларида терига суртилади.
Буюк бобокалонимиз Абу Али ибн Сино ошкозон-меъда фаолияти бузилганида, унинг меваси шарбатини асал ва сирка кушиб “ошкозонни кувватлантириш” ва “заиф жигар”ни даволаш максадида истеъмол килишни тавсия этган. У шунингдек, бехини юз терисини тиниклаштирувчи яхши восита эканини таъкидлаган. Бехи уругини майдалаш мумкин эмас, чунки.у майдаланганида амигдалин деб аталадиган зарарли модда ажралиб чикишига сабаб булади. Бу модда бехига аччик данак мазасини бериб туради.
Кадимги табиблар бепуштликни бехи янги шарбати билан даволаш рецептини колдиришган. .Унга кура, шарбатни янги ой чикканидан бошлаб йигирма кун давомида хар куни кечкурун бир ош кошикдан ичилади.
Бехи барглари кайнок тиндирилган сув бронхиал астма хуружини енгиллатиш ва хатто тухтатишга даво булади. Буни тайёрлаш учун бехининг 5 г барги устига бир литр кайнок сув куйилади, 15 дакика паст оловда кайнатилади,баргларни сикиб, олиб ташланади. 2 ош кошигидан кунига овкатланишдан олдин 3-4 махал ичилади. Бу кайнатмани музлатгичда 3 кунгача саклаш мумкин. Ундан куп вакт утса, эскириб, таъсири колмайди.
Бехининг уруги ва баргларидан дамланган чой буйрак касалликларида яхши пешоб хайдовчи воситадир. Бехининг куритилган баргларидан 1 ош кошик олинади, уругидан хам шунча микдор кушилади, устидан 200 г кайнаган сув куйиб, паст оловда 5-6 дакика кайнатилади, тиндириб, докадан утказиб, таъбга кура асал кушилади. Кунига 3-4 махал 1 ош кошикдан ичилади.
Бехи мевасидан дамланган чойпешоб хайдовчи, юрак-кон томир касалликлари натижасида келиб чиккан шишларни даволашда хам яхши воситадир. Бундай чойни халк табобатида йуталда ва нафас йулларининг уткир шамоллашида хам истеъмол килинади. Бехининг янги узилган меваси хар килограмида 30 мг темир моддаси мавжуд, шунинг учун хам уни истеъмол килишни камконлик ва бошка иллатларни даволашда истеъмол килиш тавсия этилади.

Яна маълумот

pogudx662lujp78dq

Тугилган кун табрикотлари 2023

Киска, узок, ихчам, расмли тугилган кун хабари ва енг яхши табрик сузлари Тугилган кун мухим …