Главная / Маданият / Арафа – дуолар ижобат буладиган кун

Арафа – дуолар ижобат буладиган кун

arafa-duoЗулхижжа ойининг 9-куни Арафа куни булиб, бунда килинадиган амаллар, тутиладиган руза ва айтиладиган зикр-тасбехлар бошка вактдагидан кура фазилатлирок саналади. Масалан, бу кунги руза икки йиллик гунохларга каффорат булади. Бундан ташкари, мазкур кунда килинадиган дуонинг хам узига хос жихати бор. Куйида шу хусусда айтилган баъзи ривоятлар билан танишиб чикамиз.

عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: خَيْرُ الدُّعَاءِ دُعَاءُ يَوْمِ عَرَفَةَ وَخَيْرُ مَا قُلْتُ أَنَا وَالنَّبِيُّونَ مِنْ قَبْلِي لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ وَالْبَيْهَقِيُّ وَسَنَدُهُ حَسَنٌ.

    Амр ибн Шуайб отасидан, отаси бобосидан ривоят килишича, Набий саллаллоху алайхи ва саллам шундай деганлар: “Дуонинг энг яхшиси Арафа куни килинган дуодир. Мен ва мендан олдинги пайгамбарлар айтган (зикр)нинг энг яхшиси “лаа илааха иллаллоху вахдахув лаа шарийка лах, лахул-мулку ва лахул-хамду ва хува ъалаа кулли шайъин кодийр”дир” (Термизий ва Байхакий ривояти. Ривоят санади хасан).
Банда Аллохга юзланиб киладиган дуонинг хаммаси яхши, барчасида хайр-барака бор. Аммо биронтаси Арафа куни килинадиган дуога тенг келолмайди. Сабаби Расули Акрам саллаллоху алайхи ва саллам дуонинг энг яхшиси Арафа куни килинадиган дуо эканини маълум килганлар. Демак, хаж амалларини бажараётган, Арафотда туриш шарафига муяссар булган хожилар имкон кадар купрок дуо-илтижо ва зикр-тасбехларни купайтиришлари керак булади. Хажга бормаган кишилар хам хадисда келган башоратдан умид килиб, дуоларда бардавом булсалар, дунё ва охиратлари учун яхшилик сурасалар, максадлари хосил булади, иншааллох.

وَعَنْ طَلْحَةَ بْنِ عُبَيْدِ اللهِ بْنِ كَرِيزٍ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: أَفْضَلُ الدُّعَاءِ دُعَاءُ يَوْمِ عَرَفَةَ وَأَفْضَلُ مَا قُلْتُ أَنَا وَالنَّبِيُّونَ مِنْ قَبْلِي لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ. رَوَاهُ مَالِكٌ وَعَبْدُ الرَّزَّاقِ وَسَنَدُهُ حَسَنٌ مُرْسَلٌ.

    Талха ибн Убайдуллох ибн Карийздан ривоят килинишича, Расулуллох саллаллоху алайхи ва саллам шундай деганлар: “Дуонинг энг афзали Арафа куни килинган дуодир. Мен ва мендан олдинги пайгамбарлар айтган (зикр)нинг энг афзали “лаа илааха иллаллоху вахдахув лаа шарийка лах”дир” (Молик ва Абдураззок ривояти. Ривоят санади хасан мурсал).
Демак, дуонинг энг афзали, дуонинг энг сараси ва яхшиси Арафа куни килинган дуодир. Бу кунда Аллох таоло фаришталарга Арафотда турган хожи бандалари билан мактанади. Бу уринда улар дуо ва истигфорда коим булсалар, Аллох уларнинг устларига рахмат ва магфиратларини ёгдиради.
Уламолар Арафа куни килинган дуонинг савоби улуг, баракаси куп ва бошка вакт ва маконда килинган дуолардан кура ижобат булиши якинрок эканини таъкидлашган. Яна бу кунда ривоятнинг иккинчи кисмида келган зикрни купрок айтиш яхши эканини эслатиб утишган.

عَنْ عَطَاءٍ قَالَ: قَالَ أُسَامَةُ بْنُ زَيْدٍ: كُنْتُ رَدِيفَ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِعَرَفَاتٍ فَرَفَعَ يَدَيْهِ يَدْعُو فَمَالَتْ بِهِ نَاقَتُهُ فَسَقَطَ خِطَامُهَا فَتَنَاوَلَ الْخِطَامَ بِإِحْدَى يَدَيْهِ وَهُوَ رَافِعٌ يَدَهُ الأُخْرَى. رَوَاهُ النَّسَائِيُّ وَأَحْمَدُ وَابْنُ خُزَيْمَةَ وَسَنَدُهُ صَحِيحٌ.

