КУН УЗ Узбекистон янгиликлари KUN.UZ
Қудратли Худога садоқат бағишлаб, мусулмонлар Қуръон оятларидан намоз ўқишади. Уни имонлилар кунига беш марта бажаришлари керак. Худога мурожаат қилганда, улар муқаддас ҳаракатлар кетма-кетлигини бажарадилар. Исломда уларни “ракат” деб аташади.
Намоз ракатлари:
БОМДОД:
- 2-ракаъат суннат
- 2- ракаъат фарз;
ПЕШИН
- 4-ракаъат суннат,
- 4 ракаъат фарз,
- 2 ракаъат суннат.
АСР (ЪАСР)
- 4-ракаъат фарз;
ШОМ
- 3-ракаъат фарз;
- 2-ракаъат суннат;
ХУФТАН
- 4 – ракаъат фарз
- 2-ракаъат суннат,
- 3-ракаъат витри воҷиб
БОШҚА НАМОЗЛАР РАКАТЛАРИ:
Рамазон ҳайит байрами
- 2- ҳайит намозининг ӯқилиш;
Қурбон байрам
- 2 –ракат Қурбон ҳайит намози
Жумма
- 4- ракат суннат
- 2-ракат фарз (шу жумъа намози)
- 4-ракат суннат
Жаноза намози
- 4-ракат жаноза такбироти салоти
Бир неча ракатдан иборат намоз, агар унинг ижро этилиш тартиби нотўғри бўлса, Аллоҳ томонидан қабул қилинмайди. Намозда ракаат деб аталадиган ҳар бир ибодатнинг такрорланиши бир неча мажбурий босқичларни ўз ичига олади:
- Такбир – парвардигорни юқори қадрлаш. Мўмин, “Оллоҳу Акбар” сўзини айтади. Араб тилида бу сӯзлар “Аллоҳ буюкдир” деган маънони англатади.
- «Фотиҳа» сурасини ўқиш. Мусулмонлар муқаддас дуони, қиёмда (тикка турганда) айтишади.
- Руку – белнинг эгилиши. Мўмин, унинг кафтлари тиззаларига яқинлашиши учун пастга эгилиб, қисқа вақт ичида бу ҳолатда қолади, сўнгра тузалади.
- Сажда – ерга эгилиш. Мусулмонлар парвардигор олдида ерга эгиладилар, пешона ва бурниларини ерга теккизишади, шундай қилиб улар содиқлигларини ифода этадилар. Кейин тикилиб, ўтирган жойларида қолишади.
- Иккинчи ер эгилиш, ундан кейин имонли кишини рост тикланади ва ракатни тугатади.
Ушбу таъриф умумий хусусиятга эга. Турли намоздаги ракатлар бир-биридан фарқ қилиши мумкин. Амаллар шунингдек, ибодатдаги такрорланиш ӯрнига қараб фарқланади. Мисол учун, агар ракат намозни тугатадиган бўлса, уни «Ат-Тахият» дуоси ва таслим билан тугатиш лозим. Ибодатнинг учинчи такрорланишидан олдин дуо айтиб, кейин такбир қилиш лозимдир. Акс ҳолда қўшимча ҳаракатларсиз кейинги такрорланишга ӯтишингиз мумкин.
Намозда нечта ракат бор?
Намозни ўқиётганда, мусулмонлар юқоридаги такрорланишни бир неча марта такрорлайдилар. Шуни таъкидлаш керакки, ҳар бир намозда турли қадар ракатлар мавжуд. Бу содир бўлаётган вақтга боғлиқ. Исломда шундай намозлар бор:
- Бомдод – саҳар намози.
- Пешин- тушки намоз.
- Аср – тушки пайтдан сӯнг бӯлган намоз.
- Шом – кечқурунги намоз.
- Хуфтон – кечки намоз.
Фажр-намоз икки ракъатдан иборат. Эрталаб муқаддас сўзларни овоз чиқариб ўқинг, шунда улар намозга яқин бўлган кишилар томонидан эшитишлари мумкин. Тўрт ракъатдан иборат зуҳр ва аср, аксинча, пичирлаш билан ўқилади. Уч ракат, Мағриб-намозни ўз ичига олади. Биринчи икки мусулмон бир овозда ва бомдод намозини ўқийди. Намоздаги охирги ракъатда имомлар зуҳр ва аср каби жуда жимгина ўқийдилар. Иша тўрт ракъатдан иборатдир. Биринчи иккита овоз баланд овозда гапиради, охирги – пичирлаш.
Фарз-ракатлар ва суннат-ракатлар
Исломда ракатлар икки турга бўлинади: фарз ва суннат. Биринчиси мажбурий ҳисобланади. Намоздаги суннат-ракат, аксинча, ихтиёрий равишда амалга оширилади. Аммо уларнинг ибодатлардаги сони қатъий равишда дин томонидан белгиланади. Шунинг учун, Бомдод намозида, мўминларга фарздан олдин иккита суннат ракатларини ӯқишга ижозат берилади. Тушки намозни ўқиш янада мураккаброқдир. Пешин намозида, асосий такрорланишлардан олдин тӯрт ракат суннат ва кейин икки ракат суннат ўқилади. Асрда тўртта суннат-ракат ва тўртта фарз ракатлар мавжуд.
Кечқурунги ва кечки ибодатларнинг мажбурий такрорланишларидан сўнг, мусулмонлар ӯз хохишлари билан яна иккита қўшимча ракатлар ӯқишлари мумкин. Хуфтан учта витр-ракат билан тугайди (мажбурийга яқин бўлган амаллар). Исломда суннат ракатининг бажарилишига даъват қилинади. Ахир, мусулмон киши шундай қилиб, имонининг куч ва самимийлигини исботлайди. Бироқ, намозда суннат ракатининг йўқлиги гуноҳ ҳисобланмайди ва қиёмат кунида жазога олиб бормайди.