    Ато Усома ибн Зайд розийаллоху анхудан ривоят килади: “Мен Арафотда Набий саллаллоху алайхи ва саллам оркаларига мингашиб кетаётгандим. У зот икки кулларини кутариб дуо килдилар. Туялари юриб кетиб, тизгин тушиб кетди. У зот шунда хам бир куллари билан тизгинни ушлаган холда иккинчи кулларини кутариб (дуо килишда давом этдилар)” (Насоий, Ахмад ва Ибн Хузайма ривояти. Ривоят санади сахих).
Ушбу ривоятда Набий саллаллоху алайхи ва саллам Арафотда дуога канчалик эътибор берганлари, уловнинг тизгини тушиб кетиши хам у зотни дуо килишдан тухтатиб колмагани айтилмокда.

عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: رَأَيْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَدْعُو بِعَرَفَةَ يَدَاهُ إِلَى صَدْرِهِ كَاسْتِطْعَامِ الْمِسْكِينِ. رَوَاهُ الْبَيْهَقِيُّ فِي السُّنَنِ الْكُبْرَى وَالطَّبَرَانِيُّ فِي الأَوْسَطِ وَسَنَدُهُ ضَعِيفٌ.

     Икрима Ибн Аббос розийаллоху анхудан ривоят килади: “Мен Расулуллох саллаллоху алайхи ва саллам Арафа куни худди таом сураётган мискин каби икки кулларини кукракларигача кутариб дуо килаётганларини курганман” (Байхакий “Ас-сунанул кубро”да ва Табароний “Авсат”да ривоят килган. Ривоят санади заиф).
Демак, Расулуллох саллаллоху алайхи ва саллам Арафа куни узларини жуда хокисор тутиб Аллохга юзланиб, дуо килганлар. Биз умматлар хам у зотдан урнак олиб, камтар булишга, Аллохга чин дилдан дуо килиш, бутун калбимиз билан юзланишни урганишимиз лозим. Агар Аллохга чин дилдан дуо килишнинг лаззатини бир бор татиб курсак, бу лаззат дунёдаги хар кандай маишатдан-да тотлирок эканига амин буламиз!

عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ: كَانَ أَكْثَرُ دُعَاءِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمَ عَرَفَةَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ. رَوَاهُ أَحْمَدُ وَالْبَيْهَقِيُّ وَسَنَدُهُ حَسَنٌ لِغَيْرِهِ.

    Амр ибн Шуайб отасидан, отаси бобосидан ривоят килади: “Расулуллох саллаллоху алайхи ва саллам Арафа куни энг куп киладиган дуолари “лаа илааха иллаллоху вахдахув лаа шарийка лах. Лахул мулку ва лахул хамду бийадихил хойру ва хува ъалаа кулли шайъин кодийр” эди” (Ахмад ва Байхакий ривояти. Ривоят санади хасан лигойрихий).
Ривоятда айтилган зикрлар одатда беш вакт намоздан кейин айтилади. Арафа куни бу ишга алохида эътиборли берсак, максадга мувофик булади. Сабаби бу зикрни Расулуллох саллаллоху алайхи ва саллам хамда аввал утган пайгамбарлар айтишган. Пайгамбаримиз саллаллоху алайхи ва саллам Арафа куни айнан шу зикрни айтиш яхши эканини маълум килмокдалар.

عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ قَالَ: أَكْثَرُ مَا دَعَا بِهِ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَشِيَّةَ عَرَفَةَ فِي الْمَوْقِفِ: اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ كَالَّذِي نَقُولُ وَخَيْرًا مِمَّا نَقُولُ اللَّهُمَّ لَكَ صَلاَتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي وَإِلَيْكَ مَآبِي وَلَكَ رَبِّ تُرَاثِي اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ وَوَسْوَسَةِ الصَّدْرِ وَشَتَاتِ الأَمْرِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا تَجِيءُ بِهِ الرِّيحُ. رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ وَابْنُ خُزَيْمَةَ وَالْبَيْهَقِيُّ وَسَنَدُهُ ضَعِيفٌ.

     Али ибн Абу Толиб розийаллоху анхудан ривоят килинади: “Расулуллох саллаллоху алайхи ва саллам Арафа куни тушдан кейин энг куп киладиган дуолари “аллохумма, лакал-хамду каллазий накувлу ва хойром-миммаа накувл. Аллохумма, лака солаатий ва нусукий ва махйаайа ва мамаатий ва илайка маъаабий ва лака роббий туросий. Аллохумма, инний аъувзу бика мин ъазаабил кобри ва васвасатис-содри ва шатаатил амр. Аллохумма, инний аъувзу бика мин шарри маа тажийъу бихиррийх” эди” (Термизий, Ибн Хузайма ва Байхакий ривояти. Ривоят санади заиф).
Бошка ривоятларда бу кунда укиладиган бошка шаклдаги дуолар келтирилган. Улардан хулоса киладиган булсак, Арафа куни кун давомида дуо ва истигфор айтиш, айникса тушдан кейин шомгача дуога алохида эътиборли булиш тавсия килинади.

Яна маълумот

pogudx662lujp78dq

Тугилган кун табрикотлари 2023

Киска, узок, ихчам, расмли тугилган кун хабари ва енг яхши табрик сузлари Тугилган кун мухим …